Ochrona kobiety ciężarnej i dziecka poczętego w prawie kanonicznym i normach innych religii

JÓZEF WROCEŃSKI

doi:10.21697/pk.2019.62.2.01

Opublikowane: 2019-06-08

Tom 62 Nr 2 (2019)

Ochrona kobiety ciężarnej i dziecka poczętego w prawie kanonicznym i normach innych religii

JÓZEF WROCEŃSKI

Prawo Kanoniczne

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2019.62.2.01

Abstrakt

W swoim studium autor omawia istotną kwestię ochrony kobiety ciężarnej i życia poczętego w niemal wszystkich znanych religiach świata. Problem ten, jak zauważa, prowadzi do wielu fundamentalnych sporów religijnych, etycznych, prawnych i filozoficznych, gdyż dotyczy ważnego elementu w konstrukcji porządku normatywnego każdego społeczeństwa. Analizę zagadnienia rozpoczyna od krótkiego omówienia pojęcia religii i podkreśla, że kobieta w każdej religii zajmuje ważne miejsce, a okres ciąży i porodu uważany jest za czas szczególny, nie tylko dla niej, ale dla całej rodziny i społeczności, w której żyje. Następnie analizuje prawo Kościoła katolickiego w omawianej materii, podkreślając, że prawodawstwo Kościoła przewiduje za aborcję, niezależnie od przyczyn, najcięższą karę, a mianowicie karę ekskomuniki latae sententiae. Następnie, po przeanalizowaniu przepisów innych religii, zauważa, że nie tylko Kościół katolicki radykalnie odrzuca dopuszczalność przerywania ciąży, ale żadna religia nie popiera wprost aborcji, uznając ten czyn za przestępstwo i przewidując odpowiednie sankcje. Jednakże zasady każdej religii zawierają wyjątki, w których ciąża może być przerwana w szczególnych okolicznościach. Zazwyczaj wyjątki te są uzasadnione stanem zdrowia matki. W podsumowaniu autor formułuje wniosek, że dopiero przyznanie nienarodzonemu dziecku podmiotowości prawnej na gruncie prawa pozytywnego byłoby równoznaczne z przyznaniem mu praw i obowiązków w systemie prawnym każdej z religii. Na razie wydaje się, że właściwszym określeniem byłoby używanie w stosunku do dziecka nienarodzonego terminu "istota ludzka".

Słowa kluczowe:

religia, ochrona, prawo, kobieta ciężarna, aborcja, skutki aborcji, karalność

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

WROCEŃSKI , J. (2019). Ochrona kobiety ciężarnej i dziecka poczętego w prawie kanonicznym i normach innych religii . Prawo Kanoniczne, 62(2), 3–29. https://doi.org/10.21697/pk.2019.62.2.01

Cited by / Share

Bibliografia

Bibliografia
Google Scholar

Źródła
Google Scholar

AAS 108 (2016) 1311-1327.
Google Scholar

AAS 22 (1930) 539-592.
Google Scholar

AAS 60 (1968) 481-503.
Google Scholar

AAS 87 (1995) 401-522.
Google Scholar

ASS 7(1872) 285-287.
Google Scholar

CODEX IURIS CANONICI auctoritate Joannis Pauli PP II promulgatus. Kodeks Prawa Kanonicznego przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984, kan. 1398 (w dalszym cytowaniu KPK83).
Google Scholar

CODEX IURIS CANONICI Pii X Pontificis Maximi iussu digestus Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, Romae 1917, kan. 2350.
Google Scholar

KATECHIZM KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO, nr 2270, Poznań 2012 (w dalszym cytowaniu KKK)
Google Scholar

SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI, Declaratio de abortu procurato Quaestio de abortu procurato, AAS 66 (1974) 730-747.
Google Scholar

SYNODY I KOLEKCJE PRAW, t. II Konstytucje Apostolskie, VII, 3, opr. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007, s. 177.
Google Scholar

USTAWA z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy z późn. zm. (Dz. U. 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495), art. 175 i nn.
Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r – Kodeks karny, Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1993 r., Nr 17, poz. 78 z późn. zm.).
Google Scholar

Literatura
Google Scholar

BIELAWSKI J., Islam, religia państwa i prawa, Warszawa 1973.
Google Scholar

DANECKI J., Podstawowe wiadomości o islamie, Warszawa 1998.
Google Scholar

DRABINA J., Buddyzm, Kraków 2004.
Google Scholar

EISENBERG J., Judaizm, Warszawa 1999.
Google Scholar

GRZEŚKOWIAK A., Prawna ochrona dziecka poczętego, w: Zagadnienia prawa karnego na tle nauczania Jana Pawła II, red. A. Grześkowiak, Lublin 2006, s. 77.
Google Scholar

HEMPEREK P., GÓRALSKI W., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. Historia źródeł i nauki prawa kanonicznego, 1/I, Lublin 1995, s. 34-35.
Google Scholar

JAKIMOWICZ-STAH M., Mitologia indyjska, Warszawa 1986.
Google Scholar

JOŃCZYK A., Aksjologiczne podstawy prawnej ochrony życia dziecka poczętego, Kościół i Prawo 7(20)2018, nr 1, s. 209.
Google Scholar

KANIA W., Didache, w: Encyklopedia Katolicka t. III, kol. 1302-1303.
Google Scholar

