Intratrynitarność Boga jako objawiony klucz hermeneutyczny chrześcijańsko-prawdziwościowej antropologii

Michał Płóciennik

doi:10.21697/ct.2021.91.4.05

Opublikowane: 2021-12-10

Tom 91 Nr 4 (2021)

Intratrynitarność Boga jako objawiony klucz hermeneutyczny chrześcijańsko-prawdziwościowej antropologii

Michał Płóciennik

Collectanea Theologica

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/ct.2021.91.4.05

Abstrakt

Trójjedyność Boga jest treścią najważniejszego chrześcijańskiego dogmatu, będąc kluczem hermeneutycznym doświadczenia Objawienia i historii zbawienia. Stanowi ona jedną i w gruncie rzeczy jedyną Prawdę wielu prawd wiary. Doświadczeniem, które konstytuuje chrześcijaństwo, jest bowiem radykalne i definitywne samoudzielenie się trójjedynego Boga – Pater per Filium in Spiritu Sancto. Dlatego zrozumienie, kim jest trójjedyny Bóg, stanowi niezbywalny chrześcijańsko-prawdziwościowy warunek wszelkiej możliwej hermeneutyki. Nie chodzi tu jedynie o fascynującą spekulację, ale o być albo nie być chrześcijaństwa, a tym samym o być albo nie być ludzkości w jej całej stworzonej realności jako właściwego adresata samoudzielenia się Boga. Tajemnica każdego człowieka, zarówno w jego wymiarze indywidualnym jak i społecznym, jest bowiem z chrześcijańskiej perspektywy dana do rozumienia jedynie jako wydarzająca się pomiędzy Ojcem, Synem i Duchem Świętym.

Słowa kluczowe:

Trójca Święta, antropologia teologiczna, hermeneutyka trynitarna, samoobjawienie się Boga

Inne teksty tego samego autora

Michał Płóciennik, Teopoietyczno-apofatyczny charakter teologii w ujęciu Włodzimierza N. Łosskiego , Collectanea Theologica: Tom 93 Nr 1 (2023)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Płóciennik, M. (2021). Intratrynitarność Boga jako objawiony klucz hermeneutyczny chrześcijańsko-prawdziwościowej antropologii. Collectanea Theologica, 91(4), 113–137. https://doi.org/10.21697/ct.2021.91.4.05

Cited by / Share

Bibliografia

Augustyn św., Wyznania, tłum. Z. Kubiak, Kraków 2009.
Google Scholar

Balthasar H.U. von, Theodramatik IV, Einsiedeln 1983.
Google Scholar

Balthasar. H.U. von, Theologik, B. III: Der Geist der Wahrheit, Einsiedeln 1987.
Google Scholar

Breviarium Fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, opr. S. Głowa, I. Bieda, Poznań 2001.
Google Scholar

Bujak J., Człowiek jako imago Dei. Wokół antropologicznych treści w wybranych dokumentach dialogów doktrynalnych, Szczecin 2007
Google Scholar

Bujak J., „Czy istnieje możliwość opracowania antropologii wspólnej dla wszystkich chrześcijan?”, Roczniki Teologii Ekumenicznej, (2009) 1, 49-76.
Google Scholar

Congar Y., Wierzę w Ducha Świętego, t. III, tłum. L. Rutowska, Warszawa 1996.
Google Scholar

Cuda J., „Prawda ludzkiego życia: JA=MY=BÓG,”, Śląskie Studia Teologiczno-Historyczne 12 (1979), 119-143.
Google Scholar

Cuda J., Wiarygodna antropologia. Hermeneutyczny zarys teologii fundamentalnej, Katowice 2002.
Google Scholar

Dokumenty Soborów Powszechnych, t. II, A. Baron, H. Pietras (red.), Kraków 2002.
Google Scholar

Drączkowski F., Miłość syntezą chrześcijaństwa, Lublin 1991.
Google Scholar

Dupuis J., Chrześcijaństwo i religie. Od konfrontacji do dialogu, tłum. S. Obirek, Kraków 2003.
Google Scholar

Dzidek T., Granice rozumu w teologicznym poznaniu Boga, Kraków 2001.
Google Scholar

