Ecumenical Spirituality as a Basis for Christian Unity Introduction

Marek Tatar

doi:10.21697/ct.2025.95.4.08

Published: 2025-11-13

Vol. 95 No. 4 (2025)

Ecumenical Spirituality as a Basis for Christian Unity Introduction

Marek Tatar

Collectanea Theologica

Section: Articles

https://doi.org/10.21697/ct.2025.95.4.08

Abstract

Spirituality is a space that, regardless of denomination, affects every Christian. As we can see, divisions among Christians are nothing new. In fact, we have been dealing with them since its beginnings. As we can see, the scandalous division of Christianity was and is an anti-testimony that is not conducive to the sanctification of believers nor to the work of evangelization. Neither denominational exclusivism nor indifferentism and relativism are acceptable. The study concerns the possibility of meeting the followers of Christ and His Gospel on the basis of spirituality. Ecumenical spirituality, which is a lens that focuses dogmatic and practical ecumenism. By its nature, the pursuit of unity with God includes love for both Him and for every neighbor. Therefore, a denomination that rejects striving for this unity is not fully Christian.

Keywords:

Christian spirituality, ecumenical spirituality, ecclesial spirituality, spiritual development, ecumenical dialogue

Most read articles by the same author(s)

Download files

PDF

Citation rules

Tatar, M. (2025). Ecumenical Spirituality as a Basis for Christian Unity Introduction. Collectanea Theologica, 95(4), 827–848. https://doi.org/10.21697/ct.2025.95.4.08

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Allchin, Arthur M. 1960. The Abbé Paul Couturier: Apostle of Christian Unity. Westminster: The Faith Press.
Google Scholar

Bartnik, Czesław. 2003. Dogmatyka. Vol. 2. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Bokwa, Ignacy. 2010. Teologia w warunkach nowoczesności i ponowoczesności. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia Sandomierz.
Google Scholar

Burke, Timothy. 2003. “The Abbé Paul Couturier, Pioneer of Spiritual Ecumenism.” In The Unity of Christians: The Vision of Paul Couturier, edited by Mark Woodruff. Oxford: Catholic League and Tufton Books.
Google Scholar

Carter, David. 2000. “Spirituality of Ecumenical Dialogue.” Paper presented to the London branch of the Society, July 15. Surrey: Ecumenical Society of the Blessed Virgin Mary.
Google Scholar

Catechism of the Catholic Church. 1992. Accessed February 26, 2025. (= CCC).
Google Scholar

Chlebowski, Tadeusz J. 2006. Ekumenizm duchowy w nauczaniu papieża Jana Pawła II. Lublin: Norbertinum.
Google Scholar

Congar, Yves. 1970. “L’Église une, sainte, catholique et apostolique.” In Mysterium salutis. Paris: Éditions du Cerf.
Google Scholar

Dulles, Avery. 1999. The Splendor of Faith: The Theological Vision of Pope John Paul II. New York: The Crossroad Publishing Company.
Google Scholar

Evdokimov, Paul. 1964. Prawosławie. Translated by Jerzy Klinger. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Google Scholar

Funali, A. 2002. “Wprowadzenie.” In Duchowość Starego Testamentu. Historia duchowości, vol. 1, edited by A. Funali, J. L. Sicre-Diaz, M. Gilbert, R. Cavedo, and G. Ravasi, translated by M. Pierzchała, 7–17. Kraków: Wydawnictwo Homo Dei.
Google Scholar

Grelot, Pierre. 1982. “Lud.” In Słownik Teologii Biblijnej, edited by Xavier Léon-Dufour, translated by Kazimierz Romaniuk, 425–35. Poznań – Warszawa: Wydawnictwo Pallottinum.
Google Scholar

Hryniewicz, Wacław. 1997a. “Ku ekumenicznej duchowości.” In Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, edited by W. Hryniewicz, J. S. Gajek, and S. Koza, 743–50. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Hryniewicz, Wacław. 1997b. “Duchowość całości.” In Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, edited by W. Hryniewicz, J. Gajek, and S. Koza, 750–58. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Hryniewicz, Wacław. 2011. Ekumenia żyje nadzieją. Poznań: Wydawnictwo Święty Wojciech.
Google Scholar

Jagodziński, Marek. 2002. Communio dzięki komunikacji. Teologiczny wymiar teorii komunikatywnego działania w eklezjologii Madarda Kehla SJ. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne.
Google Scholar

Jagodziński, Marek. 2008. Sakramenty w służbie communio. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Google Scholar

Jaskóła, Piotr. 2005. “Jedność Kościoła i całej ludzkości.” Roczniki Teologiczne 52 (7): 157–68.
Google Scholar

