Does tactile image have to be tactual?

Jarosław Wiazowski

doi:10.21697/fp.2020.2.04

Opublikowane: 2020-07-18

Tom 10 Nr 2 (2020)

Does tactile image have to be tactual?

Jarosław Wiazowski

Forum Pedagogiczne

Dział: Dział tematyczny

https://doi.org/10.21697/fp.2020.2.04

Abstrakt

W artykule przeanalizowano edukacyjne technologie wspomagające uczniów z niepełnosprawnością wzroku w dostępie do grafik matematycznych i z pokrewnych dziedzin nauk ścisłych. Autor skoncentrował się na opcjach grafik przeznaczonych dla uczniów, które nie wymagają wersji dostępnych za pomocą innych zmysłów. Obrazy, diagramy, tabele i wykresy stanowią znaczną część współczesnych podręczników matematycznych, z którymi uczniowie pracują w szkołach (Dias i in., 2010; Edman, 1992). Dostarczają one koniecznych informacji w zwięzłym formacie i ilustrują pojęcia wymagające wyjaśnienia. Dostępne opcje pozwalają uczniom z niepełnosprawnością wzroku osiągnięcie podobnych możliwości co ich widzący rówieśnicy. Dzięki temu dane, tradycyjnie dostępne tylko przez dotyk, zyskały nową modalność interakcji i eksploracji.

Słowa kluczowe:

dotykowy, obraz, niewidomy, sonifikacja, matematyka, audio, wykres

Inne teksty tego samego autora

Jarosław Wiazowski, Rola technologii wspomagających w funkcjonowaniu społecznym uczniów z niepełnosprawnością wzroku w kontekście edukacji włączającej , Forum Pedagogiczne: Tom 6 Nr 1 (2016)
Jarosław Wiazowski, Sight, touch, hearing – the current options and challenges in access to math content for learners with visual impairments , Forum Pedagogiczne: Tom 8 Nr 2 (2018)
Jarosław Wiazowski, Dariusz Stępkowski, Od redakcji , Forum Pedagogiczne: Tom 10 Nr 2 (2020)

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Wiazowski, J. (2020). Does tactile image have to be tactual?. Forum Pedagogiczne, 10(2), 45–59. https://doi.org/10.21697/fp.2020.2.04

Cited by / Share

Bibliografia

Åberg-Bengtsson, L., & Ottosson, T. (2006). What lies behind graphicacy? Relating students’ results on a test of graphically represented quantitative information to formal academic achievement. Journal of Research in Science Teaching, 43, 43-62. doi: 10.1002/tea.20087. DOI: https://doi.org/10.1002/tea.20087
Google Scholar

Aldrich, F.K., & Sheppard, L. (2000). Graphicacy: The fourth “r”. Primary Science Review, 64, 8–11.
Google Scholar

Aldrich, F.K., & Sheppard, L. (2001). Tactile graphics in school education: perspectives from pupils. British Journal of Visual Impairment, 19(2), 69–73. https://doi.org/10.1177/026461960101900204. DOI: https://doi.org/10.1177/026461960101900204
Google Scholar

Aldrich, F.K., Sheppard, L., & Hindle, Y. (2003). First steps towards a model of tactile graphicacy. The Cartographic Journal, 40, 283–287. doi: 10.1179/000870403225013014. DOI: https://doi.org/10.1179/000870403225013014
Google Scholar

Baker C.M., Milne, R.L., Drapeau, R., Scofield, J., Cynthia L., Bennett, L.C., & Ladner, E.R. (2016). Tactile graphics with a voice. ACM Trans. Access. Comput. 8(1), 1–22. DOI: https://doi.org/10.1145/2854005
Google Scholar

Beck-Winchatz, B., & Riccobono, M. (2008). Advancing participation of blind students in science, technology, engineering, and math. Advances in Space Research, 42, 1855–1858. doi: 10.1016/j.asr.2007.05.080. DOI: https://doi.org/10.1016/j.asr.2007.05.080
Google Scholar

Baker, C.M., Milne, L.R., Scofield, J., Bennett, C.L., & Ladner, E.R. (2014). Tactile graphics with a voice: using QR codes to access text in tactile graphics. In Proceedings of the 16th international ACM SIGACCESS conference on Computers & accessibility (ASSETS ’14). Association for Computing Machinery, New York, NY, USA, 75–82. DOI:https://doi.org/10.1145/2661334.2661366. DOI: https://doi.org/10.1145/2661334.2661366
Google Scholar

