Między tekstem kultury a praktyką kliniczną. Narracje o psychiatrach a aktualne problemy dyscypliny

Anna Róża Hoss

doi:10.21697/zk.2020.7.15

Opublikowane: 2020-12-31

Nr 7 (2020)

Między tekstem kultury a praktyką kliniczną. Narracje o psychiatrach a aktualne problemy dyscypliny

Anna Róża Hoss

Załącznik Kulturoznawczy

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zk.2020.7.15

Abstrakt

Narratives about psychiatry and psychiatrists, which appear in texts of culture, are clearly negative. Nevertheless, media images are the main source of common knowledge concerning the field. Several strategies of stereotyping psychiatrists in movie images can be distinguished. Social attitudes towards psychiatry, including these present among medical specialists, as well as psychiatrists themselves, reflect similar areas of devaluation. These problem fields are a valuable source of information about current problems within the discipline, and the condition of the cultural reality in which it is immersed.

Słowa kluczowe:

psychiatry, anthropology of psychiatry, doctor’s image, self-stigmatization, stigmatization

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Hoss, A. R. (2020). Między tekstem kultury a praktyką kliniczną. Narracje o psychiatrach a aktualne problemy dyscypliny. Załącznik Kulturoznawczy, (7), 327–348. https://doi.org/10.21697/zk.2020.7.15

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Matthias C. Angermeyer, Herbert Matschinger, Public Attitude Towards Psychiatric Treatment, „Acta Psychiatrica Scandinavica” 1996, Vol. 94, No. 5.
Google Scholar

Antropologia psychiatrii dzieci i młodzieży. Wybór tekstów, red. A. Witeska-Młynarczyk, Oficyna Naukowa, Warszawa 2018.
Google Scholar

Albert Bandura, Teoria społecznego uczenia się, WN PWN, Warszawa 2007.
Google Scholar

Roland Barthes, Mitologie, tłum. A. Dziadek, Wydawnictwo KR, Warszawa 2000.
Google Scholar

Laura Beachum, The Psychopathology of Cinema: How Mental Illness and Psychotherapy are Portrayed in Film, „Honors Projects” 2010, Vol. 56.
Google Scholar

Dinesh Bhugra, Norman Sartorius, Andrea Fiorillo [et al.], EPA Guidance on how to Improve the Image of Psychiatry and of the Psychiatrist, „European Psychiatry” 2015, Vol. 30.
Google Scholar

Jerome S. Bruner, Życie jako narracja, „Kwartalnik Pedagogiczny” 1990, nr 2.
Google Scholar

Rita Charon, Narrative Medicine. Honoring the Stories of Illness, Oxford University Press, New York 2006.
Google Scholar

Rita Charon, The Narrative Road to Empathy, [w:] H. Spiro, M.G. McCrea Curnen, E. Peschel, D. St James, Empathy and the Practice of Medicine: Beyond Pills and the Scalpel, Yale University Press, New Haven 1993.
Google Scholar

Andrzej Czernikiewicz, Psychiatria w filmie. Czy rzeczywiście prawda czasu prawdą ekranu?, „Psychiatra. Pismo dla Praktyków” 2018, nr 22.
Google Scholar

Maria Thereza Bonilha Dubugras, Jair de Jesus Mari, José Francisco Fernandes Quirino dos Santos, The Image of Psychiatrist in Academy Award Winning Films from 1991 to 2001, „Revista de Psiquiatria do Rio Grande do Sul” 2007, Vol. 29, No. 1.
Google Scholar

Umberto Eco, Semiologia życia codziennego, tłum. J. Ugniewska, P. Salwa, wstęp J. Ugniewska, Czytelnik, Warszawa 1996.
Google Scholar

Dara Roth Edney, Mass Media and Mental Illness: A Literature Review, Canadian Mental Health Association, Ontario 2004, https://ontario.cmha.ca/wp-content/files/2012/07/mass_media.pdf.
Google Scholar

Michel Foucault, Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, tłum. T. Komendant, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2005.
Google Scholar

Wolfgang Gaebel, Harald Zaeske, Jürgen Zielasek [et al.], Stigmatization of Psychiatrists and General Practitioners: Results of an International Survey, „European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience” 2015, Vol. 265, No. 3.
Google Scholar

Glen O. Gabbard, Psychotherapy in Hollywood Cinema, „Australasian Psychiatry” 2001, Vol. 9, No. 4.
Google Scholar

