Rola Konferencji Episkopatu Polski w rokowaniach Stolicy Apostolskiej z władzami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku

MAREK  STĘPIEŃ

doi:10.21697/pk.2019.62.3.08

Opublikowane: 2019-09-07

Tom 62 Nr 3 (2019)

Rola Konferencji Episkopatu Polski w rokowaniach Stolicy Apostolskiej z władzami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku

MAREK STĘPIEŃ

Prawo Kanoniczne

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2019.62.3.08

Abstrakt

Rokowania prowadzone przez przedstawicieli Stolicy Apostolskiej i Rządu PRL w latach siedemdziesiątych XX wieku nie przyniosły widocznych rezultatów i zawarcia porozumienia. Władze państwowe nie doprowadziły do izolowania Konferencji Episkopatu Polski w negocjacjach, które były trudne, a jedynym ich efektem była zgoda na ustanowienie „stałych kontaktów roboczych”. Władze komunistyczne niezwłocznie mianowały szefa swojego Zespołu przedstawicieli i rozpoczął on rezydowanie w Rzymie. Decyzję o wysłaniu stałego przedstawiciela Stolicy Apostolskiej podjął najpierw papież Paweł VI w 1976 r. i podtrzymał ją Jan Paweł I. Planowano, że delegat papieża przybędzie do Warszawy najwcześniej w końcu 1977 r. Po rozpoczęciu pontyfikatu przez Jana Pawła II stanowisko Stolicy Apostolskiej w tej kwestii zostało zmodyfikowane i w konsekwencji do końca lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku nie wysłano delegata papieża do Warszawy i nie zawarto żadnego porozumienia.

Na każdym etapie prowadzonych negocjacji między przedstawicielami Stolicy Apostolskiej i Rządu PRL kard. S. Wyszyński, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, na bieżąco był informowany o przebiegu rozmów. Decyzją papieża Pawła VI Konferencja Episkopatu Polski otrzymywała sprawozdania z każdej rundy rokowań, a bp Bronisław Dąbrowski jako jej przedstawiciel i wysłannik bardzo często udawał się na konsultacje do Watykanu. Prymas Polski i członkowie Rady Stałej systematycznie przedkładali na piśmie papieżowi Pawłowi VI oraz Sekretariatowi Stanu Stolicy Apostolskiej stanowisko Konferencji Episkopatu Polski. Sugestie i uwagi tak kierowane były bardzo cenne i z życzliwością brane pod uwagę. Na początku pontyfikatu Jana Pawła II biskupi polscy przyczynili się do wstrzymania wysłania stałego delegata Stolicy Apostolskiej do Warszawy i do zmiany priorytetów w negocjacjach Stolicy Apostolskiej w relacjach z władzami komunistycznymi w Polsce.

Słowa kluczowe:

Stolica Apostolska, Watykan, Polska Rzeczypospolita Ludowa, relacje, Konferencja Episkopatu Polski, rokowania

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

STĘPIEŃ, M. . (2019). Rola Konferencji Episkopatu Polski w rokowaniach Stolicy Apostolskiej z władzami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku . Prawo Kanoniczne, 62(3), 163–192. https://doi.org/10.21697/pk.2019.62.3.08

Cited by / Share

Bibliografia

ŹRÓDŁA
Google Scholar

Bp B. Dąbrowski. Pro memoria dla Rady Głównej. Warszawa, 08-02-1977. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Bp B. Dąbrowski. Sprawozdanie z prac podejmowanych na terenie Rzymu w dniach 21.X. – 2.XI.1976 r. (bez daty). AKEP, sygn. II 00310.
Google Scholar

Conferentia Episoporum Poloniae. Alcuni elementi dell’Istruzione per il Reppresentante di Sede Apostolica in Polonia. Warszawa, 15-12-1977. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Decisioni circa l’ufficio del Rapresentante Pontificio in Polonia (bez daty). AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Kard. S. Wyszyński. Rozmowy „Kościół – Państwo” na etapie obecnym. Wypowiedź Prymasa Polski na 147 Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski Warszawa Miodowa, 11.3.1975. godz. 13.00 (Tekst autoryzowany). Warszawa, 11-03-1975. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Kopia Pisma. Kard. S. Wyszyński do kard. J. Villot (w języku włoskim). Warszawa, 23-01-1975. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Kopia Protokołu podpisanego przez abpa Agostino Casarolego, sekretarza Rady do Spraw Publicznych Kościoła i Józefa Czyrka, wiceministra spraw zagranicznych PRL. Rzym, 06-07-1974 (polska i włoska wersja językowa). AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Litterae apostolicae Motu proprio datae De muneribus Legatorum Romani Pontificis Paulus pp. VI. Romae, 24-06-1969, AAS 61 (1969), 473-484.
Google Scholar

List (uwierzytelniona kopia). Bp B. Dąbrowski do abpa L. Poggi. Warszawa, 05-12-1975. Aneks (uwierzytelniona kopia). Warszawa, 20-11-1975. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (uwierzytelniona kopia). Bp B. Dąbrowski do Abpa L. Poggiego. Warszawa, 28-12-1977. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (kopia podpisana przez członków Rady Stałej – osiem podpisów). Członkowie Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski do Jana Pawła II. Kard. S. Wyszyński do Jana Pawła II. Warszawa, 11-10-1979. AKEP, sygn. II 0200.
Google Scholar

