Why was astrology criticised in the Middle Ages? Contribution to further research (on the basis of selected treaties of professors of the University of Krakow in the 15th century).

Sylwia Konarska-Zimnicka

doi:10.21697/sc.2017.24.10

Opublikowane: 2018-09-10

Tom 24 (2017)

Why was astrology criticised in the Middle Ages? Contribution to further research (on the basis of selected treaties of professors of the University of Krakow in the 15th century).

Sylwia Konarska-Zimnicka

Saeculum Christianum

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2017.24.10

Abstrakt

People have always been interested in distant, mysterious celestial bodies. Astrologers who explored the mysteries of the study of the stars and planets wanted to read them as predictions of future events. Astrological practices were often seen as bordering of magic, which
to a large extent influenced the negative perception of this area of study and its supporters, even though astrologers were employed at the kings’ and bishops’ courts, and even at the papal court. The relationship of astrology with occult sciences, which were regarded as sinful and heretical, led to the situation when its proponents were subject to accusations. Particular attention was paid to the fact that the belief in the influence of heavenly bodies on the events taking place in the sublunary world undermines the foundation of the Christian religion, i.e. the dogma of the free will of man. This and other charges constituted a kind of a “catalogue of allegations” that were made against astrology and astrologers throughout the Middle Ages.

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Konarska-Zimnicka, S. (2018). Why was astrology criticised in the Middle Ages? Contribution to further research (on the basis of selected treaties of professors of the University of Krakow in the 15th century). Saeculum Christianum, 24, 91–99. https://doi.org/10.21697/sc.2017.24.10

Cited by / Share

Bibliografia

Sources:
Google Scholar

Aristotle, De anima, trans., introduction, notes by R. D. Hicks, Cambridge 1907.
Google Scholar

Berthold von Regensubrg, Vollständige Ausgabe seiner Predigten, ed. F. Pfeiffer, Wien 1862.
Google Scholar

Corpus Iuris Canonici, ed. E. Friedberg, vol. 1-2, Graz 1955.
Google Scholar

Hugh of Saint Victor, Opera omnia, in: Patrologiae Cursus Completus. Series Secunda, accurante J. P. Migne, vol. 177, Parisiis 1854.
Google Scholar

Isidore of Seville, Etymologiarum sive originum libri XX, ed. W. M. Lindsay, vol. 1, Libros I-X continens, Oxonii 1911 (Scriptorum Clasicorum Bibliotheca Oxoniensis).
Google Scholar

Iudicium Cracoviense nativitatis filii reginae Hedvigis et regis Wladislai Jagiełło, The Jagiellonian University Library, manuscript 805, f. 407v.
Google Scholar

Iudicum Cravoviense nativitatis Bonifatiae filiae reginae Hedvigis et regis Wladislai Jagiełło, The Jagiellonian University Library, manuscript 805, f. 408r.
Google Scholar

Jakub of Paradyż, De potestate daemonum, Bayerische Staatsbibliothek in München, manuscript 18378, ff. 245ra-273ra.
Google Scholar

Jakub z Paradyża, Opuscula inedita, compiled by S. Porębski, Warszawa 1978.
Google Scholar

Jan of Głogów, Persuasio brevis quomodo astrologiae studium religioni christianae non est adversum, ed. M. H. Malewicz, “Studia Mediewistyczne”, 24, 1985, No. 1.
Google Scholar

Markowski M., Astronomica et astrologica Cracoviensia ante annum 1550, Firenze 1990 (Studi e Testi, 20).
Google Scholar

Picatrix. The latin Version of the Ghāyat al–hakim, ed. D. Pingree, London 1986.
Google Scholar

Sawicki J., Consilia Poloniae. Studia i źródła krytyczne, vol. 10, Synody diecezji wrocławskiej i ich statuty, Wrocław–Warszawa–Kraków 1963.
Google Scholar

St. Augustine, O państwie Bożym. Przeciw poganom ksiąg XXII, compiled by W. Kornatowski, vol. 1, Warszawa 1977.
Google Scholar

Stanisław of Skarbimierz: Consilia de Stanislai de Scarbimiria contre l’astroloque Henri Bohemus /Consilia Stanislai de Scarbimiria contra astrologum Henricum Bohemum. Edition critique/, ed. Stanisław Wielgus, “Studia Mediewistyczne”, 25, 1988, 1.
Google Scholar