Florenski P., Filar i podpora prawdy, tłum. J. Chmielewski, Warszawa 2009.
Google Scholar

Forte B., Trójca Święta jako historia. Esej o Bogu chrześcijan, tłum. A. Rybińska, Kraków 2005.
Google Scholar

Franciszek, Encyklika Lumen fidei, Kraków 2013.
Google Scholar

Greshake G., Trójjedyny Bóg. Teologia trynitarna, tłum. J. Tyrawa, Wrocław 2009.
Google Scholar

Greshake G., Wierzę w Boga Trójjedynego. Klucz do zrozumienia Trójcy Świętej, tłum. W. Szymona, Kraków 2001.
Google Scholar

Greshake G., Życie silniejsze niż śmierć. O nadziei chrześcijańskiej, tłum J. Kubaszczyk, Kraków 2010.
Google Scholar

Gryz K., Antropologia przebóstwienia. Obraz człowieka w teologii prawosławnej, Kraków 2009.
Google Scholar

Hemmerle K., Glauben – wie geht das?, Freiburg i. Br. 1978.
Google Scholar

Hemmerle K., Tezy ontologii trynitarnej, tłum. L. Skolik, Kielce 2003.
Google Scholar

Hryniewicz W., Chrystus nasza Pascha. Zarys chrześcijańskiej teologii paschalnej, t.1, Lublin 1987.
Google Scholar

Jan od Krzyża, Dzieła, tłum. B. Smyrak, Wydawnictwo Karmelitów Bosych, Kraków 1998, wyd. VI.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio, Wrocław 1998.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, Poznań 1979.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika Veritatis splendor, Wrocław 1998.
Google Scholar

Jan Paweł II, List apostolski Novo millennio ineunte, Wrocław 2001.
Google Scholar

Kasper W., Bóg Jezusa Chrystusa, tłum. J. Tyrawa, Wrocław 1996.
Google Scholar

Kasper W., Miłosierdzie. Klucz do chrześcijańskiego życia, tłum. R. Zajączkowski, Poznań 2014.
Google Scholar

Kant I., Streit der Fakultäten, Hamburg 2005. DOI: https://doi.org/10.28937/978-3-7873-2067-7
Google Scholar

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2009, wyd. II poprawione.
Google Scholar

Katholischer Erwachsenen-Katechismus, Band 1: Das Glaubensbekenntnis der Kirche, http://www.alt.dbk.de/katechismus/ (dostęp 10.08.2021).
Google Scholar

Kehl M., I widział Bóg, że to jest dobre. Teologia stworzenia, tłum. W. Szymona, Poznań 2008.
Google Scholar

Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja Dominus Iesus o jedyności i powszechności zbawczej Jezusa Chrystusa i Kościoła, Poznań 2000.
Google Scholar

Krill P., Life in Trinity: The Catholic Vision of Communion and Deification, 2010- bmw.
Google Scholar

Królikowski J., Trójca Święta i życie chrześcijańskie, Tarnów 1999.
Google Scholar

Liszka P., Analogia w teologii końca XX wieku, https://documen.site/download/prof-dr-hab-piotr-liszka-cmf_pdf [dostęp 27.10.2021].
Google Scholar

Lubac de H., Ateizm i sens człowieka, tłum. O. Scherer, Paryż 1969.
Google Scholar

Lubac de H., Dramat humanizmu ateistycznego, tłum. A. Ziernicki, Kraków 2004.
Google Scholar

Łosski W., Teologia mistyczna Kościoła Wschodniego, tłum. I .Brzeska, Kraków 2007.
Google Scholar

Manikowski M., „Ekstasis i epektasis jako dwa elementy opisujące doświadczenie mistyczne według Grzegorza z Nyssy”, Filozofia chrześcijańska 14 (2017), 71-86. DOI: https://doi.org/10.14746/fc.2017.14.4
Google Scholar

Mello de A., Przebudzenie, tłum. B. Moderska, T. Zysk, Poznań 2011.
Google Scholar

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia, chrystologia, antropologia, tłum. J. Bielecki [w:] Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969-1996, J. Królikowski (red.), Kraków 2000, 133-150.
Google Scholar