Bornschein, J., Prescher, D., & Weber, G. (2014). SVGPlott – Generating Adaptive and Accessible Audio-Tactile Function Graphs. In K. Miesenberger et al. (Eds.): ICCHP 2014, Part I, LNCS 8547, 588–595.
Google Scholar

Brzostek-Pawłowska, J., & Mikułowski, D. (2012). Techniki multimodalne zwiększające dostępność grafiki na stronach WWW i w elektronicznych dokumentach. Elektronika: konstrukcje, technologie, zastosowania, (53)11, 77–84.
Google Scholar

Dias M.B., Rahman M.K., Sanghvi S, & Toyama K. (2010). Experiences with lower-cost access to tactile graphics in India. In Proceedings of the First ACM Symposium on Computing for Development (ACM DEV ’10). Association for Computing Machinery, New York, NY, USA, Article 10, 1–9. DOI:https://doi.org/10.1145/1926180.1926193. DOI: https://doi.org/10.1145/1926180.1926193
Google Scholar

Edman, P.K. (1992). Tactile Graphics. New York: American Foundation for the Blind.
Google Scholar

Fitzpatrick, D., Murray S., van Leendert A., Brzostek-Pawłowska J., & Rubin, M. (2018). Analysis of ICT Tools and the Mathematical Education of Blind and Visually Impaired people in Ireland, Poland, the Netherlands, and Neighbouring Countries. Retrieved May 8, 2020, from: https://project.euromath.eu/wp-content/uploads/2018/10/O1_Report_EN.pdf.
Google Scholar

Fusco, G. (2020). A11Y Accessible Pandemic Data Bulletin. Retrieved May 30, 2020, from covid.ski.org on.
Google Scholar

Gardner, J.A., Gardner, C.K., Jones, B., Hagen, K., Callaway, T., & Jones, E. (2009). Viewplus Math And Science Curricula With Fully Accessible Illustrations. Conference presentation at CSUN International Conference on Technology and Disabilities, Los Angeles, CA.
Google Scholar

Gardner, J.A., & Bulatov, V. (2008, March). Making Scientific Graphics Accessible With Viewplus Iveo®. In Proceedings of The 23rd Annual International Technology & Persons with Disabilities Conference. Los Angeles, CA: CSUN.
Google Scholar

Gay, S., Rivière M.A., & Pissaloux, E. (2018). Towards Haptic Surface Devices with Force Feedback for Visually Impaired People. In K. Miesenberger, G. Kouroupetroglou (Eds.), Computers Helping People with Special Needs. ICCHP 2018. Lecture Notes in Computer Science, vol 10897. Springer, Cham. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-94274-2_36
Google Scholar

Goncu, C., & Marriott, K. (2015). GraCALC: An Accessible Graphing Calculator. In Proceedings of the 17th International ACM SIGACCESS Conference on Computers & Accessibility (ASSETS ’15). Association for Computing Machinery, New York, NY, USA, 311–312. DOI:https://doi.org/10.1145/2700648.2811353. DOI: https://doi.org/10.1145/2700648.2811353
Google Scholar

Götzelmann, T. (2018). Visually Augmented Audio-Tactile Graphics for Visually Impaired People, Nuremberg: Nuremberg Institute of Technology. DOI: https://doi.org/10.1145/3186894
Google Scholar

Cryer, H. (2008). Exploring tactile graphics – which strategies work? RNIB Centre for Accessible Information (CAI) FINAL report, RNIB 24 November.
Google Scholar

Jakubowski, M. (2009). Tyflografika – historia i współczesność, metody i technologie. Tyfloświat, 1, 36–40.
Google Scholar

Lagunas, A., Domínguez, O., Martinez-Conde, S., Macknik S. L., & Del-Río, C. (2017). Human eye visual hyperacuity: Controlled diffraction for image resolution improvement. Journal of Applied Physics. 122, 094501 https://doi.org/10.1063/1.4987017. DOI: https://doi.org/10.1063/1.4987017
Google Scholar