John Paul II. 1994. Apostolic Letter Tertio millennio adveniente.
Google Scholar

John Paul II. 1995. Encyclical Letter Ut unum sint.
Google Scholar

Jules de Vaulx. 1982. “Święty.” In Słownik Teologii Biblijnej, edited by Xavier Léon-Dufour, translated by Kazimierz Romaniuk, 972–77. Poznań – Warszawa: Wydawnictwo Pallottinum.
Google Scholar

Kessler, Diane, and Michael Kinnamon. 2000. Councils of Churches and the Ecumenical Vision. Geneva: World Council of Churches.
Google Scholar

Ladous, Régis. 1991. “Spiritual Ecumenism.” In Dictionary of the Ecumenical Movement, edited by L. Lossky, J. M. Bonino, J. S. Pobee, T. T. Stransky, and G. Wainwright, 948–50. Geneva: WCC Publications.
Google Scholar

Leeming, Bernard. 1963. The Churches and the Church: A Study of Ecumenism. London: Darton, Longman and Todd.
Google Scholar

McGrath, Alister E. 1999. Christian Spirituality. Oxford: Blackwell Publishers.
Google Scholar

Meyendorff, John. 1984. Teologia bizantyjska. Translated by Jerzy Prokopiuk. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Google Scholar

Nagy, Stanisław. 1985. Kościół na drogach jedności. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej TUM.
Google Scholar

Napiórkowski, Andrzej. 2011. Teologia jedności chrześcijan. Kraków: Wydawnictwo Salwator.
Google Scholar

Nossol, Alfons. 1997. “Teologiczne podstawy jedności.” In Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, edited by W. Hryniewicz, J. S. Gajek, and S. J. Koza, 53–63. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Ratzinger, Joseph. 2005. Kościół. Pielgrzymująca wspólnota wiary. Translated by Wincenty Szymona. Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar

Ratzinger, Joseph. 2013. Kościół – znak wśród narodów. Edited by K. Góźdź and M. Górecka. Translated by Wincenty Szymona. Opera Omnia 8.2. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Second Vatican Council. 1964a. Decree on Ecumenism Unitatis redintegratio. (= UR).
Google Scholar

Second Vatican Council. 1964b. Dogmatic Constitution on the Church Lumen gentium. (= LG).
Google Scholar

Skowronek, Andrzej. 1997. “Czym jest ekumenizm?” In Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, edited by W. Hryniewicz, J. S. Gajek, and S. Koza, 27–40. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Słomkowski, Andrzej. 2000. Teologia życia duchowego. Ząbki: Wydawnictwo Apostolicum.
Google Scholar

Sullivan, Edward. 1983. “Ecumenical Spirituality.” In A Dictionary of Christian Spirituality, edited by Gordon S. Wakefield, 125–26. London: SCM Press.
Google Scholar

Surowiec, Paweł R. 2023. “Teologia Johna Henry’ego Newmana i jej ekumeniczne skutki.” Collectanea Theologica 93 (2): 105–37. https://doi.org/10.21697/ct.2023.93.2.04. DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2023.93.2.04
Google Scholar

Tatar, Marek. 2006. “Nawrócenie fundamentalną zasadą życia chrześcijańskiego.” Collectanea Theologica 76 (1): 57–77.
Google Scholar

Tatar, Marek. 2009a. “Biblia podstawą duchowości ekumenicznej.” In Z wybranych Ksiąg Starego i Nowego Testamentu, edited by Tadeusz Jelonek, 2:53–69. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II.
Google Scholar

Tatar, Marek. 2009b. “Katolik znaczy duchowy i ekumeniczny.” In Duchowość chrześcijanina, edited by Wiesław Gałązka, 207–26. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Google Scholar

Tatar, Marek. 2013. Duchowość pokoju w teologii Kardynała Basila Hume’a. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Google Scholar

Tatar, Marek. 2020. “Communal and Community-Forming Character of Prayer.” Collectanea Theologica 90 (5): 741–65. https://doi.org/10.21697/ct.2020.90.5.31. DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2020.90.5.31
Google Scholar

Tavard, George H. 1960. Two Centuries of Ecumenism. Notre Dame, IN: Fides Publishers Association.
Google Scholar

Thomas Aquinas, Summa theologiae (Tomasz z Akwinu). 1962–1998. Suma Teologiczna. Vol. 1–35. Translated by F. W. Bednarski, S. Bełch, A. Głażewski, R. Kostecki, and S. Piotrowicz. Londyn: Veritas. (= STh).
Google Scholar

Tyson, John R. 1999. Invitation to Christian Spirituality: An Ecumenical Anthology. New York – Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Urbański, Stanisław. 1999. Teologia modlitwy. Łódź: Lodart SA.
Google Scholar

Vetrali, Tiziano. 2004. “Duchowość ekumeniczna i duchowość franciszkańska.” Translated by Andrzej Kaznowski. Studia Oecumenica 4:133–44.
Google Scholar

Witek, Stanisław. 1986. Teologia życia duchowego. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar