Pedagogiczne implikacje emigracyjnych wojaży Ignacego Domeyki – reportaż dokumentarny

Małgorzata Obrycka; Łukasz Androsiuk

doi:10.21697/fp.2025.1.21

Opublikowane: 2025-08-27

Tom 15 Nr 1 (2025)

Pedagogiczne implikacje emigracyjnych wojaży Ignacego Domeyki – reportaż dokumentarny

Małgorzata Obrycka

, Łukasz Androsiuk

Forum Pedagogiczne

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/fp.2025.1.21

Abstrakt

Celem artykułu jest współczesne odczytanie tradycji mistrzowskiej pracy akademickiej, dydaktycznej i społecznej reprezentowanej w działalności najbardziej znanego Polaka w Chile, profesora Ignacego Domeyki. Miraże emigracyjne, polityczne, naukowe oraz tożsamościowe tej szczególnej aktywności obejmują egzystencjalne wyzwania, z którymi zmagał się wspomniany uczony w XIX stuleciu. Analiza dyskursu przeprowadzona w tekście obejmuje reportaż dokumentarny w postaci rozpoznania historycznych uwarunkowań kształtowania się tożsamości Domeyki w horyzoncie kluczowych z punktu widzenia ówczesnej pedagogiki płaszczyzn w postaci wiedzy naukowej, wychowania, kształcenia, polityki edukacyjnej, wartości i norm.

Słowa kluczowe:

Ignacy Domeyko, autorytet, emigracja, twórczość naukowa, analiza dyskursu, reportaż dokumentarny

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

ACM
ACS
APA
ABNT
Chicago
Harvard
IEEE
MLA
Turabian
Vancouver
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Obrycka, M., & Androsiuk, Łukasz. (2025). Pedagogiczne implikacje emigracyjnych wojaży Ignacego Domeyki – reportaż dokumentarny. Forum Pedagogiczne, 15(1), 249–259. https://doi.org/10.21697/fp.2025.1.21

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Berger, P.L., Luckmann, T. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Będkowski, M. (2018). Polacy na krańcach świata: XIX wiek. Warszawa: CM.
Google Scholar

Blumer, H. (1969). Symbolic interactionism. Perspective and Method. New Jersey: Englewood Cliffs, s. 1-20.
Google Scholar

Bohnsack, R. (2010). Documentary method an group discussions. W: Bohnsack R., Pfaff N. & Weller W. red. Qualitative analysis and documentary method in international educational research. Leverkusen-Opladen: B. Budrich, ss. 99-124. DOI: https://doi.org/10.3224/86649236
Google Scholar

Brzoza, J. (1961). Ignacy Domeyko: powieść biograficzna. Katowice: Śląsk.
Google Scholar

Chutorański, M. (2020). Nie (tylko) ludzkie wymiary edukacji. W stronę pedagogiki nieantropocentrycznej. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego. DOI: https://doi.org/10.18276/978-83-7972-809-1
Google Scholar

Domeyko, I. (1860). Araukania i jej mieszkańcy: wspomnienia z podróży po południowych prowincyach rzeczypospolitej chilijskiej. Wilno: nakładem i drukiem Józefa Zawadzkiego.
Google Scholar

Domeyko, I. (1976). Listy do Władysława Laskowicza. Opr. E.H. Nieciowa. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Google Scholar

Domeyko, I. (1962). Moje podróże. Pamiętniki wygnańca: cz. I. Opr. E.H. Nieciowa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Domeyko, I. (1963a). Moje podróże. Pamiętniki wygnańca: cz. II. Opr. E.H. Nieciowa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Domeyko, I. (1963b). Moje podróże. Pamiętniki wygnańca: cz. III. Opr. E.H. Nieciowa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Drien, M., Guzmán, F. (2020). Ignacy Domeyko i sztuki piękne. Techne, nr 6, s. 189-201: https://czasopisma.uni.lodz.pl/tech/article/view/18716/18251 (dostęp: 24.06.2024). DOI: https://doi.org/10.18778/2084-851X.10.08
Google Scholar

Filiciak, M. (2013). Media, Wersja Beta. Film i Telewizja w Czasach Gier Komputerowych i Internetu. Gdańsk: Katedra Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Giedrojć J. (2022). Ignacy Domeyko związany z Wilnem. Kurier Wileński: https://kurierwilenski.lt/2022/01/18/ignacy-domeyko-zwiazany-z-wilnem/ (dostęp 27.08.2024).
Google Scholar

Goffman, E. (2006). Rytuał interakcyjny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Gnaś, H. (2024). Ciekawostki Historyczne: https://ciekawostkihistoryczne.pl/2024/01/02/ignacy-domeyko-biografia/ (dostęp: 13.04.2024).
Google Scholar

Harari, Y.N. (2018). 21 lekcji na XXI wiek. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Howarth, D. (2008). Dyskurs. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Kostyło, P. (2006). Autorytet jako nakaz i autorytet jako wezwanie. Proces wychowania według Henri Bergsona. Forum Oświatowe, nr 2(35), ss. 47-71.
Google Scholar

Kośka, M. (1998). Ignacy Domeyko. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Google Scholar

Kowzan, P. (2024). Polaryzacja: polemika z artykułem „Fanatyzm jako problem wychowawczy”. Edukacja Międzykulturowa, nr 1(24), s. 175-187: https://czasopisma.marszalek.com.pl/images/pliki/em/24/em2412.pdf (20.06.2024). DOI: https://doi.org/10.15804/em.2024.01.12
Google Scholar

