Godność ludzka w hierarchii wartości podstawowych społeczeństwa polskiego w świadomości młodzieży licealnej i akademickiej. Studium socjologiczne.

Józef Baniak

Published: 2019-02-28

Vol. 21 No. 4 (2017)

Human dignity in the hierarchy of the fundamental values of Polish society in the consciousness of high school youth and academic youth. A sociological study

Józef Baniak

Abstract

In this article, I present the result of my sociological research, which shows the attitudes and assessments, as components of consciousness, of high school students and university students as to the place of human dignity in the hierarchy of basic values recognized and implemented, and of the values postulated by young people for acceptance and implementation in Polish society. The respondents include human dignity within basic values. I carried out these studies in 2011 among 456 high school students in Kalisz and among 426 university students in Poznan. The total number of the respondents was 508 women and 374 men. The research shows that today’s Polish youth in the predominant majority (80%) perceives human dignity as a basic value which is necessary in the personal and social life of people. At the same time, the youths in the study know that human dignity is not a permanent value in the life of every human being, because it is constantly threatened by various obstacles that underestimate its meaning or cause its disappearance. The respondents also point out that some Poles do not perceive basic values in human dignity, they neglect its role and significance in their individual and of the social lives. The respondents want human dignity to regain its rightful place in the hierarchy of the basic and solemn values, recognized and implemented in the Polish society. Dignity guarantees people personal freedom, self-esteem and security, correct relationships with other people and social groups, gives meaning and purpose to their lives. Individuals, caring for their own dignity, should also accept and respect the personal dignity of every human being.

Keywords:

human dignity, hierarchy of values, basic and solemn values, values recognized and implemented, postulated values, high school youth, university students, Polish society

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Baniak, J. (2019). Human dignity in the hierarchy of the fundamental values of Polish society in the consciousness of high school youth and academic youth. A sociological study. Academic Journal of Sociology, 21(4). Retrieved from https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/ucs/article/view/3338

Cited by / Share

References

Annasz W. (1995), Wartości młodego pokolenia w dobie transformacji ustrojowej Polski. Studium teoretyczno-empiryczne. Częstochowa: Wydawnictwo WSP.
Google Scholar

Anzenbacher A. (2006), Co oznacza godność człowieka?, M. Miś (tłum.). „Horyzonty Wychowania” 9, s. 53-71. Babbie E. (2007), Badania społeczne w praktyce, W. Betkiewicz i in. (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Baniak J. (2015), Od akceptacji do kontestacji. Moralność katolicka w krytycznym ujęciu i ocenie młodzieży polskiej. Warszawa: Difin.
Google Scholar

Blalock H. (1977), Statystyka dla socjologów, M. Tabin i in. (tłum.). Warszawa: PWN.
Google Scholar

Gajda J. (1997), Wartości w życiu człowieka. Prawda, miłość, samotność. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Joas H. (2015), Sind die Menschenrechte westlich?, München: Kosel Verlag.
Google Scholar

Kant I. (1964), Uzasadnienie metafizyki moralności, M. Wartenberg (tłum.). Warszawa: PWN.
Google Scholar

Kiciński K. (1998), Orientacje moralne. Próba typologii. Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Kozielecki J. (1988), O człowieku wielowymiarowym. Eseje psychologiczne. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Luhmann N. (2007), Systemy społeczne. Zarys ogólnej teorii, M. Kaczmarczyk (tłum.). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Mariański J. (2014), Wartości podstawowe w świadomości młodzieży maturalnej [w:] S. Fel, M. Wódka (red.), Godność osoby ludzkiej w społeczeństwie i gospodarstwie. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Franciszka Józefa Mazurka. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 237-255.
Google Scholar

Mariański J. (2016), Godność ludzka jako wartość społeczno-moralna. Mit czy rzeczywistość? Studium interdyscyplinarne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Martini C. (1995), Jaka polityka?, T. Homa (tłum.). Kraków: WAM.
Google Scholar

Mazurek F.J. (1993), Godność osoby ludzkiej jako wartość absolutna. „Roczniki Nauk Społecznych KUL” 21(1), s. 47-58.
Google Scholar

Mądrzycki T. (1970), Psychologiczne mechanizmy kształtowania się postaw. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Mead G. (1975), Umysł, osobowość i społeczeństwo, Z. Wolińska (tłum.). Warszawa: PWN.
Google Scholar

Młyński J. (2008), W kręgu aksjologii abiturientów Tarnowa. Wartości osobowe, społeczne i religijno-moralne w świadomości młodzieży. Tarnów: Wydawnictwo Diecezjalne Biblos.
Google Scholar

Nowak S. (1973), Teorie postaw. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Obuchowski K. (1965), Psychologia dążeń ludzkich. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Ossowska M. (1970), Normy moralne. Próba systematyzacji. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Ossowska M. (1983), O pojęciu godności [w:] M. Ossowska, O człowieku, moralności i nauce. Miscellanea. Warszawa: PWN, s. 514-522.
Google Scholar

Piwowarski W. (1990), Stosunek uczniów i studentów do podstawowych wartości społeczeństwa polskiego. „Życie Katolickie” 2, s. 63-68.
Google Scholar

Piwowarski W. (1991), Młodzież a wartości podstawowe [w:] L. Adamczuk (red.), Religia w dobie przełomu w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Teologii Apostolstwa I Zakładu Socjologii Religii SAC, s. 106-134.
Google Scholar

Piwowarski W. (1993), ABC katolickiej nauki społecznej, cz. 1, Wprowadzenie, podstawy, kierunki. Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne.
Google Scholar

Prężyna W. (1981), Funkcja postawy religijnej a osobowość człowieka. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Reykowski J. (1979), Motywacja, postawy a osobowość. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Szawarski Z. (1983), Godność i odpowiedzialność. „Studia Filozoficzne” 8-9, s. 93-106.
Google Scholar

Sztaba M. (2011), Troska błogosławionego Jana Pawła II o etyczno-moralne podstawy życia społecznego. Kraków: Tynieckie Wydawnictwo Benedyktynów.
Google Scholar

Szyszka E. (2007), Istota poczucia godności w wybranych koncepcjach współczesnej psychologii [w:] A. Królikowska, Z. Marek (red.), Refleksje nad godnością człowieka. Kraków: WAM, s. 41-47.
Google Scholar

Tinder G. (1995), Myślenie polityczne. Odwieczne pytania, A. Dziurdzik (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Weber M. (1975), Klasy, stany, partie – podział władzy w obrębie wspólnoty [w:] W. Derczyński, A. Jasińska- -Kania, J. Szacki (red.), Elementy teorii socjologicznych. Materiały do dziejów współczesnej socjologii. Warszawa: PWN, s. 415-428.
Google Scholar

Weber M. (2002), Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, D. Lachowska (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Webers T. (1994), Menschenrechte [w:] S.R. von Dunde (Hrsg.), Wörterbuch der Religionssoziologie. Gutersloh: Guterstofer Verlagshaus, s. 191-198.
Google Scholar

Znaniecki F. (1928-1930), Socjologia wychowania, t. 1-2. Warszawa: Naukowe Towarzystwo Socjologiczne.
Google Scholar