Praktyki religijne króla Jana Olbrachta w świetle rachunków nadwornych

Agnieszka Nalewajek

doi:10.21697/sc.2020.27.1.7

Published: 2020-09-30

Vol. 27 No. 1 (2020)

Praktyki religijne króla Jana Olbrachta w świetle rachunków nadwornych

Agnieszka Nalewajek

Saeculum Christianum. Historical Writings

Section: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.1.7

Abstract

John I Albert’s (Jan Olbracht's) (1492-1501) royal accounts, preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, contain a considerable amount of hitherto unexploited information on the religious practices zealously performed by this successor of Casimir IV Jagiellonian (Kazimierz Jagiellończyk). He upheld the traditions of piety (pietas regia) forged in the times of the preceding kings of the Jagiellonian dynasty. John I Albert made pilgrimages to the most important Polish sanctuaries and was a generous benefactor to the mendicant monasteries and infirmaries for the poor. He would also conscientiously perform daily and festive religious practices.

Keywords:

King John I Albert (Jan Olbracht) (1492-1501), Jagiellonian dynasty, the Jagiellons, religious practices, piety, royal accounts

Most read articles by the same author(s)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Nalewajek, A. (2020). Praktyki religijne króla Jana Olbrachta w świetle rachunków nadwornych . Saeculum Christianum. Historical Writings, 27(1), 83–95. https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.1.7

Cited by / Share

References

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział 1, Rachunki Królewskie, sygn. 20, 22, 28; Oddział 86, Rachunki z przychodów i wydatków na potrzeby wojska, sygn. 4; Zbiór dokumentów pergaminowych, sygn. 1886.

Zbiór dokumentów OO. Paulinów w Polsce, t. 2, oprac. J. Zbudniewek, Warszawa 2004.

Barycz H., Jan z Oświęcimia, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 10, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962-1964, s. 467-468.

Borkowska U., Dynastia Jagiellonów w Polsce, Warszawa 2011.

Borkowska U., Capella regia w średniowiecznej Europie (Średniowiecze i wiek XVI), w: Archiwa temporum testes. Źródła historyczne jako podstawa pracy badacza dziejów. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Olczakowi, red. G. Bujak, T. Nowicki, P. Siwicki, Lublin 2008, s. 48-68.

Borkowska U., Codzienny i odświętny ceremoniał religijny na dworze Jagiellonów, w: Theatrum ceremoniale na dworze książąt i królów Polski. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Zamek Królewski na Wawelu i Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniach 23-25 marca 1998, red. M. Markiewicz, R. Skowron, Kraków 1999, s. 61-85.

Borkowska U., Jasna Góra w pobożności królów polskich, „Studia Claramontana”, 4/1983, s. 126-145.

Borkowska U., Królewscy spowiednicy, w: Ludzie. Kościół. Wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy środkowej (średniowiecze – wczesna epoka nowożytna), Warszawa 2001, s. 173-194.

Borkowska U., Królewskie miłosierdzie, w: Kultura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztorowi w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, red. B. Gawinowa i in., Warszawa 1991, s. 683-694.

Borkowska U., Pietas regia. Formy królewskiej pobożności w późnośredniowiecznej Polsce, w: Król w Polsce XIV i XV wieku, red. A Marzec, M. Wilamowski, Kraków 2006, s. 39-56.

Borkowska U., Pobożność rodziny Kazimierza Jagiellończyka, „Analecta Cracoviensia”, 16/1984, s. 23-41.

Borkowska U., Polskie pielgrzymki Jagiellonów, w: Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, red. H. Manikowska, H. Zaremska, Warszawa 1995, s. 185-203.

Borkowska U., Rachunki królewskie jako źródło do poznania praktyk religijnych Jagiellonów, w: Peregrinatio ad veritatem. Studia ofiarowane profesor Aleksandrze Witkowskiej OSU z okazji 40-lecia pracy naukowej, red. U. Borkowska i in., Lublin 2004, s. 47-64.

Dalewski Z., Ceremoniał koronacyjny królów polskich w XV i początkach XVI wieku, „Kwartalnik Historyczny”, 102/1995, z. 3-4, s. 37-60.

Gąsiorowska P., Początki klasztoru św. Agnieszki (bernardynek) w Krakowie. Rekonesans badawczy, w: Mendykanci w średniowiecznym Krakowie, red. K. Ożóg, T. Gałuszka OP, A. Zajchowska, Kraków 2008, s. 113-130.

Kaczmarek K., Albert z Siecienia OP (?-1502). Z badań nad elitą intelektualną Polskiej Prowincji Dominikanów w XV wieku, w: Scriptura custodes memoriae. Prace historyczne, red. D. Zydorek, Poznań 2001, s. 147-162.

Kłoczowski J., Klasztor dominikański w Krakowie w polskiej prowincji dominikańskiej w XIII-XVI stuleciu, w: Cracovia – Polonia – Europa: studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, red. W. Bukowski i in., Kraków 1995, s. 39-46.

Lalik T., O patriotycznym święcie Rozesłania Apostołów w Małopolsce w XV w., „Studia Źródłoznawcze”, 26/1981, s. 25-32.

Miodońska B., Rex Regnum i Rex Poloniae w dekoracji malarskiej Graduału Jana Olbrachta i Pontyfikału Erazma Ciołka. Z zagadnień ikonografii władzy królewskiej w sztuce polskiej wieku XVI, Kraków 1979.

Nalewajek A., Na królewskim dworze Jana Olbrachta, „Roczniki Humanistyczne”, 59/2011, z. 2, s. 41-80.

Ożóg K., Relacje mendykantów ze środowiskiem dworskim oraz katedralnym na Wawelu do końca XV wieku, w: Mendykanci w średniowiecznym Krakowie, red. K. Ożóg, T. Gałuszka OP, A. Zajchowska, Kraków 2008, s. 17-39.

Papée F., Jan Olbracht, Kraków 2006.

Rozanow Z., Gnieźnieński Kodeks Jana Olbrachta, „Studia Renesansowe”, 4/1964, s. 380-469.

Skibniewska J., Dwór królewski Aleksandra Jagiellończyka w latach 1501-1506, Lublin 2015.

Starzyński M., Dwa nekrologi Jana Olbrachta (z krakowskiej księgi radzieckiej i Kodeksu Baltazara Behema, „Roczniki Historyczne”, 72/2006, s. 127-136.

Terlecki W., Miniatury Graduału z fundacji króla Jana Olbrachta, Lwów 1939.

Zyglewski Z., Monarcha a klasztor w Polsce późnego średniowiecza, Bydgoszcz 2009.

Zyglewski Z., Rola krakowskich mendykantów w kształtowaniu pobożności Jagiellonów na przełomie XV i XVI wieku, w: Mendykanci w średniowiecznym Krakowie, red. K. Ożóg, T. Gałuszka OP, A. Zajchowska, Kraków 2008, s. 41-57. Google Scholar

Agnieszka Nalewajek

http://orcid.org/0000-0001-5155-4511

Affiliation:

Wydział Nauk Historycznych Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

Dr Agnieszka Nalewajek – adiunkt w Katedrze Historii Nowożytnej w Instytucie Historii WNH UKSW w Warszawie. Prowadzi badania nad kulturą i społeczeństwem staropolskim, polskim dworem królewskim, rodami szlacheckimi.