Sprawiedliwość i odpowiedzialność w edukacji globalnej (w narracjach przedstawicieli organizacji pozarządowych)

Magdalena Kuleta-Hulboj

doi:10.21697/fp.2017.2.09

Opublikowane: 2017-10-18

Tom 7 Nr 2 (2017)

Sprawiedliwość i odpowiedzialność w edukacji globalnej (w narracjach przedstawicieli organizacji pozarządowych)

Magdalena Kuleta-Hulboj

Forum Pedagogiczne

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/fp.2017.2.09

Abstrakt

Celem artykułu jest analiza kategorii sprawiedliwości i odpowiedzialności w narracjach osób z sektora pozarządowego zajmujących się edukacją globalną w Polsce. Obie kategorie traktowane są w tekście jako konstrukty społeczno-kulturowe, będące zarówno rezultatem praktyki społecznej, jak i przyczyniające się do jej przekształcania. Zastosowana metoda badawcza to jakościowa analiza treści 12 indywidualnych wywiadów pogłębionych, uzupełniona o analizę konkordancji. Ramę teoretyczną analizy stanowiła krytyczna edukacja globalna i podejście dyskursywne. Analiza umożliwiła odsłonięcie dominujących reprezentacji sprawiedliwości i odpowiedzialności oraz ich potencjalnych konsekwencji. Odpowiedzialność w wywiadach wiąże się z wolnym wyborem, autonomią jednostki i realną możliwością wpływania na świat. Przypisywana jest mieszkankom i mieszkańcom globalnej Północy. Jest to odpowiedzialność za, a nie wobec Innego, który jest jedynie obiektem działań. Dominujące reprezentacje sprawiedliwości i niesprawiedliwości także konstytuują ludzi z globalnej Północy jako niewinne podmioty działania, od których zależą losy globalnego Południa. Alternatywne reprezentacje wybrzmiewają znacznie słabiej.

Słowa kluczowe:

edukacja globalna, dyskurs, organizacje pozarządowe, sprawiedliwość, odpowiedzialność, metody jakościowe

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kuleta-Hulboj, M. (2017). Sprawiedliwość i odpowiedzialność w edukacji globalnej (w narracjach przedstawicieli organizacji pozarządowych). Forum Pedagogiczne, 7(2), 119–132. https://doi.org/10.21697/fp.2017.2.09

Cited by / Share

Bibliografia

Andreotti V. (2006). Soft versus critical global citizenship education. „Policy & Practice: A Development Education Review”, vol. 3, s. 40–51.
Google Scholar

Andreotti V. (2011). Actionable Postcolonial Theory in Education. New York and London: Palgrave Macmillan. DOI: https://doi.org/10.1057/9780230337794
Google Scholar

Andreotti V. (2014). Critical literacy: theories and practices in development education. „Policy & Practice: A Development Education Review”, vol. 14, s. 12–32.
Google Scholar

Andreotti V., De Souza L. M. T. (2014). Introduction: (Towards) global citizenship education «otherwise». W: Andreotti, V., De Souza, L. M. T. (red.). Postcolonial perspectives on global citizenship education. Abingdon-New York: Routledge.
Google Scholar

Bourn D. (2015). The Theory and Practice of Development Education: A Pedagogy for Global Social Justice. Abingdon: Routledge.
Google Scholar

Bryan A., Bracken M. (2011). Learning to read the world? Teaching and learning about global citizenship and international development in post-primary schools. Dublin: Irish Aid and Identikit, dostępny na: http://www.developmenteducation.ie/resources/development-education/learning-to-read-the-world.html (otwarty: 20.03.2017).
Google Scholar

Bryan A. (2013). „The Impulse to Help”: (Post) humanitarianism in an era of the „new” development advocacy. „International Journal of Development Education and Global Learning”, vol. 5 (2), s. 5–29. DOI: https://doi.org/10.18546/IJDEGL.05.2.02
Google Scholar

Davies L. (2006). Global citizenship: Abstraction or framework for action? „Educational Review”, vol. 58(1), s. 5–25.
Google Scholar