KLOWN D., Buddyzm. Bardzo krótkie wprowadzenie, Warszawa 1997.
Google Scholar

KOSTIUCZUK J., Kwestia niezmienności spuścizny kanonicznej Kościoła w kontekście współczesnych wyzwań, Studia Oecumenica 16(2016) s. 454, przyp. 1.
Google Scholar

ŁUKASZYK R., Buddyzm, w: Encyklopedia Katolicka, t. II, Lublin 1985, kol. 1160-1164.
Google Scholar

NAZ F., Constitutions apostolique, w: Dictionnaire de teologie catholique, t. III, 1520-1537.
Google Scholar

NOSOWSKI J., SAKOWICZ E., Islam, w: Encyklopedia Katolicka, t. VII, Lublin 1997, kol. 501-507.
Google Scholar

OLSZEWSKA J., CZERWIEŃSKA-OSIPIAK A., MICHALIK A., KUNAT K., Spojrzenie na ciążę i poród przez pryzmat różnych religii, Problemy Pielęgniarstwa 2013, 21 (4), s. 536.
Google Scholar

PAPROCKI H., Prawosławie, w: Encyklopedia Katolicka, t. XVI, Lublin 2012, kol. 317-319:
Google Scholar

PAPROCKI H., Prawosławny Kościół, w: Encyklopedia Katolicka, t. XVI, Lublin 2012, kol. 322-326.
Google Scholar

PAWŁOWSKI S., Protestantyzm, w: Encyklopedia Katolicka, t. XVI, Lublin 2012, kol. 526-528.
Google Scholar

PIETRZAK H., Prawo do życia, jego nienaruszalność i nierozporządzalność. Aspekty prawno-karne, Prawo Kanoniczne 56(2013) nr 2, s. 145-164.
Google Scholar

PIWKO A.M., Kobieta w islamie. Muzułmański feminizm, Warszawskie Studia Pastoralne R. X,2015 Nr 4(29), s. 25-56.
Google Scholar

PRZYBYŁ E., Prawosławie, Warszawa 2006, s. 126-128.
Google Scholar

RIES J., Religie ludzkości. Hinduizm, Poznań 2001.
Google Scholar

RUBINKIEWICZ R., Judaizm, w: Encyklopedia Katolicka, t. VIII, Lublin 2000, kol. 198-207.
Google Scholar

SAKOWICZ E., Hinduizm, w: Encyklopedia Katolicka, t. VI, Lublin 1993, kol. 888-900.
Google Scholar

SITARZ M., Aborcja, w: Słownik prawa kanonicznego, Warszawa 2004, s. 1.
Google Scholar

SKŁADANOWSKI M., Wolność sumienia i odpowiedzialność Kościoła: problem argumentacji moralnej w katolicko-protestanckich dialogach na temat aborcji, Forum Teologiczne 2014, 15, s. 56.
Google Scholar

SMYKOWSKA E., Zwyczaje i obrzędy prawosławne, Warszawa 2006, s. 31-34.
Google Scholar

STAROMIEJSKI M., Aborcja i życie nienarodzonych w starożytności chrześcijańskiej, w: Aborcja. Spojrzenie filozoficzne, teologiczne, historyczne i prawne, red. T. Ślipko, M. Staromiejski, A. Muszla, Kraków 2010, s. 166.
Google Scholar

SULLIVAN L., Religie ludzkości. Judaizm, Poznań 2001.
Google Scholar

SZAWARSKI ZB., Wprowadzenie – dwa modele etyki medycznej, w: W kręgu życia i śmierci. Moralne problemy medycyny współczesnej, red. Zb. Szawarski, Warszawa 1987.
Google Scholar

ŚWITO L., Osobowość prawna nasciturusa w prawie kanonicznym i polskim, Prawo Kanoniczne 40 (1997) nr 1-2, s. 236.
Google Scholar

TOKARCZYK R., Komparatystyka prawnicza, Kraków Zakamycze 2005.
Google Scholar

TOKARCZYK R., Współczesne kultury prawne, Warszawa 2007.
Google Scholar

TWORUSCHA M., TWORUSCHA U., Religie świata, Warszawa 2010.
Google Scholar

WENZ W., Ochrona życia dziecka poczętego w prawie kanonicznym, Kościół i Prawo 5(18) 2016, nr 2, s. 127-165.
Google Scholar

WIAK K., Ochrona dziecka poczętego w polskim prawie karnym, Lublin 2001.
Google Scholar

JÓZEF WROCEŃSKI

Afiliacja:

Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska

Biogram

Ks. prof. dr hab. Józef Wroceński, kapłan Zgromadzenia Księży Sercanów, profesor Wydziału Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. W latach 1999-2005 prodziekan, a w latach 2005-2012 dziekan Wydziału; kierownik Katedry Ustroju Kościoła i Kanonicznych Form Życia Konsekrowanego. Specjalista z zakresu kanonicznego prawa osobowego; zajmuje się również strukturą wewnętrzną Kościoła i jego relacjami z państwem. Autor licznych publikacji. Redaktor Naczelny wydziałowego kwartalnika „Prawo Kanoniczne” UKSW, Zastępca Redaktora Naczelnego czasopisma „Kościół i Prawo” KUL.