Landau, S., & Gourgey, K. (2001). Development of a talking tactile tablet. Information, Technology and Disabilities, 7(2).
Google Scholar

Landau, S., Holborow, R. & Jane, E. (2004). The Use of the Talking Tactile Tablet for Delivery of Standardized Tests. In Proceedings of The Annual International Technology & Persons with Disabilities Conference. Los Angeles, CA: CSUN.
Google Scholar

Mech, M., Kwatra, K., Das, S., Chanana, P., Paul ,R., & Balakrishnan, M. (2014). Edutactile – A Tool for Rapid Generation of Accurate Guideline-Compliant Tactile Graphics for Science and Mathematics. In K. Miesenberger, D. Fels, D. Archambault, P. Peňáz, W. Zagler (Eds.), Computers Helping People with Special Needs. ICCHP 2014. Lecture Notes in Computer Science, vol 8548. Springer, Cham. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-08599-9_6
Google Scholar

Michel, A., Frédéric, G., Lemaire-Semail, B., Olivo, P., Casiez, G., & Roussel, N. (2011). STIMTAC: A tactile input device with programmable friction. Proceedings of the 24th Annual ACM Symposium on User Interface Software and Technology, Santa Barbara, CA, USA, October 16-19, 2011.7-8.
Google Scholar

Mikułowski, D., & Mańkowski, J. (2008). An approach of explaining math function graphs through the sound representation for blind students. Studia Informatica: Systems and Information Technology, 1-2(22), 21–29.
Google Scholar

Moraru, D., & Boiangiu, C.-A. (2015). Seeing without Eyes: Visual Sensory Substitution. Journal of Information Systems & Operations Management, 9(2), 1.
Google Scholar

Pather, A. B. (2014). The Innovative Use of Vector-based Tactile Graphics Design Software to Automate the Production of Raised-line Tactile Graphics in Accordance with BANA’s Newly Adopted Guidelines and Standards for Tactile Graphics, 2010. Journal of Blindness Innovation & Research, 4(1), 1. DOI: https://doi.org/10.5241/4-49
Google Scholar

Prescher, D., Bornschein, J., & Weber, G. (2014) Production of Accessible Tactile Graphics. In K. Miesenberger, D. Fels, D. Archambault, P. Peňáz, W. Zagler (Eds.), Computers Helping People with Special Needs. ICCHP 2014. Lecture Notes in Computer Science, vol 8548. Springer, Cham. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-08599-9_5
Google Scholar

Ramloll, R., Yu, W., Brewster, S., Riedel, B., Burton, M., & Dimigen, G. (2000). Constructing sonified haptic line graphs for the blind student: First steps. In: Proceedings of the 4th International Conference on Assistive Technologies. ACM.
Google Scholar

Rubin, M., Faderewski, M., & Mikułowski, D. (2015). Badania stanu i potrzeb informatyzacji edukacji matematycznej uczniów niewidomych i słabowidzących w Polsce, e-mentor, 1(58), 34–40. DOI: https://doi.org/10.15219/em58.1154
Google Scholar

Rowell, J. & Ungar, S. (2003) Feeling your way- a tactile map user survey. In Proceedings of the 21st International Cartographic Conference, Durban, South Africa, 10-16 August 2003.
Google Scholar

Schuffelen, M (2002). On Editing Graphics For The Blind. A manual with examples, and for the interested layman a pictorial overview. Retrieved May 4, 2020, from http://www.heardutchhere.net/grbl/grbl0.html.
Google Scholar

Sorge, V., Ahmetovic, D., Bernareggi, C., & Gardner, J. (2019) Scientific Documents. In Y. Yesilada, S. Harper (Eds.), Web Accessibility. Human–Computer Interaction Series. London: Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4471-7440-0_22
Google Scholar

Smith, D.W., & Smothers, S.M. (2012). The role and characteristics of tactile graphics in secondary mathematics and science textbooks in braille. Journal of Visual Impairment & Blindness, 106, 543–554. DOI: https://doi.org/10.1177/0145482X1210600905
Google Scholar

Sjostrom, C., Danielsson, H., Magnusson, C., & Rassmus-Grohn, K. (2003). Phantom-based haptic line graphics for blind persons. Visual Impairment Research, 5(1), 13. DOI: https://doi.org/10.1076/vimr.5.1.13.15972
Google Scholar

