Samoocena i poczucie prężności młodzieży przyjętej do MOS – wyniki badań wstępnych

Katarzyna Choszczyk-Kwiatkowska

doi:10.21697/fp.2025.1.15

Opublikowane: 2025-08-27

Tom 15 Nr 1 (2025)

Samoocena i poczucie prężności młodzieży przyjętej do MOS – wyniki badań wstępnych

Katarzyna Choszczyk-Kwiatkowska

Forum Pedagogiczne

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/fp.2025.1.15

Abstrakt

Młodzież przebywającą w Młodzieżowych Ośrodkach Socjoterapii cechuje zagrożenie niedostosowaniem społecznym. Zachowania młodzieży związane są z nieprzestrzeganiem zasad i norm społecznych (Matusek, 2015). Oprócz tego, jak wynika z badań młodzież tę często cechuje niska samoocena (Nowak, 2022), co może być spowodowane doświadczeniami szkolnymi czy też rodzinnymi. W polskiej literaturze brakuje jednak poświęconych tej grupie młodzieży badań, które odnosiłyby się do poziomu prężności w odniesieniu do ich samooceny. W tekście przedstawiono wyniki badań pilotażowych dotyczących poziomu samooceny i prężności przeprowadzonych z udziałem wychowanków przyjętych do Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii. Z przedstawionych danych wynika, że istnieje korelacja dodatnia o sile związku na poziomie tendencji statystycznej pomiędzy poziomem samooceny a prężności wychowanków. Istotna statystycznie korelacja rysuje się w szczególności w obszarze samooceny i wskaźnika wytrwałości i determinacji w działaniu, co jest istotne w koncepcji resilience. W artykule zawarto informacje, które mogą stanowić wskazówki dla pedagogów, wychowawców pracujących z młodzieżą w tego typu placówkach.

Słowa kluczowe:

samoocena, prężność, niedostosowanie społeczne

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Choszczyk-Kwiatkowska, K. (2025). Samoocena i poczucie prężności młodzieży przyjętej do MOS – wyniki badań wstępnych. Forum Pedagogiczne, 15(1), 173–186. https://doi.org/10.21697/fp.2025.1.15

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Auerbach R. i Gardiner C. (2012). Moving beyond the trait conteptualization of self-esteem. The prospective effect of impulsiveness, coping, and risky behaviour engagement. ,,Behaviour Research and Therapy”, 50, s. 596-603. DOI: https://doi.org/10.1016/j.brat.2012.06.002
Google Scholar

Duda A. (2021). Samoocena i poczucie prężności a struktura potrzeb osób pochodzących z rodzin alkoholowych. „Annales. Universtatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia”, 34(2), s. 159-176.
Google Scholar

Garmezy N. (1991). Resiliency and vulnerability to adverse developmental outcome with poverty. „American Behavioral Sciences” (34), s. 416-430. DOI: https://doi.org/10.1177/0002764291034004003
Google Scholar

Kata J. (2018). Poczucie własnej wartości u młodzieży. wymiar teoretyczny i praktyczne implikacje. „Nauczyciel i szkoła”, 3(67), s. 95-104.
Google Scholar

Konaszewski K., Sosnowski T. (2018). Self-esteem of socially maladjusted adolescents in the context of selected personality and enviromental determinants. „Kwartalnik pedagogiczny:, 247(1), s. 217-235. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0011.8245
Google Scholar

Łaguna M., Lachowicz-Tabaczek K., Dzwonkowska I. (2007). Skala Samooceny SES Morrisa Rosenberga – polska adaptacja metody. „Psychologia Społeczna”, 2(4), s. 164-176.
Google Scholar

MacDonald G., Leary M. (2012). Individual differences in self-esteem. W: M. Leary, J. Tagney, Handbook of self and indentity. Second edition (s. 354-377). New York: Guilford.
Google Scholar

Martinez-Casanova E., Molero-Jurado M., Perez-Fuentes M. (2024). Self-esteem and Risk Behaviours in Adolescents. „Behavioral sciences”, 14(6), s. 432. DOI: https://doi.org/10.3390/bs14060432
Google Scholar

