Opublikowane: 2021-03-09

Monachijski portret króla Zygmunta Augusta i uwagi o ikonografii ostatniego Jagiellona

The Munich portrait of King Zygmunt August together with comments on the iconography of the last Jagiellonian

Jerzy Tadeusz Petrus
Artifex Novus
Dział: Artykuły tematyczne
https://doi.org/10.21697/an.7924

Abstrakt

W zbiorach Bayerische Staatsgemäldesammlungen w Monachium jest przechowywany portret króla Zygmunta Augusta, który po ponad pół wieku poszukiwań przez polskich historyków sztuki został niedawno odnaleziony i zidentyfikowany. Ma on ogromne znaczenie dla ikonografii ostatniego Jagiellona bowiem, jak dotąd, jest jego jedynym znanym malarskim przedstawieniem w całej postaci, powstałym za życia modela. Wizerunek pozostaje w związku z miniaturowym portretem monarchy w popiersiu, dawniej w kolekcji arcyksięcia Ferdynanda II Tyrolskiego w Ambras, obecnie w Münzenkabinett w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum. Oba obrazy, tego samego autora, powstały na polskim dworze tuż przed połową XVI stulecia. Ich twórca był dobrze obeznany ze stosowanymi wówczas we Włoszech i cieszącymi się uznaniem kompozycjami portretowymi. Monachijski obraz trafił do bawarskich zbiorów Wittelsbachów, jak wszystko na to wskazuje, wraz z wyprawą ślubną królewny Anny Katarzyny Konstancji Wazówny, w roku 1642 wydanej za mąż za księcia neuburskiego Filipa Wilhelma. Należał do zespołu wizerunków członków rodziny Jagiellonów, zabranych do Bawarii przez Wazównę, lecz powstał w okolicznościach innych niż pozostałe portrety i jest dziełem o odmiennej genezie artystycznej.

Ujawniony w zbiorach monachijskich portret nie tylko w istotny sposób wzbogaca ikonografię ostatniego Jagiellona, lecz ma również znaczenie dla wiedzy o królewskim mecenacie.

Summary:

The Bayerische Staatsgemäldesammlungen collection in Munich houses a portrait of King Sigismund Augustus, which was recently discovered and identified by Polish art historians following a quest lasting more than half a century. It sheds important light on the iconography of the last Jagiellonian, as it remains to date the only known representation in pictorial form of the model during his lifetime. It is related to a bust portrait miniature of the monarch, formerly found in the collection of Archduke Ferdinand II of Tirol in Ambras, and nowadays on show in the Münzenkabinett in the Kunsthistorisches Museum in Vienna. Both paintings by the same artist were produced at the Polish court just before the mid-16th century. Their creator was well acquainted with the highly regarded compositional techniques used at the time in portraiture in Italy. All the evidence suggests that the Munich painting found its way into the Bavarian Wittelsbach collections as part of the trousseau of Princess Anna Catherine Konstancja Wazówna, who in 1642 married the Neuburian prince Philip Wilhelm. It was included in the collection of portraits of members of the Jagiellonian family, that Wazówna took with her to Bavaria. However, it was painted in circumstances different from other portraits and is a work with a different artistic genesis.

This portrait unearthed in the Munich collection not only greatly enriches the existing iconography of the last Jagiellonian, but it also makes a significant contribution to our knowledge of royal patronage.

Słowa kluczowe:

Jagiellonowie, portret, Zygmunt August, portrait, Sigismund Augustus, Jagiellonian family

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Petrus, J. T. (2021). Monachijski portret króla Zygmunta Augusta i uwagi o ikonografii ostatniego Jagiellona: The Munich portrait of King Zygmunt August together with comments on the iconography of the last Jagiellonian. Artifex Novus, (4), 24–43. https://doi.org/10.21697/an.7924

Cited by / Share


Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.