Opisanie zaślubin i wesela ks. Janusza Radziwiłła z Marią Lupulówną

Dariusz Milewski

doi:10.21697/sc.2025.32.2.22

Opublikowane: 2025-11-17

Tom 32 Nr 2 (2025)

Opisanie zaślubin i wesela ks. Janusza Radziwiłła z Marią Lupulówną

Dariusz Milewski

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

Dział: Edycja Tekstów Źródłowych

https://doi.org/10.21697/sc.2025.32.2.22

Abstrakt

Tekst omawia polityczne i kulturowe znaczenie małżeństwa Janusza Radziwiłła z Marią Lupulówną w 1645 r., córką hospodara mołdawskiego Bazylego Lupula. Ślub i wesele, celebrowane w Jassach przez biskupa Piotra Mohyłę, były wyjątkowym przypadkiem koligacji litewskiego magnata z mołdawską księżniczką. Wydarzenie miało wymiar polityczny i propagandowy, ukazany w rękopisie zachowanym w Archiwum Radziwiłłów, a później opublikowanym w „Theatrum Europaeum”. Ceremonia była huczna, z udziałem dyplomatów, posłów i ilustracji dokumentujących uczestników.

Słowa kluczowe:

Janusz Radziwiłł, Maria Lupulówna, Mołdawia, małżeństwo polityczne, Theatrum Europaeum

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Milewski, D. (2025). Opisanie zaślubin i wesela ks. Janusza Radziwiłła z Marią Lupulówną. Saeculum Christianum. Pismo Historyczne, 32(2), 298–307. https://doi.org/10.21697/sc.2025.32.2.22

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie: Archiwum Radziwiłłów, dz. III: 304, 309, 310; dz. IV: teka 16, kop. 186, nr 249; dz. V: 6956, 9005a, 9646, 9752 i 12600; dz. XI: 39
Google Scholar

Costin M., Latopis ziemi mołdawskiej, w: tenże, Latopis ziemi mołdawskiej i inne utwory historyczne, wyd. I. Czamańska, Poznań 1998, s. 99-255
Google Scholar

Bajewski F.W., Fortunatissimis sponsis Illustrissimo Domino ac D. Ianussio Radziwil Sacr. Rom. Imper. Principi, Birzarum & Dubincorum Duci, M.D.L. Archicamerario [...] et Illustrissimae Dominae Mariae Illustrissimi Io Basilii Palatini et Despotae Moldaviae filiae, [Kijów] 1645.
Google Scholar

[Happel E.W.], Căsătoria principelui Radzivill cu o domniţă din Moldova, w: Călători străini despre Ţările Române, t. 5, oprac. M. Holban, M.M. Alexandrescu-Dersca Bulgaru, P. Cernovodeanu, Bucureşti 1973, s. 643-648 .
Google Scholar

Kemény J., Memorii, w: Călători străini despre Ţările Române, t. 5, oprac. M. Holban, M.M. Alexandrescu-Dersca Bulgaru, P. Cernovodeanu, Bucureşti 1973, s. 128-144.
Google Scholar

Milewski D., List Fryderyka Wilhelma do Janusza Radziwiłła w sprawie małżeństwa z hospodarówną mołdawską, „Saeculum Christianum”, 26/2019, nr 2, s. 184-186.
Google Scholar

Theatrum Europaeum, t. 5 i 6, Franckfurt am Mayn 1651 i 1663.
Google Scholar

Augustyniak U., Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640). Mechanizmy patronatu, Warszawa 2001.
Google Scholar

Bobicescu C.A., W poszukiwaniu wpływowych przyjaciół: korespondencja Jeremiego Mohyły z Krzysztofem Radziwiłłem „Piorunem” na tle pozostałej litewskiej korespondencji Mohyłów. Uwagi wstępne, w: Radziwiłłowie w służbie Marsa, red. M. Nagielski, K. Żojdź, Warszawa 2017, s. 61-76.
Google Scholar

Constantinov V., Małżeństwo Marii Lupu z Januszem Radziwiłłem, w: Radziwiłłowie w służbie Marsa, red. M. Nagielski, K. Żojdź, Warszawa 2017, s. 151-159.
Google Scholar

Czamańska I., Mołdawia i Wołoszczyzna wobec Polski, Węgier i Turcji w XIV i XV wieku, Poznań 1996.
Google Scholar

Jarczykowa M., „Papirowe materie”. O działalności pisarskiej sekretarza Radziwiłłów birżańskich w pierwszej połowie XVII wieku, Katowice 2006.
Google Scholar

Jarczykowa M., Ręka sekretarza Radziwiłłów birżańskich: marginalia Piotra Kochlewskiego, w: Marginalia w książce dawnej i współczesnej, red. B. Mazurkowa, Katowice 2019, s. 221-243.
Google Scholar

Kotłubaj E., Życie Janusza Radziwiłła, Wilno–Witebsk 1859.
Google Scholar

Milewski, Between a Magnate and a Cossack – Two Marriages of Vasile Lupu’s Daughters, w: Series Byzantina. Studies on Byzantine and Post-Byzantine Art, red. W. Deluga, Warsaw 2008, t. 6, s. 45-64.
Google Scholar

Milewski D., Polsko-mołdawskie stosunki polityczno-wojskowe w latach 1538-1595, Oświęcim 2022.
Google Scholar

Plewczyński, Wojny i wojskowość polska w XVI wieku. Tom I. Lata 1500-1548, Zabrze 2011.
Google Scholar

Sajkowski A., Staropolska miłość. Z dawnych listów i pamiętników, Poznań 1981.
Google Scholar

Stoicescu N., Dicţionar al marilor dregători din Ţara Românească şi Moldova, secolele XVI-XVII, Bucureşti 1971.
Google Scholar

Tafiłowski P., „Imago Turci”. Studium z dziejów komunikacji społecznej w dawnej Polsce (1453-1572), Lublin 2013.
Google Scholar

Tęgowski J., Powiązania genealogiczne wojewodów mołdawskich Bogdanowiczów z domem Giedyminowiczów w XIV-XV wieku, „Genealogia. Studia i Materiały Historyczne”, 1993, t. 3, s. 45-66.
Google Scholar

Wilkinson T., Powstanie i upadek starożytnego Egiptu. Dzieje cywilizacji od 3000 p.n.e. do czasów Kleopatry, tłum. N. Radomski, Poznań 2021.
Google Scholar

Wisner H., Janusz Radziwiłł 1612-1655. Wojewoda wileński, hetman wielki litewski, Warszawa 2000.
Google Scholar

Zabolotnaia L., Maria (Lupu) Radziwiłł. Viaţa privată în documente, scrisori şi imagini, Chişinău 2020.
Google Scholar

Zabolotnaia L., The History of the Private Life of Maria (Lupu) Radziwiłł Reflected in the Images of the Epoch, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia. Sectio M”, 2017, t. 2, s. 209-221. DOI: https://doi.org/10.17951/bc.2017.2.1.209
Google Scholar

Żojdź K., Jan Mierzeński klient i rezydent Bogusława Radziwiłła w latach 1656-1665, Oświęcim 2012.
Google Scholar

Dariusz Milewski

https://orcid.org/0000-0002-3255-7685

Afiliacja:

Instytut Historii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska

Biogram

Dr hab. Dariusz Milewski, profesor w Katedrze Historii Nowożytnej Instytutu Historii UKSW. Zajmuje się historią wojskowości staropolskiej i kontaktami Rzeczypospolitej z Kozaczyzną, Osmanami i ich europejskimi lennikami.