Statuta synodalia Wenceslai episcopi wratislaviensis, in: Statuta synodalia dioecesana sanctae ecclesiae wratislaviensis, ed. M. de Montbach, Wratislaviae 1855.
Google Scholar

Szafarkiewicz M., Czwarty dzień stworzenia według Komentarzy do Księgi Rodzaju Stanisława z Zawady i Henryka z Hesji, “Acta Mediaevalia”, 5, 1989.
Google Scholar

Szafarkiewicz M., Edycja wybranych kwestii komentarza do Księgi Rodzaju (cz. 1) Stanisława z Zawady, “Acta Mediaevalia”, 3, 1978.
Google Scholar

Szafarkiewicz M., Uwagi dotyczące edycji krytycznej wybranych kwestii z Komentarza do Księgi Rodzaju cz. I, rkps. BJ 1358, kk.136v-141v Stanisława z Zawady, “Acta Mediaevalia”, 2, 1974.
Google Scholar

Św. Augustyn, De doctrina christiana, ed. J. Sulowski, Warszawa 1989.
Google Scholar

The Jagiellonian University Library, manuscript 2070.
Google Scholar

The Jagiellonian University Library, manuscripts 3225, 3227.
Google Scholar

Wielgus S., XV–wieczny komentarz Stanisława z Zawady do Księgi Rodzaju, “Acta Mediaevalia”, 2, 1974.
Google Scholar

Monographs and articles:
Google Scholar

Ackerman-Smoller L., History, Prophesy and the Stars. The Christian Astrology of Pierre d'Ailly, 1350-1420, Princeton-New Jersey 1994.
Google Scholar

Bibliografia literatury polskiej. Nowy Korbut, vol. 3, Piśmiennictwo staropolskie, ed. R. Pollak, Warszawa 1965.
Google Scholar

Birkenmajer A., Henryk Czech (d. after 1428), in: Polski Słownik Biograficzny, vol. 9, Kraków 1960, pp. 419–420.
Google Scholar

Birkenmajer A., Sprawa magistra Henryka Czecha, “Collectanea Theologica”, 17, 1936.
Google Scholar

Birkenmajer A., Uniwersytet Krakowski jako międzynarodowy ośrodek studiów astronomicznych na przełomie XV i XVI stulecia, [w:] Odrodzenie w Polsce, vol. 2, Historia nauki, part 2, red. Bogdan Suchodolski, Warszawa 1961, pp. 363-373.
Google Scholar

Bracha K., Jakuba z Paradyża krytyka zabobonów, nadużyć i błędów w kulcie, in: Kartuzi. Teksty. Książki. Biblioteki, ed. S. Lorenz, E. Potkowski, Warszawa 1999, pp. 257–273.
Google Scholar

Bugaj R., Nauki tajemne w Polsce w dobie Odrodzenia, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1976.
Google Scholar

Camp, de L. S., Camp, de C.C., Duchy, gwiazdy i czary, trans. W. Niepokólczycki, Warszawa 1970.
Google Scholar

Campion N., A History of Western Astrology, vol. 1, The Ancient and Classical Worlds, London 2008, vol. 2, The Medieval and Modern Worlds, London 2009.
Google Scholar

Campion N., Astrology, p. 1, (online) http://www.nickcampion.com./Portals/3/Text03.pdf [acc. 10.04.2014].
Google Scholar

Campion N., Introduction: Cultural Astronomy, (online) http://www.nickcampion.com/Portals/3/NicholasCampion, Cultural Astronomy.pdf [acc. 15.04.2010].
Google Scholar

Choisnard P., Św. Tomasz z Akwinu i astrologia, Warszawa 1939.
Google Scholar

Czwojdrak B., Zofia Holszańska. Studium o dworze i roli królowej w późnośredniowiecznej Polsce, Warszawa 2012.
Google Scholar

Dobrzanowski S., Jakub z Paradyża, in: Słownik polskich teologów katolickich, vol. 4, ed. Hieronim Wyczawski, pp. 109–118.
Google Scholar

Dobrzanowski S., Stanisław z Zawady, in: Słownik polskich teologów katolickich, vol. 4, ed. Hieronim Wyczawski, vol. 4, Warszawa 1983, pp. 182–183.
Google Scholar

Dobrzanowski S., Stanisław ze Skarbimierza, in: Słownik polskich teologów katolickich, ed. Hieronim Wyczawski, vol. 4, Warszawa 1983, pp. 179–182.
Google Scholar