List (No 4990/78). Kard. J. Villot do kard. S. Wyszyńskiego. Dal Vaticano, 13-09-1978. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (podpisana kopia). Kard. S. Wyszyński i bp B. Dąbrowski do Jana Pawła II. Warszawa, 08-12-1978. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List Kard. J. Villot do kard. S. Wyszyńskiego (w języku włoskim). Watykan 27-05-1978. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (podpisana kopia). Kard. S. Wyszyński i bp B. Dąbrowski do Jana Pawła II. Warszawa, 08-12-1978. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (kopia bez podpisu). Kard. S. Wyszyński do Jana Pawła II. Roma, 23-10-1978. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (podpisana inicjałami kopia). Kard. S. Wyszyński do Jana Pawła I. Warszawa, 29-08-1978. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (kopia bez podpisu). Kard. S. Wyszyński do Jana Pawła II. Warszawa, 11-12-1978. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (uwierzytelniona kopia). Kard. S. Wyszyński do Pawła VI (w języku polskim i włoskim). Aneks. Warszawa, 07-10-1975. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (w języku polskim i włoskim). Przedstawiciele Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski do Pawła VI (List w języku polskim podpisali: kard. Stefan Wyszyński, prymas Polski, kard. Karol Wojtyła, metropolita krakowski, abp Antoni Baraniak, metropolita poznański; a w języku włoskim tylko kard. Stefan Wyszyński, prymas Polski, w imieniu Konferencji Episkopatu Polski). Warszawa, 22-01-1974. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List. Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski do Pawła VI (w języku polskim i włoskim). Warszawa, 21-02-1974. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List. Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski do Pawła VI (w języku polskim i włoskim). Warszawa, 03-05-1975. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

List (Prot. N. Z/11/175/77). Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski do Pawła VI (zredagowany w języku włoskim i podpisany przez: kard. S. Wyszyńskiego, kard. K. Wojtyłę i bpa B. Dąbrowskiego). Warszawa, 15-09-1977. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Projekt Instrukcji dla Kierownika Zespołu Stolicy Apostolskiej do Stałych Kontaktów Roboczych z Rządem PRL. Załącznik do Pisma Rady Głównej Episkopatu Polski z dnia 8.XII.1978 r. AKEP, sygn. II 0032
Google Scholar

Pro-Memoria per S. E. Mons. Luigi Poggi. Roma, 12-03-1976. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Pro Nota. Relazioni Stato-Chiesa. Kard. S. Wyszyński, Warszawa, 24-01-1979. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Rozmowy Rząd – Stolica Apostolska 5-25.III. 1977 r. Warszawa, 08-03-1977. AKEP, sygn. II 003410.
Google Scholar

Rozmowy w USW, 13.III.1975, 16.00 – 19.00. Ze strony Stolicy Apostolskiej: abp Poggi i ks. prał. Paetz. Ze strony Rządu: min. Kąkol, dyr. Merker z USW, wicedyrektor Jedynak z MSZ. (bez daty). AKEP, sygn. II 003410.
Google Scholar

Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski. Normalizacja stosunków między Kościołem a Państwem. Warszawa, 26-01-1978. AKEP, sygn. II 0200.
Google Scholar

Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski. Refleksje po wizycie oficjalnej ks. arcybpa Casaroli w Polsce. Warszawa, 18-02-1974. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Sprawozdanie z prac przeprowadzonych w Rzymie w dniach 6-18.III.1976 przez Bpa Bronisława Dąbrowskiego Sekretarza Episkopatu Polski (bez daty). AKEP, sygn. II 00310.
Google Scholar

Sprawozdanie z rozmowy przeprowadzonej przez Prymasa Polski z Kard. A. Casaroli w obecności Bpa Br. Dąbrowskiego. Roma, 27.X.1979. g.11-12 (bez daty). AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Sprawozdanie z rozmowy przeprowadzonej w dniu 20.X.1979 r. g. 9-11.30 w Sulejówku. Rozmawiali: bp Br Dąbrowski i sekretarz Stanisław Kania. Warszawa, 22-10-1979. AKEP, sygn. II 031701.
Google Scholar

Sprawozdanie z rozmowy przeprowadzonej z Arcybiskupem A. Casaroli w Sekretariacie Stanu. Roma, sobota, 26.XI.1977. godz. 12-13. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Sprawozdanie z rozmów przeprowadzonych przez Sekretarza Episkopatu Polski w Rzymie w okresie od 7 do 21 stycznia 1977. AKEP, sygn. II 00310.
Google Scholar

Sprawozdanie ze spotkania delegacji Stolicy Apostolskiej z delegacją Rządu PRL w Warszawie 4-6.II.1974. Warszawa, 10-02-1974. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Sprawozdanie z zajęć Sekretarza Episkopatu bpa Br. Dąbrowskiego w Sekretariacie Stanu Stolicy Apostolskiej w związku ze spotkaniem w Rzymie przedstawicieli Stolicy Apostolskiej z przedstawicielami P.R.L. (Rzym 2-12.VII.1974). Rzym, 12-07-1974. AKEP, sygn. II 0032.
Google Scholar

Sugestie na spotkanie Prymasa Polski z Ministrem Kąkolem. Warszawa, 10-10-1979. AKEP, sygn. II 031400.
Google Scholar

Tematy do rozmowy kard. S. Wyszyńskiego z E. Gierkiem (bez podpisu).Warszawa, 24-01-1978. AKEP, sygn. II 0031700.
Google Scholar

LITERATURA
Google Scholar

Stępień M., Rola Konferencji Episkopatu Polski w rokowaniach Stolicy Apostolskiej z władzami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku, „Warszawskie Studia Pastoralne” UKSW 41(2018) nr 4, s. 233-252.
Google Scholar