Logopedia społeczna

Jacek J. Błeszyński; Zbigniew Tarkowski

doi:10.21697/fp.2025.1.3

Opublikowane: 2025-08-27

Tom 15 Nr 1 (2025)

Logopedia społeczna

Jacek J. Błeszyński , Zbigniew Tarkowski

Forum Pedagogiczne

Dział: Dział tematyczny

https://doi.org/10.21697/fp.2025.1.3

Abstrakt

Różnorodność podejść do logopedii jako dyscypliny naukowej i praktycznej wynika z jej interdyscyplinarności. Uwidacznia się ona w podejściu do struktury zaburzeń mowy, w których można wyróżnić czynniki lingwistyczne (domena językoznawstwa), biologiczne (domena medycyny), psychologiczne (domena psychologii) oraz społeczne (domena pedagogiki). W naszym ujęciu logopedia społeczna jest działem logopedii zajmującej się społecznym funkcjonowaniem osób z zaburzeniami mowy. Skupia się ona na jednostce, a nie na jej dysfunkcji językowej. Logopedia społeczna włącza się w nurt społecznej pedagogiki, psychologii i medycyny, zachowując swoją specyfikę. Skupia się na społecznym funkcjonowaniu młodzieży i dorosłych z zaburzeniami mowy oraz ich rodzin (logopedia rodziny). W artykule podjęto próbę dyskusji nad kondycją logopedii w świetle współczesnych wyzwań oraz niedalekich prognoz rozwoju cywilizacji.

Słowa kluczowe:

logopedia, zaburzenia mowy, czynniki społeczne, prognoza

Inne teksty tego samego autora

Jacek J. Błeszyński, Marzena Dycht, Emilia Śmiechowska-Petrovskij, Jan Niewęgłowski, Od redakcji , Forum Pedagogiczne: Tom 15 Nr 1 (2025): Komunikacja, mowa, język - interdyscyplinarne dyskursy
Jacek J. Błeszyński, Jan Niewęgłowski, Od redakcji , Forum Pedagogiczne: Tom 13 Nr 1 (2023): Komunikacja ucznia ze spektrum autyzmu
Agnieszka Hamerlińska, Jacek J. Błeszyński, WSPOMAGANIE STRATEGII RADZENIA SOBIE ZE STRESEM U OSÓB ZE SPEKTRUM AUTYZMU KROKIEM KU USPRAWNIANIU KOMUNIKACJI , Forum Pedagogiczne: Tom 13 Nr 1 (2023): Komunikacja ucznia ze spektrum autyzmu

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Błeszyński, J. J., & Tarkowski, Z. (2025). Logopedia społeczna . Forum Pedagogiczne, 15(1), 25–34. https://doi.org/10.21697/fp.2025.1.3

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Błeszyński J. (2008). Alternatywne i wspomagające metody komunikacji. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Błeszyński J. (2006). Wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną: przegląd wybranych metod [w:] red. nauk. S. Sadowska., Nauczanie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim: wybrane problemy teorii i praktyki. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
Google Scholar

Domagała A., Mirecka U. (red.) (2022). Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna. Gdańsk: Harmonia Universalis.
Google Scholar

Grabias S. (2000). Mowa i jej zaburzenia. „Logopedia”, t. 28, s. 7-36.
Google Scholar

Grzesiuk L. red. (1994). Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki, specyficzne problemy. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Hamerlińska A. (2018). Udział w terapii logopedycznej przejawem motywacji wobec zmagań z niepełnosprawnością na przykładzie osób po laryngektomii całkowitej. „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, nr 3(28), s. 47-56.
Google Scholar

Janas-Kaszczyk J., Tarkowski Z. (1991). O metodologii logopedii: wprowadzenie do badań nad teorią i metodą logopedii. Lublin: Polska Fundacja Zaburzeń Mowy.
Google Scholar

Kaczmarek L. (1982). O polskiej logopedii. W: Rieger J., Szymczak M. (red.) Język polski i językoznawstwo w sześćdziesięcioleciu niepodległości (1918-1978). Lublin-Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Kaczorowska-Bray K., Milewski S. (2015). Metodologia badan logopedycznych z perspektywy teorii i praktyki. Gdańsk: Harmonia.
Google Scholar

Marciniak-Firadza R. (2021). Istota zmysłu smaku w diagnozie i terapii logopedycznej osób dorosłych. „Logopedia”, nr 50/1, s. 121-142.
Google Scholar

Minczakiewicz E.M. (1996). Logopedia. Mowa – rozwój – zaburzenia – terapia. WSP, Kraków.
Google Scholar

Mudyń K. (2003) Zdarza się, że myślimy systemowo. W: Górniak L., Józefik B. (red.). Ewolucja myślenia systemowego w terapii rodzin. Od metafory cybernetycznej do dialogu i narracji. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Google Scholar

Nauki społeczne https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3946178/nauki-spoleczne.html (14.10.24).
Google Scholar

Pedagogika. Leksykon PWN (2000). Milerski B., Śliwerski B. (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Pluta-Wojciechowska D. (2020). Logopedia jako nauka interdyscyplinarna w oczach logopedów. Wstępne wyniki badań. „Logopaedica Lodziensia”, nr 4, s. 141-155. DOI: https://doi.org/10.18778/2544-7238.04.10
Google Scholar

Styczek I. (1973). Logopedia. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Surowaniec J. (1992). Słownik terminów logopedycznych. Kraków: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
Google Scholar

Tarkowski Z. (red.) (2017). Patologia mowy. Gdańsk: Harmonia Universalis.
Google Scholar

Tarkowski Z. (2023a). Logopedia opiekuńcza. „Logopedia”, nr 52/1, s. 331-339.
Google Scholar

Tarkowski Z. (2023b). Rodzice w roli terapeutów i/lub ekspertów. „Wielkopolski Przegląd Logopedyczny”, nr 1/20, s. 41-53.
Google Scholar

Więcek-Poborczyk I., Żulewska-Wrzosek J. (red.) (2020). Interdyscyplinarność w logopedii. Konieczność czy nadmiar?, Warszawa: Wydawnictwo APS.
Google Scholar

Youngson R.M. (1997). Collins Słownik Encyklopedyczny Medycyna, tł. Wojciech Grzybowski i Andrzej Grzybowski. Warszawa: Wydawnictwo RTW.
Google Scholar