Suzuki, M., Terada, Y., Kanahori, T., & Yamaguchi, K. (2015). New Tools to Convert PDF Math Contents into Accessible e-Books Efficiently. Studies in health technology and informatics, 217, 1060–1064.
Google Scholar

Thinkable. Retrieved from https://thinkable.nl/tactileview-a-wealth-of-tactile-images-for-a-visual-impaired-person/ on March 15, 2020.
Google Scholar

Taibbi, M., Bernareggi, C., Gerino, A., Ahmetovic, D., & Mascetti, S. (2014). AudioFunctions: Eyes-Free Exploration of Mathematical Functions on Tablets. Computers Helping People with Special Needs: Part I, 537.
Google Scholar

Więckowska, E. (2011). Instrukcja tworzenia i adaptowania ilustracji i materiałów tyflograficznych dla uczniów niewidomych. Retrieved April 21, 2020, from http://pzn.org.pl/wp-content/uploads/2016/07/instrukcja_tworzenia_i_adaptowania_ilustracji_i_materialow_tyflograficznych_dla_niewidomych.pdf.
Google Scholar

Wiazowski, J. (2013). Creating tactile images - decision making process. In Proceedings of the 7th International Convention on Rehabilitation Engineering and Assistive Technology (i-CREATe ’13). Singapore Therapeutic, Assistive & Rehabilitative Technologies (START) Centre, Midview City, SGP, Article 58, 1–4.
Google Scholar

Wiazowski, J. (2015). Proces efektywnego doboru technologii wspierających edukację osób niewidomych i słabowidzących. In: K. Czerwińska, M. Paplińska, M. Walkiewicz-Krutak (Eds.), Tyflopedagogika wobec współczesnej przestrzeni edukacyjno-rehabilitacyjnej (15 –178). Warszawa: APS.
Google Scholar

Yayla, L. (2009). Huseby Zoom maps: A design methodology for tactile graphics. Journal of Visual Impairment & Blindness, 103(5), 270–276. DOI: https://doi.org/10.1177/0145482X0910300505
Google Scholar

Zebehazy, K.T., & Wilton, A.P. (2014). Straight from the source: Perceptions of students with visual impairments about graphic use. Journal of Visual Impairment & Blindness, 108(4), 275–286. DOI: https://doi.org/10.1177/0145482X1410800403
Google Scholar

Jarosław Wiazowski

https://orcid.org/0000-0001-6198-0370

Afiliacja:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska

Biogram

Jarosław Wiazowski – doktor nauk społecznych, tyfopedagog, anglista, specjalista do spraw technologii wspomagających. Swój warsztat pracy doskonalił studiując i pracując z dziećmi i młodzieżą z dysfunkcją wzroku w Polsce, Norwegii, Stanach Zjednoczonych i Republice Południowej Afryki. Prowadził szkolenia i warsztaty dla nauczycieli z zakresu urządzeń i oprogramowania asystującego oraz szereg szkoleń z zakresu pracy z uczniami z dysfunkcją wzroku. W RPA pracował jako doradca metodyczny przy tworzeniu edukacji włączającej w tamtejszym systemie oświaty. Współautor w piątym i szóstym wydaniu podręcznika Assessing Students’ Needs for Assistive Technology (ASNAT). Autor wielu publikacji poświęconych technologiom asystującym dla osób z dysfunkcją wzroku, sytuacji niewidomych na świecie oraz edukacji włączającej w Afryce. Prowadził liczne wykłady gościnne: Silver Lake College, Manitowoc, USA; University of Wisconsin-Milwaukee, USA; University of Venda, RPA; Northern Illinois University, DeKalb, USA. Uczestnik światowych konferencji takich jak ICEVI, WBU, ATIA, czy CSUN. Uczestnik krajowych i międzynarodowych projektów badawczo-rozwojowych, m. in. projektu EuroMath. Obecnie prowadzi frmę konsultingowo-szkoleniową Includo, której celem jest szerzenie wiedzy i umiejętności z zakresu doboru i stosowania technologii wspomagających i technologii informacyjno-komunikacyjnych. Jest wykładowcą na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie a także metodykiem w Niepublicznej Szkole Podstawowej Inspiracja w Warszawie. Adres e-mailowy: dydaka2015@gmail.com.