Dobrzanowski S., Strzempiński Tomasz, in: Słownik polskich teologów katolickich., vol. 4, Warszawa 1983, pp. 221–223.
Google Scholar

Ehrlich L., Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skarbimierza, Warszawa 1964.
Google Scholar

Garin E., Rozważania na temat magii, “Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 15, 1970.
Google Scholar

Holden J. H., A History of Horoscopic Astrology. From the Babylonian Period to the Modern Age, Arizona 2006.
Google Scholar

Jenks S., Astrometeorology in the Middle Ages, „Isis” 74, 1983, 2. DOI: https://doi.org/10.1086/353243
Google Scholar

Karas M., Natura i struktura wszechświata w kosmologii św. Tomasza z Akwinu, Kraków 2007.
Google Scholar

Karas M., Naturalne oddziaływanie ciał niebieskich na procesy zachodzące na ziemi w filozofii św. Tomasza z Akwinu, “Przegląd Tomistyczny”, 15, 2009.
Google Scholar

Kieckhefer R., Magic in the Middle Ages, Cambridge 2000.
Google Scholar

Klibansky R., Panofsky E., Saxl F., Saturn i melancholia. Studia z historii, filozofii, przyrody, medycyny, religii oraz sztuki, transl. A. Kryczyńska, Kraków 2009.
Google Scholar

Konarska-Zimnicka S., Astrologia Licita? Astrologia Illicita? The Perception of Astrology at Kraków University in the Fifteenth Century, “Culture and Cosmos. A Journal of the History of Astrology and Cultural Astronomy” 15, 2011, 2.
Google Scholar

Kuchta J., Nauki tajemne w Polsce w XV i XVI wieku, “Lud”, 27, 1928, 7.
Google Scholar

Lepszy K., Jakub z Paradyża (d. 1464), in: Polski Słownik Biograficzny, vol. 10, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962–1964, pp. 363–364.
Google Scholar

Malewicz M. H., “Pochwała astrologii” Jana z Głogowa, czyli historia sporu astrologów z teologami, “Wiedza i Życie”, 1990, 4.
Google Scholar

Malewicz M. H., Zjawiska przyrodnicze w relacjach dziejopisarzy polskiego średniowiecza, Wrocław 1980.
Google Scholar

Markowski M., Astrologia a wolna wola, “Alma Mater”, 2000, No. 20
Google Scholar

Markowski M., Bóg a determinizm kosmiczny w polskich dziełach astrologicznych doby przedkopernikańskiej, “Studia Warmińskie”, 27, 1990.
Google Scholar

Markowski M., Człowiek wobec wpływu ciał niebieskich w okresie przedkopernikańskim, in: Człowiek i przyroda w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym, ed. Wojciech Iwańczak, Krzysztof Bracha, Warszawa 2000, pp. 115-127.
Google Scholar

Markowski M., Der Standpunkt der Gelehrten des späten Mittelalters und der Renaissance dem astrologischen Determinismus gegenüber, “Studia Mediewistyczne”, 23, 1984, 1.
Google Scholar

Markowski M., Dzieje Wydziału Teologii Uniwersytetu krakowskiego w latach 1397-1525, Kraków 1996.
Google Scholar

Markowski M., Powstanie pełnej szkoły astronomicznej w Krakowie, in: J. Dobrzycki, M. Markowski, T. Przypkowski, Historia astronomii w Polsce, vol. 1, ed. E. Rybka, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975, pp. 87-106.
Google Scholar

North J. D., Horoscopes and History, London 1986.
Google Scholar

North J. D., Medieval Concept of Astrological Influence, in: Astrology, Science and Society. Historical Essays, ed. P. Curry, Woodbridge - Suffolk-Boydell 1987, pp. 5-17.
Google Scholar

Pagie S., Astrology in Medieval Manuscripts, London 2002.
Google Scholar

Perrone Compagni V., ‘Picatrix’ latinus. Concezioni filosofico–religiose e prassi magica, “Medioevo. Rivista di storia della filosofia medievali”, 1, 1975.
Google Scholar

Porębski A., Jakub z Paradyża. Poglądy i teksty, Warszawa 1994.
Google Scholar

Google Scholar

Rosińska G., Instrumenty astronomiczne na Uniwersytecie Krakowskim, Wrocław 1974 (Studia Copernicana, 9).
Google Scholar