Krzychała, S., Zamorska, B. (2008). Dokumentarna ewaluacja szkolnej codzienności. Wrocław: Dolnośląska Szkoła Wyższa.
Google Scholar

Mańka, J. (2021). Ignacy Domeyko – pomost łączący Polskę i Chile (dostęp: 01.09.2024).
Google Scholar

Nikitorowicz, J. (2024). Zadania edukacji międzykulturowej w kontekście wojny w Ukrainie. Edukacja Międzykulturowa, nr 1(24), s. 17-29: https://czasopisma.marszalek.com.pl/images/pliki/em/24/em2401.pdf (dostęp: 24.06.2024). DOI: https://doi.org/10.15804/em.2024.01.01
Google Scholar

Obrycka, M., Murawska, E. (2020). Pedagodzy na rynku pracy w świetle badań losów absolwentów, Przegląd Pedagogiczny, nr 2, ss. 142-159.
Google Scholar

Obrycka, M. (2024). Po co pedagogice posthumanizm? Posthumanizm i pedagogiczna codzienność w świetle koncepcji typu idealnego Maxa Webera, Zachodniopomorski Kwartalnik Oświatowy Refleksje, nr 2, ss. 14-21.
Google Scholar

Ostrowicka, H. (2015). O badaniach „pedagogizacji życia społecznego” kilka słów z poznawczej perspektywy pedagogiki ogólnej. Nauki o wychowaniu. Studia interdyscyplinarne, nr 1, s. 166-177: https://czasopisma.uni.lodz.pl/wychow/article/view/11301/11042.
Google Scholar

Pilich M, Pilch, P. 2016. Wielcy polscy podróżnicy, którzy odkrywali świat. Warszawa: Sport i Turystyka – Muza.
Google Scholar

Ptaszek, G. (2019). Edukacja Medialna 3.0. Krytyczne Rozumienie Mediów Cyfrowych w Dobie Big Data. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Ryn, Z.J. red. (2002). Ignacy Domeyko. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Sosińska, A. (1975). Filomata w Chile. Opowieść o Ignacym Domeyce. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Google Scholar

Rzeczpospolita. (2021). Ignacy Domeyko, odkrywca tajemnic chilijskich gór: https://historia.rp.pl/historia/art18827451-ignacy-domeyko-odkrywca-tajemnic-chilijskich-gor (11.09.2024).
Google Scholar

Szwejcerowa, A. (1975). Ignacy Domeyko. Warszawa: Wydawnictwo Interpress.
Google Scholar

Wagner-Niczyporuk, M. 2022. Fundacja Panteon Narodowy: https://www.panteonnarodowy.org/wielcy-polacy/32-ignacy-domeyko (dostęp: 24.05.2024).
Google Scholar

Witkowska, A. (1998). Rówieśnicy Mickiewicza: życiorys jednego pokolenia. Warszawa: Rytm.
Google Scholar

Witkowski, L. (2011). Historie autorytetu wobec kultury i edukacji. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Wójcik, Z. (2024). Giganci Nauki: https://gigancinauki.pl/gn/biogramy/83192,Domeyko-Ignacy.html (dostęp: 24.06.2024).
Google Scholar

Wójcik, Z. (1995). Ignacy Domeyko: Litwa, Francja, Chile. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Google Scholar

YT, Budowniczowie Świata - Ignacy Domeyko: https://www.youtube.com/watch?v=Wi7A2xTf-RA (dostęp: 11.09.2024).
Google Scholar

YT, Ignacy Domeyko - filomata, który został bohaterem narodowych Chile: https://www.youtube.com/watch?v=KLvfGUMP5as (dostęp: 01.09.2024).
Google Scholar

YT, Ignacy Domeyko, jego losy i dwór w Niedźwiadce: https://www.youtube.com/watch?v=-jBjGo7z-8c (dostęp: 02.08.2024).
Google Scholar

YT, Historia wg Dzieci 105 - Ignacy Domeyko: https://www.youtube.com/watch?v=QjN5pEYG6wQ (dostęp: 01.07.2024).
Google Scholar

YT, Ignacy Domeyko i jego pobyt w Chile: https://www.youtube.com/watch?v=86aoPkpjX4E (dostęp: 11.09.2024).
Google Scholar

YT, Ignacy Domeyko - Polak znany w Chile – biografia: https://www.youtube.com/watch?v=g-1lOWR26GU (dostęp: 08.08.2024).
Google Scholar

YT, Ignacy Domeyko - wybitny badacz Chile: https://www.youtube.com/watch?v=9_SUDIbNI6Y (dostęp: 09.09.2024).
Google Scholar

YT, Poczet wielkich Polaków: Inż. Ignacy Domeyko: https://www.youtube.com/watch?v=sittXc_A-ow (dostęp: 10.07.2024).
Google Scholar

Zakrzewski, P. (2018). Culture.PL: https://culture.pl/pl/artykul/ignacy-domeyko-filomata-w-chile (dostęp: 20.03.2024).
Google Scholar

Zielinski, S. (2010). Archeologia Mediów. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Małgorzata Obrycka

malgorzata.obrycka@ug.edu.pl
https://orcid.org/0000-0001-8202-4185

Afiliacja:

Uniwersytet Gdański Polska