„Odzyskałem swoje życie…” – edukacja domowa jako przyjazna forma edukacji dla ucznia i jego rodziny w opinii badanych rodziców

Kinga Lendzion

doi:10.21697/ucs.2024.33.1.06

Published: 2024-06-30

Vol. 33 No. 1 (2024)

‘I got my life back…’ – home education as a friendly form of education for the student and his family in the opinion of the parents surveyed

Kinga Lendzion

Academic Journal of Sociology

Section: Articles

https://doi.org/10.21697/ucs.2024.33.1.06

Abstract

Home education is one of the alternative forms of education in which parents take on the responsibility of educating their children. The reasons for taking the children out of school and switching to home education are varied, but increasingly the negative assessment of system schools by parents and students comes to the fore. Among the advantages of home schooling are the possibility to adapt the educational requirements to the individual abilities and needs of the child, the lack of a disciplinary and therefore stressful school environment.

In this article, the author presents the results of a qualitative study conducted among parents who educate their children at home. One of the aims of the interviews was to find out how parents perceive teaching their children at home. In the analysis of the collected material, nine code groups emerged, including the effects of the switching to home education, among which two subcodes were distinguished: changes in the child’s behaviour in everyday life and changes in family life; and among these, further subgroups of codes. The analysis of the data obtained from own research, allows us to state that home education creates a welcoming learning environment for the children, as well as for the whole family.

Keywords:

home education, family, the education system, constructivist model of education

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Lendzion, K. (2024). ‘I got my life back…’ – home education as a friendly form of education for the student and his family in the opinion of the parents surveyed. Academic Journal of Sociology, 33(1), 55–70. https://doi.org/10.21697/ucs.2024.33.1.06

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Bałachowicz J. (2016), Paradoksy przemian współczesnej edukacji dziecka [w:] M. Szymański, B. Walasek-Jarosz, Z. Zbróg (red.), Zrozumieć szkołę. Konteksty zmian. Kielce: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, s. 36–57.
Google Scholar

Baryła-Matejczuk M., Artymiak M., Ferrer-Cascales R., Betancort M. (2020), The Highly Sensitive Child as a challenge for education – introduction to the concept. „Problemy Wczesnej Edukacji” 48(1): 51–62. DOI: https://doi.org/10.26881/pwe.2020.48.05
Google Scholar

Bielecka-Prus J. (2018), Dlaczego rodzice edukują dzieci w domu? Typologia motywacji w świetle badań empirycznych [w:] J. Bielecka-Prus (red.), Rodzina w edukacji domowej. Warszawa: Wydawnictwo i Księgarnia „Gotów” Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży, s. 116–138.
Google Scholar

Bosswell A.R. (2021), Homeschooling and Learners’ Academic Achievement: Evidence from the United States of America. „Journal of Education” 4(5). DOI: https://doi.org/10.53819/81018102t40014
Google Scholar

Bródka J., Giziński G., Iwanowski K., Kotyński J., Kurkowski M., Mazurkiewicz M., Stemski Sz., Wołczyk M. (2020), Alert nr 6: Uczeń nie ryba, czyli edukacja przyszłości. Kraków: Open Eyes Economy, Kolegium Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, https://oees.pl/alerty-eksperckie [dostęp 30.06.2023].
Google Scholar

Budajczak M. (2004), Edukacja domowa. Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Budajczak M. (2020), Edukacja domowa… po latach. Ćwiklice: Wydawnictwo Iosephicum.
Google Scholar

Budajczak M. (2021), Edukacja domowa wobec pierwszych „fal” plagi XXI wieku. „Studia z Teorii Wychowania”, t. XII, 3(36): 23–34. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.4815
Google Scholar

Cytlak I., Szafran J.M., Cwojdzińska A., Buchnat M.A., Chmura-Rutkowska I., Cybal-Michalska A., Jaskulska S., Kanclerz
Google Scholar

B., Kozłowska A., Marciniak M., Myszka-Strychalska L., Wawrzyniak-Beszterda R.M. (2022), (Nie) dobra szkoła? Obraz współczesnej szkoły w opiniach uczniów i uczennic – kierunki zmian. Poznańskie badania oświatowe 2021. „Resocjalizacja Polska” 24: 427–444.
Google Scholar

Czerwiński K. (2015), Kilka uwag o przydatności chaosu w szkole. „Podstawy Edukacji. Między porządkiem a chaosem” 8: 119–130. DOI: https://doi.org/10.16926/pe.2015.08.09
Google Scholar

Daszkiewicz M., Wrona S. (2014), Zogniskowane wywiady grupowe online jako alternatywa dla tradycyjnych metod gromadzenia danych – szanse rozwoju i wyzwania dla badaczy. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 336: 321–330. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.336.31
Google Scholar

Giercarz-Borkowska M. (2012), Edukacja domowa jako egzemplifikacja idei podmiotowości i wolności edukacyjnej [w:] N. Starik, A. Zduniak (red.), Podmiotowość w edukacji wobec odmienności kulturowych oraz społecznych zróżnicowań. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa, s. 53–68.
Google Scholar

Giercarz-Borkowska M. (2019), Edukacja domowa jako alternatywa edukacyjna dla dzieci zdolnych. Wrocław: Wydawnictwo TeksTy.
Google Scholar

Guterman O., Neuman A. (2019), Reading at Home: Comparison of Reading Ability Among Homeschooled and Traditionally Schooled Children. „Reading Psychology” 40(2): 169–190. DOI: https://doi.org/10.1080/02702711.2019.1614123
Google Scholar