Rosińska G., Mikołaj Kopernik i tradycje krakowskiej szkoły astronomicznej. Znajomość traktatów o instrumentach astronomicznych w Krakowie w XV w., “Studia Warmińskie”, 9, 1972.
Google Scholar

Rożek M., Magia, alchemia i … królewskie horoskopy, Kraków 2016.
Google Scholar

Russell J. B., Witchcraft in the Middle Ages, New York 1972.
Google Scholar

Stoś J., Jakub z Paradyża – życie, działalność i pisma, “Studia Paradyskie”, 3, 1993.
Google Scholar

Szafariewicz M., Stanisław z Zawady. Rys biograficzny, “Acta Mediaevalia”, 4, 1983.
Google Scholar

Śnieżyńska-Stolot E., “Zamek piękny na wzgórzu...”. Horoskopy – zapomniane źródło historyczne, Kraków 2015.
Google Scholar

Śnieżyńska-Stolot E., Almanach pro reverendissimo domino cardinali Fryderyka Jagiellończyka – historyczne źródło warsztatu astrologa, “Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 63, 2013.
Google Scholar

Śnieżyńska-Stolot E., Generale iudicium Władysława II zwanego Warneńczykiem, “Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 61, 2011.
Google Scholar

Śnieżyńska-Stolot E., Horoskop Kazimierza Jagiellończyka – nowe źródło do treści ideowych wawelskiego nagrobka króla, “Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 60, 2010.
Google Scholar

Śnieżyńska-Stolot E., Horoskopy dziecka królowej Jadwigi, “Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 53, 2003.
Google Scholar

Tester S. J., A History of Western Astrology, London 1987.
Google Scholar

the Jagiellonian University Library, manuscripts 3225, 3227
Google Scholar

Thomas K., Religion and the Decline of Magic, Middlesex 1971.
Google Scholar

Thorndike L., A History of Magic and Experimental Science, vol. 4, New York 1934.
Google Scholar

Trzebuchowski P., Stanisław ze Skarbimierza, in: Filozofia w Polsce. Słownik pisarzy, Wrocław 1971.
Google Scholar

Wedel T. O., The Mediaeval Attitude Toward Astrology. Particulary in England, New Haven-London 1920.
Google Scholar

Włodek Z., Z badań nad filozofią człowieka w późnośredniowiecznej eschatologii krakowskiej. Poglądy Tomasza ze Strzempina, “Studia Mediewistyczne”, 29, 1992.
Google Scholar

Wojciechowski T., Tomasz Strzempiński (1398–1460), Warszawa 1975.
Google Scholar

Woziński, W świetle gwiazd. Sztuka i astrologia w Gdańsku w latach 1450-1550, Gdańsk 2011.
Google Scholar

Zathey J., Z historii środowiska magiczno–astologicznego w Krakowie w XV wieku, “Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa”, 8, 1981.
Google Scholar

Zawadzki R. M., Stanisław ze Skarbimierza (cc. 1365-1431), in: Polski Słownik Biograficzny, vol. 42, Warszawa–Kraków 2003, pp. 76–80.
Google Scholar

Zembrzuski M., Czy według Tomasza z Akwinu można korzystać z wyroków gwiazd?, in: Przyrodoznawstwo-Filozofia-Teologia – obszary i perspektywy dialogu, ed. J. Meller, A. Świeżyński, Warszawa 2010, pp. 29-46.
Google Scholar

Zembrzuski M., List o korzystaniu z wyroków gwiazd (De iudiciis astrorum) św. Tomasza z Akwinu, in: Opera Philosophorum Medii Aevi Textus et Studia, vol. 9, fasc. 1: Tomasz z Akwinu – Opuscula, ed. A. Andrzejuk, M. Zembrzuski, Warszawa 2011.
Google Scholar

Zwiercan M., Stanisław z Zawady (d. 1491), in: Polski Słownik Biograficzny, vol. 42, Warszawa–Kraków 2003, pp. 96–97.
Google Scholar

Sylwia Konarska-Zimnicka

saeculum.christianum@uksw.edu.pl
http://orcid.org/0000-0002-8337-1637

Afiliacja:

WH UJK, Kielce Polska

Biogram

dr Sylwia Konarska-Zimnicka: pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach (Zakład Historii Średniowiecznej). Zainteresowania badawcze: historia średniowieczna i wczesnonowożytna (kultura, życie codzienne, nauka: medycyna, ziołolecznictwo, astronomia, astrologia, filozofia przyrody), edytorstwo źródeł, socjologia.