Narodziny rodzica – o byciu pedagogiem własnego dziecka

Michał Paluch

doi:10.21697/ucs.2024.33.1.03

Opublikowane: 2024-06-30

Tom 33 Nr 1 (2024)

Narodziny rodzica – o byciu pedagogiem własnego dziecka

Michał Paluch

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/ucs.2024.33.1.03

Abstrakt

Tytuł artykułu wskazuje na dwuwymiarową i dwuetapową problematykę badań: 1. kształtowania się nowej tożsamości, dosłownie „narodzin-innego-siebie” jako rodzica; 2. przyjęcia stanowiska wobec bycia lub niebycia – nie tyle rodzicem nominalnie, co rodzicem-pedagogiem. Wnioski badawcze zostały wyprowadzane metodą analizy i problematyzacji egzystencjalnej, opartej na ontologiczno-agatologicznej ramie teoretycznej. Wskazano w ten sposób na możliwość zdefiniowania doświadczenia „rodzicielstwa wystarczająco dobrego”, łącząc je z pedagogicznym credo wyrażonym w słowach: „Dobro mojego dziecka jest na tyle dobrem, na ile staje się moim darem dla innych i dla świata”. Zaakcentowanie zaimka dzierżawczego „mojego – moim” nie informuje tu o stanie posiadania „kogoś”, ale o źródle (centrum) doświadczania odpowiedzialności za życie własne i innych. Zaproponowane podejście otwiera perspektywę krytycznej analizy postaw rodzicielskich akcentujących jedynie interes własny dorosłego i jego dziecka.

Słowa kluczowe:

rodzic, pedagog, dobro, odpowiedzialność, świat

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Paluch, M. (2024). Narodziny rodzica – o byciu pedagogiem własnego dziecka. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, 33(1), 17–28. https://doi.org/10.21697/ucs.2024.33.1.03

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Badinter É. (1998), Historia miłości macierzyńskiej, tłum. K. Choiński. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, Liga Republikańska.
Google Scholar

Bilewicz M. (2024), Traumaland: Polacy w cieniu przeszłości. Kraków: Wydawnictwo Mando.
Google Scholar

Boużyk M. (2024), Człowiek – mit – wychowanie. W poszukiwaniu modelu kształcenia humanistycznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Google Scholar

Flandrin J.-L. (1998), Historia rodziny, tłum. A. Kuryś. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, Liga Republikańska.
Google Scholar

Freese H.-L. (2008), Nasze dzieci są filozofami. Jak rozmawiać z dziećmi o poważnych sprawach. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Gara J. (2021), Istnienie i wychowanie. Egzystencjalne inspiracje myślenia i działania pedagogicznego. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar

Grzegorczyk A., Grzegorczykowa R. (2018), W poszukiwaniu ukrytego sensu: Myśli i szkice filozoficzne. Lublin: Wydawnictwo Academicon.
Google Scholar

Kostkiewicz J. (2020a), Crime without punishment: The extermination and suffering of Polish children during the German occupation 1939–1945. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Kostkiewicz J. (2020b), Polski nurt krytyki nazizmu przed rokiem 1939: Aspekty ideologiczne i pedagogiczne. Kraków: Arcana.
Google Scholar

Kulik R. (2024), Wystarczająco dobre życie: Przekraczając oddzielenie od siebie, innych i przyrody. Szczecin: Wydawnictwo Natuli.
Google Scholar

Maliszewski K. (2021), Bez-silna edukacja. O kształceniu kruchego (t. 2). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Michalak M. (2022), Dziecko i dorosły. Siła wzajemnych relacji w perspektywie idei Janusza Korczaka i Marii Łopatkowej [w:] Pedagogika homo amans. Inspiracje. Modele. Perspektywy. Warszawa: Difin, 205–235.
Google Scholar

O szkole okiem historyka. Akademickie Zacisze – Roman Leppert. https://www.youtube.com/watch?v=0O0snpJQhh4&t=3052s [dostęp 9.11.2024].
Google Scholar

Pala A. (2019), Dynamizm człowieka w ujęciu filozoficznym Karola Wojtyły i Józefa Tischnera. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP JPII.
Google Scholar

Paluch M., Tempczyk-Nagórka Ż. (2022), Kompetencje głębokie – doświadczenie zreflektowania się [w:] K. Kuracki, Ż. Tempczyk-Nagórka (red.), Wsparcie psychologiczno-pedagogiczne w polskiej szkole w sytuacji pandemii i postpandemii. Od wsparcia online po zmiany offline. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 172–195.
Google Scholar

Perkowska H. (2001), Filozoficzne konteksty rozumienia fenomenu odpowiedzialności moralnej. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US.
Google Scholar

Przanowska M. (2013), Człowiek jako pytanie. O dialektycznym transcendowaniu w doświadczeniu kształtującego słuchania. „Kwartalnik Pedagogiczny” 228: 49–76.
Google Scholar

Przanowska M. (2019), Listening and Acouological Education. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Sadowski R. (2015), Filozoficzny spór o rolę chrześcijaństwa w kwestii ekologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego.
Google Scholar

Siegel D.J., Hartzell M. (2015), Świadome rodzicielstwo: Wychowaj szczęśliwe dziecko dzięki większej samoświadomości, tłum. K. Bochenek. Podkowa Leśna: Wydawnictwo MiND.
Google Scholar

Sławek T. (2021), A jeśli nie trzeba się uczyć… Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Starnawski W. (2009), Prawda jako zasada wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Google Scholar

Śliwerski B. (2005), Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Śliwerski B. (2010), Teoretyczne i empiryczne podstawy samowychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Śliwerski B. (2011), Podstawowe prawidłowości pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar

Tarnowski K. (2015), Jean-Luc Marion: Teologia w horyzoncie daru [w:] K. Pietrych (red.), Horyzont dialogu i rozumienia. W kręgu myśli Józefa Tischnera. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 63–80, https://doi.org/10.18778/7969-410-5.07
Google Scholar

Tischner J. (1999), Wydarzenie mowy. „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria”, R. VIII, 2, 63–72.
Google Scholar

Tischner J. (2008), Wędrówki w krainę filozofów. Kraków: Znak.
Google Scholar

Toeplitz K. (1980), Dialektyka jakościowa Sorena Kierkegaarda. „Studia Filozoficzne”, 2, 6–81.
Google Scholar

Witkowski L. (2011), Historie autorytetu wobec kultury i edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Wojtyła K. (1988), Podmiotowość i „to, co nieredukowalne” w człowieku. „Ethos”, 2/3: 21–28.
Google Scholar

Wojtyła K. (2000), Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne (t. 3). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Wojtyła K. (2001), Miłość i odpowiedzialność (t. 1). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. 2024: 33(1)
Google Scholar

Woroniecki J. (2008), W szkole wychowania: Teksty wybrane. Lublin: Wydawnictwo Fundacja Servire Veritati. Instytut Edukacji Narodowej.
Google Scholar