Matusek B. (2015). Z teorii i praktyki pracy z uczniem zagrożonym niedostosowaniem społecznym. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas” (10), s. 145-157. DOI: https://doi.org/10.5604/18998658.1186405
Google Scholar

Mudrecka I. (2013). Wykorzystanie koncepcji resilience w profilaktyce niedostosowania społecznego i resocjalizacji. „Resocjalizacja polska” (5), s. 49-61.
Google Scholar

Mudrecka I. (2020). Prężność młodzieży z placówek resocjalizacyjnych i szkół ponadpodstawowych – analiza porównawcza. „Annales. Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin- Polonia”, 3(4), s. 249-262. DOI: https://doi.org/10.17951/j.2020.33.4.249-262
Google Scholar

Nowak K. (2022). Poziom samooceny wychowanków młodzieżowych ośrodków socjoterapeutycznych. „Paedagogia-psychologia”, 35(3), s. 171-191. DOI: https://doi.org/10.17951/j.2022.35.3.171-191
Google Scholar

Ogińska-Bulik N., Juczyński Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży: Charakterystyka i pomiar – polska skala SPP-18. „Polskie Forum Psychologiczne”, 16(1), s. 7-28.
Google Scholar

Riquelme M., Garcia O.F., Serra E. (2018). „Psychosocial maladjustement in adolescence: parental socialization, self esteem, and substance use. „Anales de psicologia/ annals of psychology”, 34(3), s. 536-544. DOI: https://doi.org/10.6018/analesps.34.3.315201
Google Scholar

Sabaj-Sidur M. (2018). Nadzieja na sukces i samoocena młodzieży a postrzeganie postaw rodziców. Lublin.
Google Scholar

Sitarczyk M., Łukasik M. (2014). Sytuacja rodzinna a poczucie koherencji i przekonanie o własnej skuteczności młodzieży przebywającej w placówkach socjalizacyjnych. „Roczniki pedagogiczne”, 6(42)(4), s. 69-84.
Google Scholar

Skibicka-Piechna, A. (2022). Rola i kompetencje nauczyciela w pracy z uczniem niedostosowanym społecznie. Społeczeństwo. Edukacja. Język, 16(12), strony 157-168.
Google Scholar

Skuza A., Pierścińska-Maruszewska A. (2014). Klimat społeczny szkoły jako jeden z czynników chroniących – wzmacniających oddziaływania profilaktyczne (w kontekście koncepcji resilience). „Resocjalizacja polska” (6), s. 89-100
Google Scholar

Sygit-Kowalkowska E. (2020). Cechy pracy a wypełnianie roli wychowawczej pracowników młodziezowych ośrodków wychowawczych i socjoterapii. „Psychologia Wychowawcza” (17), s. 195-209. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.2664
Google Scholar

Szafrańska K. (2017). Problematyka samotności i poczucie osamotnienia młodzieży, wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych. „Resocjalizacja polska” (7), s. 193-210. DOI: https://doi.org/10.22432/pjsr.2017.13.13
Google Scholar

Turowska A. (2008). Znaczenie samooceny w funkcjonowaniu społecznym-na przykładzie młodzieży maturalnej. „Kultura i Edukacja” (2), s. 151-162.
Google Scholar

Veselska Z., Geckova A.M., Orosova O., Gajdosova B. (2009). Self-esteem and resilience: the connestion with risky behaviour among adolescents. „Addictive Behaviors” (34), s. 287-291. DOI: https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2008.11.005
Google Scholar

Wrótniak J. (2024). Samoocena a poczucie samotności młodych dorosłych. „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, 63(z. 1), s. 107-124. DOI: https://doi.org/10.17951/lrp.2024.43.1.107-124
Google Scholar

Wysocka E., Ostafińska-Molik B. (2016). Wybrane determinanty polaryzaji samooceny w grupie wychowanków młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych i Socjoterapeutycznych. „Rescocjalizacja Polska” (12), s. 119-144.
Google Scholar