Normatywna infrastruktura demokracji. Perspektywa teologiczna i społeczna

Wiesław	 Łużyński; Wioletta Szymczak

doi:10.26142/stgd-2019-031

Published: 2019-12-30

Vol. 45 (2019)

Normative Infrastructure of Democracy. Theological and Social Perspective

Wiesław Łużyński

, Wioletta Szymczak

Gdańsk Studies

Section: Artykuły

https://doi.org/10.26142/stgd-2019-031

Abstract

The condition for democracy to exist is the return to the great moral tradition of Christianity which has influenced the culture, European nations and countries of other continents for centuries. The depositary of the tradition which originates from Christianity but belongs to the moral culture of mankind is, among others, the Catholic Church, which recognizes the autonomy of the temporal order, including the political one. The Church plays a “corrective” role for democracy and political reality, which is based on purifying the reason so that it constantly returns to its potential and can interpret the “grammar” of moral norms contained in nature.

Keywords:

democracy, Christianity, eunomia, civil society, reason and faith

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Łużyński, W., & Szymczak, W. (2019). Normative Infrastructure of Democracy. Theological and Social Perspective. Gdańsk Studies, 45, 245–261. https://doi.org/10.26142/stgd-2019-031

Cited by / Share

References

Archer, M., Jak porządek społeczny wpływa na ludzkie sprawstwo? Refleksyjność jako mechanizm pośredniczący między strukturą a sprawstwem, tłum. T. Skoczylas, w: Sprawstwo. Teorie, metody, badania empiryczne w naukach społecznych, red. A. Mrozowicki, O. Nowaczyk, I. Szlachcicowa, Kraków 2013, s. 19-35.
Google Scholar

Bellah, R.N., Madsen R., Sullivan W. M., Swidler A., Tipton S. M., Skłonności serca. Indywidualizm i zaangażowanie po amerykańsku, tłum. D. Stasiak, P. Skurowski, T. Żyro, Warszawa 2007.
Google Scholar

Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est.
Google Scholar

Benedykt XVI, Przemówienie w Parlamencie Brytyjskim. O miejscu religii w procesie politycznym. Westminster Hall 17 września 2010, w: Joseph Ratzinger/Benedykt XVI, Uwolnić wolność. Wiara a polityka w trzecim tysiącleciu. Teksty wybrane, t. 5, Polityka i wiara, Lublin 2018, s. 127-132.
Google Scholar

Borowik, I., Religia i społeczeństwo. Tropami klasyków w teoriach współczesnych socjologów religii, w: Socjologia życia religijnego w Polsce, red. S. H. Zaręba, Warszawa 2009, s. 55-71.
Google Scholar

Böckenförde, E. W., Wolność – państwo – Kościół, tłum. P. Kaczorowski, Kraków 1994.
Google Scholar

Burgoński, P., Problem autonomii porządku demokratycznego, w: Polityka społeczna wobec „rzeczy nowych”. 25-lecie encykliki Centesimus annus św. Jana Pawła II, red. J. Mazur, Kraków 2016, s. 203-218.
Google Scholar

Gaudium et spes, Konstytucja Soboru Watykańskiego II .
Google Scholar

Iwińska, K., Być i działać w społeczeństwie. Dyskusje wokół teorii podmiotowego sprawstwa, Kraków 2015.
Google Scholar

Jan Paweł II , Encyklika Centesimus annus.
Google Scholar

Jan Paweł II , Encyklika Sollicitudo rei socialis.
Google Scholar

Jan Paweł II , Adhortacja Reconciliatio et penitentia.
Google Scholar

Feliksiak, M., Polacy o demokracji, Komunikat z badań CBOS , Nr 69/2019, Warszawa 2019.
Google Scholar

Gutmann, A., Cnota demokratycznego samoograniczenia, w: Komunitarianie. Wybór tekstów, red. P. Śpiewak, tłum. P. Rymarczyk, T. Szubka, Warszawa 2004, s. 351-371.
Google Scholar

Hess, A., Społeczni uczestnicy medialnego dyskursu politycznego w Polsce. Mediatyzacja i strategie komunikacyjne organizacji pozarządowych, Kraków 2013.
Google Scholar

Huntington, S., Trzecia fala demokratyzacji, tłum. A. Dziurdzik, Warszawa 1995.
Google Scholar

Kaźmierczak, T., Kapitał społeczny a rozwój społeczno-ekonomiczny – przegląd podejść, w: Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna, red. T. Kaźmierczak, M. Rymsza, Warszawa 2007, s. 41-64.
Google Scholar

Kompendium Nauki Społecznej Kościoła.
Google Scholar

Kongregacja Nauki Wiary, Nota doktrynalna o niektórych aspektach działalności i postępowania katolików w życiu politycznym.
Google Scholar

Kowalczyk, S., Arystoteles a idea demokracji, „Roczniki Nauk Społecznych” 2002, nr 1, s. 13-23.
Google Scholar

Krasnodębski, Z., Demokracja peryferii, Gdańsk 2005.
Google Scholar

Łużyński, W., The „Baptised nation” – the inalienability of Christianity in the cueture of the polish nation. Reflections based on the teaching of Cardinal Stefan Wyszyński, „Bogoslowska smotra 88 (2018), s. 11057-1070.
Google Scholar