Harari Y.N. (2018), 21 lekcji na XXI wiek. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Jackson G. (2016), Australian home educated students on self-regulation opportunities at home and in school. „Cogent Education” 3(1): 1. DOI: https://doi.org/10.1080/2331186X.2016.1203514
Google Scholar

Kalinowska K. (2022), Bezmiar miar i praktyki niewymierności. Kilka refleksji na marginesie badań bezsensu w szkole. „Kultura i Społeczeństwo” 66(1): 149–170. DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2022.66.1.7
Google Scholar

Klus-Stańska D. (2010), Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Google Scholar

Klus-Stańska D. (2018), Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Kochan K. (2016), Edukacja domowa w Polsce – pedagogiczne inspiracje współczesnych edukatorów domowych. „Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika”, 32: 115–136. DOI: https://doi.org/10.12775/AUNC_PED.2016.006
Google Scholar

Krasuska-Betiuk M., Dropia P. (2021), Blaski i cienie edukacji domowej w przekonaniach praktykujących ją matek. „Wychowanie w Rodzinie” t. XXIV (1): 25–45. DOI: https://doi.org/10.61905/wwr/170396
Google Scholar

Kolet-Iciek A. (2020), Efekt pandemii: coraz więcej dzieci przechodzi na edukację domową, https://www.miastopociech.pl/aktualnosci/efekt-pandemii-coraz-wiecej-dzieci-przechodzi-na-edukacje-domowa [dostęp 6.10.2021].
Google Scholar

Królikiewicz R. (2017), Doświadczenie edukacji domowej i edukacji tradycyjnej – w narracji maturzysty. „Studia Paedagogica Ignatiana” 20(3): 161–181. DOI: https://doi.org/10.12775/SPI.2017.3.009
Google Scholar

Kucharska A.M. (2014), Dlaczego edukacja domowa? Aksjologiczne uzasadnienia edukacji bez szkoły. „Wychowanie w Rodzinie” t. X(2): 205–224. DOI: https://doi.org/10.61905/wwr/171086
Google Scholar

Lendzion K. (2021), Edukacja domowa w Polsce jako przykład edukacji alternatywnej [w:] A. Klimska i M. Klimski (red.), Przyszłość polskiej szkoły. Alert pedagogiczny. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 92–106.
Google Scholar

Lendzion K., Wołk A. (2023), Dlaczego rodzice edukują dzieci w domu? Motywy podjęcia edukacji domowej w świetle badań własnych. „Roczniki Nauk Społecznych” 51(3): 51–69. DOI: https://doi.org/10.18290/rns2023.0028
Google Scholar

Murphy J. (2014), The Social and Educational Outcomes of Homeschooling. „Sociological Spectrum” 34(3): 244–272. DOI: https://doi.org/10.1080/02732173.2014.895640
Google Scholar

Neuman A., Guterman O. (2016a), Academic achievements and homeschooling – It all depends on the goals. „Studies in Educational Evaluation” 51: 1–6. DOI: https://doi.org/10.1016/j.stueduc.2016.08.005
Google Scholar

Neuman A., Guterman O. (2016b), The clash of two world views – a constructivist analysis of home educating families’ perceptions of education. „Pedagogy, Culture and Society” 24(3): 359–369. DOI: https://doi.org/10.1080/14681366.2016.1178664
Google Scholar

Niewęgłowski J. (1995), Antypedagogika wobec pedagogiki. „Seminare. Poszukiwania naukowe” 11: 135–146. DOI: https://doi.org/10.21852/sem.1995.10
Google Scholar

Ostaszewska A., Pietrusińska M. (2023), Wywiad online jako nowa rzeczywistość badawcza w kontekście badań nad feminizacją pandemii. „Studia Socjologiczne” 3(250): 37–58. DOI: https://doi.org/10.24425/sts.2023.147160
Google Scholar

Poruszek M. (2020). Edukacja domowa – ucieczka od zdalnego nauczania czy społeczno-wychowawcza potrzeba?. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 559(4), 17–31. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.8502
Google Scholar

Ray B.D. (2017), A systematic review of the empirical research on selected aspects of homeschooling as a school choice. „Journal of School Choice” 11(4): 604–621. DOI: https://doi.org/10.1080/15582159.2017.1395638
Google Scholar

Sarnata-Ciastko A. (2013), „Moja szkoła nie stanie się przeszkodą w mojej edukacji” – obraz szkoły w motcie ucznia w odniesieniu do teorii skryptu. „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika” 22: 313–325.
Google Scholar

Szafrańska A., Pawlak J. (2020), W poszukiwaniu lepszych możliwości kształcenia dla własnego dziecka. Edukacja domowa z perspektywy rodziców. „Przegląd Pedagogiczny” 1: 203–218.
Google Scholar

Szymański M. (2016), Szkoła – między tradycją, dążeniem do nowoczesności i chaosem [w:] M. Szymański, B. Walasek-Jarosz, Z. Zbróg (red.), Zrozumieć szkołę. Konteksty zmian. Kielce: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, s. 25–35.
Google Scholar

Ślęzak I. (2021), Zło konieczne, substytut, szansa – wykorzystanie komunikatora Skype w badaniach jakościowych. „Przegląd Socjologii Jakościowej” 17(4): 88–113. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.17.4.05
Google Scholar

Śliwerski B. (2021), Część I: Od zniewolenia do edukacji wolności [w:] B. Śliwierski, M. Paluch (red.), Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 35–246.
Google Scholar

Wolter E. (2014), Nowe wychowanie. „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio” 4(18): 36–49.
Google Scholar

MEN, Otwarte dane – nauczanie domowe, https://dane.gov.pl/pl/dataset/1963,nauczanie-domowe [dostęp 20.09.2024].
Google Scholar