GLEN. (2009). Global Education Guide. Dostępny na: http://glen-europe.org/wp-content/uploads/2010/11/GLEN-GE-Guide-2009.pdf (otwarty: 22.03.2017).
Google Scholar

Jefferess D. (2008). Global citizenship and the cultural politics of benevolence. „Critical Literacy: Theories and Practices”, vol. 2 (1), s. 27–36.
Google Scholar

Kamasa V. (2014). Techniki językoznawstwa korpusowego wykorzystywane w krytycznej analizie dyskursu. Przegląd. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 2, s. 100–117. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.06
Google Scholar

Landorf H., Nevin A. (2007). Inclusive global education: implications for social justice. „Journal of Educational Administration”, vol. 45 (6), s. 711–723. DOI: https://doi.org/10.1108/09578230710829892
Google Scholar

Mayring Ph. (2000). Qualitative Content Analysis. „Forum Qualitative Sozialforschung/Forum: Qualitative Social Research”, vol. 1 (2), art. 20. Dostępny na: http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/1089/2385 (otwarty: 07.01.2017).
Google Scholar

Odpowiedzialność. (2017). W: Słownik języka polskiego. Dostępny na: http://sjp.pwn.pl (otwarty: 23.03.2017).
Google Scholar

Odpowiedzialność globalna i edukacja globalna: wymiary teorii i praktyki (2012). Ciążela H. (red). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar

Ostrowicka H. (2014). Kategoria dyskursu w języku i w badaniach edukacyjnych – w poszukiwaniu osobliwości pedagogicznie zorientowanej analizy dyskursu. „Forum Oświatowe”, vol. 52 (2), s. 47–68.
Google Scholar

Oxfam. (1997). A curriculum for global citizenship. Oxford: Oxfam.
Google Scholar

Pashby K. (2014). Questions for global citizenship education in the context of the „new imperialism”: For whom, by whom? W: Andreotti, V., De Souza, L. M. T. (red.). Postcolonial perspectives on global citizenship education. Abingdon-New York: Routledge.
Google Scholar

Popow M. (2015). Globalna Północ i Globalne Południe w dyskursie edukacyjnym. Krytyczna analiza treści podręczników szkolnych. „Studia Edukacyjne”, nr 35, s. 251–273.
Google Scholar

Swanson D. M., Pashby K. (2016). Towards a c r i t i c a l global citizenship? A comparative analysis of GC education discourses in Scotland and Alberta. „Journal of Research in Curriculum & Introduction”, vol. 20 (3), s. 184–195.
Google Scholar

UNESCO. (2014). Global citizenship education: Preparing learners for the challenges of the 21st century. Paris: UNESCO. Dostępny na: http://en.unesco.org/gced (otwarty: 17.11.2016).
Google Scholar

Wodak R., Fairclough N. (1997). Critical Discourse Analysis. W: van Dijk T. (red.), Discourse as Social Interaction: Discourse Studies – a Multidisciplinary Introduction, vol. 2, London: SAGE Publications Ltd.
Google Scholar

Magdalena Kuleta-Hulboj

m.kuleta-hulboj@uw.edu.pl

Afiliacja:

Wydział Pedagogiczny Uniwersytet Warszawski Polska

Biogram

Magdalena Kuleta-Hulboj – z wykształcenia socjolożka i pedagożka, doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, adiunkt w Katedrze Pedagogiki Społecznej i Pedagogiki Specjalnej na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zainteresowania naukowe: edukacja globalna, międzykulturowa, metodologia badań jakościowych, krytyczna analiza dyskursu. Autorka książki Pamięć–edukacja–dialog. Studium przypadku polsko-izraelskiej wymiany młodzieży (Toruń 2009) i współredaktorka książek o edukacji globalnej: Teoretyczne i praktyczne konteksty edukacji globalnej (ze Z. Babickim, Warszawa 2016) i Edukacja globalna. Polskie konteksty i inspiracje (z M. Gontarską, Wrocław 2015). Adres e-mailowy: m.kuleta-hulboj@uw.edu.pl.