Abstract

Problemem głównym wydanej niedawno książki Janusza Mariańskiego jest ideologiczny wymiar religii i religijności, szczególnie trudny dla badań socjologicznych ze względu na to, że odnosi się do sfery mentalnej kultury. To, jak ludzie myślą, co myślą i dlaczego tak a nie inaczej, wyrażają swoje przekonania w sposób werbalny i pozawerbalny, jest szczególnie ważnym elementem poznania naukowego, eksploracji, ale i eksplanacji, których celem jest przybliżenie się do prawdy o społeczeństwie, a konsekwencją postawienie diagnozy odkrywającej prawidłowości  i pozwalającej postawić tezy o charakterze probabilistycznym. Religia, a może przede wszystkim religijność, nie tylko przynależą do mentalności, ale i ją kształtują w stopniu wysokim ze względu na to, iż myślenie w kategoriach wiary to działanie zorientowane na jej urzeczywistnienie  w sytuacjach codziennych. Szczególnie ważne jest to w społeczeństwie ponowoczesnym, którego cechą wyróżniającą jest pluralizm ideologiczny i względność systemu wartości absolutnych.