Misztal W., Duchowość chrześcijan w świetle listów Pawłowych, Kraków 2010.
Google Scholar

Od bogów pogańskich do Boga żywego. Z prof. Anną Świderkówną rozmawia Włodzimierz Zatorski, Kraków 2007, wyd. II.
Google Scholar

Od „śmierci Boga” do „śmierci człowieka”: rodowody, konteksty, destrukcje we współczesnej myśli filozoficznej, J. Krasicki, S. Kijaczko (red.), Opole 2001.
Google Scholar

Papieska Rada ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji, Żyć rokiem wiary. Program duszpasterski, tłum. M. Masny, Częstochowa 2012.
Google Scholar

Philipon M.M., Trójca Święta w moim życiu. Doktryna duchowa Siostry Elżbiety od Trójcy Przenajświętszej, tłum. siostra benedyktynka od nieustającej adoracji, Poznań 2002.
Google Scholar

Piotrowski E., Traktat o Trójcy Świętej, w: E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski (red.) Dogmatyka, t. 4, Warszawa 2007, 15-319.
Google Scholar

Płóciennik M., Państwo Boże w relacji do Kościoła i świata w De civitate Dei św. Augustyna (księgi 11-22). Teologiczno-filozoficzne refleksje na gruncie chrześcijańskiej historiozofii, Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie: Filozofia (2015) z. XII, 41-74. DOI: https://doi.org/10.16926/fil.2015.12.03
Google Scholar

„Przepowiadanie Trójjedynego Boga. Rozmowa z abp. Józefem Życińskim, metropolitą lubelskim”, Teofil (2004) 2, 17-27.
Google Scholar

Rahner K., „Doświadczenia katolickiego teologa”, tłum. T. Węcławski, Znak 2 (1992) 2, 72-82.
Google Scholar

Rahner K., O specyfice chrześcijańskiego pojęcia Boga, w: K. Rahner, Pisma wybrane, t. 1, wybór tekstów i przekład Grzegorz Bubel, Kraków 2005, 157-167.
Google Scholar

Ratzinger J., „Was ist für den christlichen Glauben konstitutiv“, [w:] H. Rossmann, J. Ratzinger (red.) Mysterium der Gnade. Festschrift für Johann Auer zum 65. Geburtstag, Regensburg 1975, 11-19.
Google Scholar

Scheffczyk L., Uneingelöste Traditionen der Trinitätslehre, [w:] Trinität. Aktuelle Perspektiven der Theologie, hrsg. von W. Breuning Freiburg-Basel-Wien 1984 (Quaestiones disputatae 101), 47-72.
Google Scholar

Scola A., Marengo G., López J.P., Osoba ludzka. Antropologia teologiczna, tłum. L. Balter, Poznań 2005.
Google Scholar

Składanowski M., Niewiele mniejszy od aniołów. Wspólne chrześcijańskie świadectwo o człowieku, Lublin 2014.
Google Scholar

Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań 2002.
Google Scholar

Strzelczyk G., Teraz Jezus, Warszawa 2007.
Google Scholar

Szczerba W., „Problem przebóstwienia na tle apofatycznej teologii Grzegorza z Nyssy”, w: J. Baniak (red.), Filozofia religii, t. 5, Mistyka jako stan świadomości i typ doświadczenia religijnego, Poznań 2005, 283-299.
Google Scholar

Varillon F., Radość wiary, radość życia, tłum. M. Książek, Kraków 1989.
Google Scholar

Woźniak R.J., „Chrystocentryzm teologii chrześcijańskiej. Chrystologiczna gramatyka kościelnego wyznania wiary w perspektywie trynitarnej”, Analecta Cracoviensia 38-39 (2006-2007), 367-394.
Google Scholar

Woźniak R.J., Przyszłość, teologia, społeczeństwo, Kraków 2007.
Google Scholar

Woźniak R.J., Metafizyka i Trójca. „Teo”-ontologia trynitarna pomiędzy apofatyką i katafatyką, w: R.J. Woźniak (red.) Metafizyka i teologia. Debata u podstaw, Kraków 2008, 270-304.
Google Scholar