Glen O. Gabbard, Krin Gabbard, Psychiatry and the Cinema, American Psychiatric Association Publishing, Virginia 1999. Erving Goffman, Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, tłum. A. Dzierżyńska, J. Tokarska-Bakir, wstęp J. Tokarska-Bakir, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
Google Scholar

Peter Good, Language For Those Who Have Nothing – Mikhail Bakhtin and the Landscape of Psychiatry, Springer, New York 2001.
Google Scholar

Claire Henderson, Sara Evans-Lacko, Graham Thornicroft, Mental Illness Stigma, Help Seeking, and Public Health Programs, „American Journal of Public Health” 2013, Vol. 103, No. 5.
Google Scholar

Michał Herer, Michela Foucaulta wizja współczesności. Wiedza, władza i gry prawdy, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f007herer.pdf [dostęp 19.04.2020].
Google Scholar

Andrzej Kapusta, Performowanie szaleństwa: narracja i choroba psychiczna, [w:] Performatywne wymiary kultury, red. K. Skowronek, K. Leszczyńska, Libron – Filip Lohner, Kraków 2012.
Google Scholar

Andrzej Kapusta, Filozofia ekstremalna. Wokół myśli krytycznej Michela Foucaulta, WUMCS, Lublin 2002.
Google Scholar

Arthur Kleinman, The Illness Narratives: Suffering, Healing, and the Human Condition, Basic Books, New York 1988.
Google Scholar

Artur Kochański, Andrzej Cechnicki, Opinie polskich psychiatrów o psychiatrii i własnej roli zawodowej, „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 2018, t. 27, nr 1.
Google Scholar

Jacek Kochanowski, Wiedza jako władza i wiedza jako opór. Wokół koncepcji Marka Olssena, Johna Codda i Anne-Marie O’Neill, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” 2007, nr 1 (29).
Google Scholar

Christopher Lasch, The Culture of Narcissism: American Life in An Age of Diminishing Expectations, Norton & Co., New York 1991.
Google Scholar

Mate Matas, Nady El-Guebaly, Allan Peterkin [et al.], Mental Illness and the Media: An Assessment of Attitudes and Communication, „The Canadian Journal of Psychiatry” 2017, Vol. 30, No. 1.
Google Scholar

Medycyna narracyjna. Opowieści o doświadczeniu choroby w perspektywie medycznej i humanistycznej, red. M. Chojnacka-Kuraś, WUW, Warszawa 2019.
Google Scholar

Wojciech Otto, Wizerunki bohaterów z chorobami psychicznymi w polskim kinie, [w:] Medycyna w filmie, red. M. Ganczar, M. Oleszczyk, Homini, Kraków 2017.
Google Scholar

Paul Ricoeur, O sobie samym jako innym, tłum. B. Chełstowski, oprac. nauk. i wstęp M. Kowalska, WN PWN, Warszawa 2003.
Google Scholar

Henna Qureshi, Stuart Carney, Amy Iversen, Narrative Review of the Impact of Clinical Psychiatry Attachments on Attitudes to Psychiatry, „The Psychiatrist” 2013, Vol. 37, No. 3.
Google Scholar

Norman Sartorius, Guidance on how to Combat Stigmatization of Psychiatry and Psychiatrists, „World Psychiatry” 2012, Vol. 11, No. 1.
Google Scholar

Norman Sartorius, Wolfgang Gaebel, Helen-Rose Cleveland et al., WPA Guidance on how to Combat Stigmatization of Psychiatry and Psychiatrists, „World Psychiatry” 2010, Vol. 9.
Google Scholar

Dominic Strinati, Wprowadzenie do kultury popularnej, tłum. W.J. Burszta, Zysk i S-ka, Poznań 1998.
Google Scholar

Vieda Skultans, Anthropology and Narrative, w: Narrative Based Medicine. Dialogue and Discourse in Clinical Practice, eds. T. Greenhalgh, B. Hurwitz, BMJ Books, London 1998.
Google Scholar

Garry Walter, The Stereotype of the Mad Psychiatrist, „Australian and New Zealand Journal of Psychiatry” 1989, Vol. 23.
Google Scholar

Garry Walter, Andrew McDonald, Joseph Rey, Alan Rosen, Medical Student Knowledge and Attitudes Regarding ECT Prior to and After Viewing ECT Scenes from Movies, „The Journal of ECT” 2002, Vol. 18, No. 1.
Google Scholar

WPA Guidance on how to Combat Stigmatization of Psychiatry and Psychiatrists, „Official Journal of The World Psychiatric Association” 2010, Vol. 9, No. 3.
Google Scholar