Łużyński, W., Grzech społeczny – struktury grzechu, Theologica Thorunensia, (2003) t. 4, s. 189-197.
Google Scholar

Łużyński, W., Państwo pomocnicze. Nauczanie Jana Pawła II, Lublin 2001.
Google Scholar

Łużyński, W., Społeczeństwo ustrukturyzowane warunkiem dojrzałej demokracji: refleksje na podstawie „Kompendium nauki społecznej Kościoła”, w: Godność osoby ludzkiej w społeczeństwie i gospodarce: księga pamiątkowa ku czci śp. księdza profesora Franciszka J. Mazur,ka, red. S. Fel, M. Wódka, Lublin 2014, s. 186-191.
Google Scholar

Majka, J., Kościół jako „opozycja moralna”, w: „Chrześcijanin w świecie 14 (1982) nr 1, s. 1-12.
Google Scholar

Mariański, J., Sekularyzacja. Desekularyzacja. Nowa duchowość. Studium socjologiczne, Kraków 2013.
Google Scholar

Mazur, J., Polityka przyjazna człowiekowi, Częstochowa 2018.
Google Scholar

Possenti, V., Religia i życie publiczne. Chrześcijaństwo w dobie ponowożytnej, tłum. T. Żeleźnik, Warszawa 2005, s. 138.
Google Scholar

Putnam, R., Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, tłum. J. Szacki, Kraków 1995.
Google Scholar

Putnam, R., Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, tłum. P. Sadura, S. Szymański, Warszawa 2008.
Google Scholar

Sartori, G., Teoria demokracji, tłum. P. Amsterdamski, D. Grinberg, Warszawa 1998.
Google Scholar

Tilly, Ch., Demokracja, Tłum. M. Szczubiałka, Warszawa 2008.
Google Scholar

Wilkanowicz, S., Dekalog demokracji po chrześcijańsku rozumianej, „Znak” (1992) nr 4, s. 18.
Google Scholar

Ratzinger, J., Czas przemian w Europie. Miejsce Kościoła i świata, tłum. M. Mijalska, Kraków 2005.
Google Scholar

Ratzinger, J., Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro, tłum. S. Czerwik, Kielce 2005.
Google Scholar

Ratzinger, J., Multiplikacja praw i niszczenie pojęcia prawa. Zagadnienia do dyskusji wokół książki Marcella Pery La Chiesa, i diritti umani e il distacto da Dio, w: Joseph Ratzinger/Benedykt XVI, Uwolnić wolność. Wiara a polityka w trzecim tysiącleciu. Teksty wybrane, t. 5, Polityka i wiara, Lublin 2018, ss. 11-16.
Google Scholar

Ratzinger, J., Polityka i prawda, w: Joseph Ratzinger/Benedykt XVI, Uwolnić wolność. Wiara a polityka w trzecim tysiącleciu. Teksty wybrane, t. 5, Polityka i wiara, Lublin 2018, s. 35-58.
Google Scholar

Ratzinger, J., Prawda, wartości, władza, tłum. G. Sowiński, Kraków 1999.
Google Scholar

Ratzinger, J., Wiara i polityka. Homilia wygłoszona do katolickich deputowanych do Bundestagu 26 listopada 1981 r. w kościele św. Winfryda w Bonn, w: Joseph Ratzinger/Benedykt XVI,
Google Scholar

Uwolnić wolność. Wiara a polityka w trzecim tysiącleciu. Teksty wybrane, t. 5, Polityka i wiara, Lublin 2018, s. 79.
Google Scholar

Ratzinger, J., Wykłady bawarskie z lat 1963-2004, tłum. A. Czarnocki, Warszawa 2009.
Google Scholar

Szacki, J., Wstęp. Powrót idei społeczeństwa obywatelskiego, w: Ani książę, ani kupiec, obywatel, red. J. Szacki, Kraków–Warszawa 1997.
Google Scholar

Szawiel, T., Społeczeństwo obywatelskie, w: Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, red. M. Grabowska,
Google Scholar

T. Szawiel, Warszawa 2003, s. 128-162.
Google Scholar

Sztompka, P., Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Kraków 2007.
Google Scholar

Szymczak, W., Partycypacja osób zaangażowanych społeczne. Struktura, funkcje, modele, Lublin 2013.
Google Scholar

Szymczyk, J., Rudymentarne wartości republikańskie, w: Segmenty aktywności społecznej a wartości. Idee i praktyka, Lublin 2012, s. 111-152.
Google Scholar

Szymczyk, J., (red.), Zaufanie społeczne. Teorie – idee – praktyka, Warszawa 2016.
Google Scholar

Tocqueville, de A., O demokracji w Ameryce, t. II , tłum. B. Janicka, M. Król, Warszawa-Kraków 1996.
Google Scholar

Tracz-Tryniecki, M., Myśl polityczna i prawna Alexisa de Tocqueville, Kraków 2009.
Google Scholar

Wielecki, K., (red.), Wybrane problemy demokracji i podmiotowości. Wprowadzenie, Warszawa 2010.
Google Scholar