"Tu o Polskę i wszystko idzie”. Senatorska aktywność biskupa płockiego Stanisława Łubieńskiego w latach 1627-1632

Waldemar Graczyk

doi:10.21697/sc.2020.27.w.sp.6

Opublikowane: 2020-05-14

Tom 27

“This is about Poland and about everything.” Senatorial activity of Stanisław Łubieński, Bishop of Płock, in the years 1627-1632

Waldemar Graczyk

Saeculum Christianum

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.w.sp.6

Abstrakt

Biskup Stanisław Łubieński obejmując jako senator i biskup posiadał duży wpływ na obsadę stanowisk i godności w diecezji płockiej. Jego rządy w diecezji zbiegły się z wojną szwedzką, której skutki odczuły szczególnie północne części biskupstwa płockiego. Wpłynęło to na ewolucję poglądów Łubieńskiego z popierających działania zbrojne po postulujące jak najszybsze zawarcie pokoju. Drugą kwestią podnoszoną przez Łubieńskiego była sprawa następstwa tronu po Zygmuncie III i elekcja vivente rege. Artykułowanie tej kwestii na sejmach w 1626 i 1631 roku wynikało z przekonania, że najlepszym rozwiązaniem dla Rzeczypospolitej jest wybór na króla najstarszego syna Zygmunta Władysława.

Słowa kluczowe:

Stanisław Łubieński, diecezja płocka, vivente rege elekcja, Mazowsze, the Commonwealth

Inne teksty tego samego autora

Waldemar Graczyk, Das Familienfideikommiss von Ostrog im Lichte des Testaments von Paweł Karol Sanguszko aus dem Jahr 1743 , Saeculum Christianum: Tom 29 Nr 1 (2022)

<< < 1 2

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Graczyk, W. (2020). “This is about Poland and about everything.” Senatorial activity of Stanisław Łubieński, Bishop of Płock, in the years 1627-1632. Saeculum Christianum, 27, 83–93. https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.w.sp.6

Cited by / Share

Bibliografia

Constituciae seymu walnego koronnego warszawskiego trzyniedzielnego, roku pańskiego MDCXXXII dnia 1 kwietnia, Warszawa 1632.

S. Łubieński’s letter to King Sigismund III of 1628 r., B. Czart., call no. 120, no. 124.

King Sigismund III’s letter to Bishop S. Łubieński of 13.01.1628 r. BO, call no. 157/II, c. 3.

S. Łubieński’s letter to King Sigismund III of 18.02.1628, B. Czart., call no. 120, no. 25.

S. Łubieński’s letter to King Sigismund III of 1629, B. Czart., call no. 121, no. 4.

S. Łubieński’s letter to King Sigismund III of 21.04.1629, BO, call no. 157/II, c. 86.

S. Łubieński’s letter to King Sigismund III of 28.04.1629, B. Czart., call no. 121, no. 47.

S. Łubieński’s letter to S. Żaliński of 02.05.1629, B. Czart., call no. 121, no. 50.

S. Łubieński’s letter to Starost J. Czerski of 03.12.1631, B. Czart., call no. 123, no. 273.

S. Łubieński’s letter to King Sigismund III of 14.12.1631, B. Czart., call no. 123, no. 220.

S. Łubieński’s letter to L. Sapieha of 04.08.1632, BO, call no. 157/II, c. 275v-277v.

S. Łubieński’s letter to King Władysław IV of 21.12.1632, B. Czart., call no. 120, no. 39.

S. Łubieński’s letter to J. Wężyk of 01.01.1634, BO, call no. 157/II, c. 349v-350.

S. Łubieński’s letter to J. Wężyk of 08.09.1634, BO, call no. 157/II, k. 419v.

S. Łubieński’s letter to T. Zamoyski of 23.05.1629 r., B. Czart., call no. 121, no. 58.

S. Łubieński’s letter to T. Zamoyski of 29.05.1635, AGAD, AZ, call no. 351.

S, Łubieński’s letter to J. Zadzik of 10.06.1634 r., BO, call no. 157/II, c. 393-394v.

S. Łubieński’s letter to the local parliament at Raciąż of 21.10.1629, BO, call no. 157/II, c. 149-150.

K.M. Sarbiewski’s letter to S. Łubieński of 28.03.1639, in: Korespondencja Macieja Kazimierza Sarbiewskiego ze Stanisławem Łubieńskim, transl. and ed. J. Starnawski, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1986, p. 204.

Punkta ugody z ludźmi religii greckiej za pośrednictwem królewicza Władysława przez wyznaczoną do tego deputację omówione, B. Czart., call no. 365, no. 72, c. 1355-1358v.

Relacja o stanie diecezji z 1630 r., ADP, no call no. p. 225.

Śmierć króla, B. Racz., call no. 8.

Układ między duchowieństwem i świeckimi względem dziesięcin, B. Czart., call no. 365, no 59.

Vetera Monumenta Regni Poloniae et Magni Ducatus Lithuaniae, ed. A. Theiner, vol. 3, Romae 1860-1864.

Votum episcopi plocensis S. Łubieńskiego, APG, call no. 300/29, no 109, c. 135v.

Literatura:
Anusik Z., Gustaw II Adolf, Wrocław-Warszawa-Kraków 1996.

Choińska-Mika J., Sejmiki mazowieckie w dobie Wazów, Warszawa 1998.

Czapliński W., Łubieński Stanisław, in: Polski Słownik Biograficzny (dalej: PSB), vol. 18, Wrocław-Warszawa 1973, pp. 498-501.

Czapliński W., Władysław IV i jego czasy, Warszawa 1972.

Filipczak-Kocur A., Sejm zwyczajny 1629 roku, Warszawa 1979.

Graczyk W., Stanisław Łubieński, pasterz, polityk i pisarz 1574-1640, Tyniec-Kraków 2005.

Janiszewska-Mincer B., Kossobudzki Adam z Radzanowa h. Pobóg, in: PSB, vol. 14, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968-1969, pp. 301-303.

Kaczorowski W., Sejmy konwokacyjny i elekcyjny w okresie bezkrólewia 1632 roku, Opole 1986.

Opaliński E., Kultura polityczna szlachty polskiej w latach (1587-1652): system parlamentarny a społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1995.

Opaliński E., Postawa szlachty polskiej wobec osoby królewskiej jako instytucji w latach 1587-1648. Próba postawienia problematyki, „Kwartalnik Historyczny”, 90/1983, no. 4, pp. 791-808.

Seredyka J., Rzeczpospolita w ostatnich latach panowania Zygmunta III (1629-1632). Zarys wewnętrznych dziejów politycznych, Opole 1978.

Przyboś A., Karnkowski Jan Stanisław h. Junosza, in: PSB, t. 12, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966-1967, pp. 76-77.

Ptaszyński P., Zakon bożogrobców na ziemi dobrzyńskiej. Zarys dziejów, Rypin-Warszawa 1999.

Wisner H., Zygmunt III Waza, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991.

Wiśniewski K., Wpływ polityczny Stanisława Łubieńskiego, biskupa płockiego w latach 1627-1640, na szlachtę mazowiecką i podlaską. Próba rekonstrukcji zaplecza politycznego, „Rocznik Mazowiecki”, 14/2002, pp. 27-49. Google Scholar