Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w Umieniu – nieznane dzieło z kręgu Franciszka Śmiadeckiego

Janusz Nowiński

doi:10.21852/sem.2015.4.15

Opublikowane: 2022-12-19

Tom 36 Nr 4 (2015)

Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w Umieniu – nieznane dzieło z kręgu Franciszka Śmiadeckiego

Janusz Nowiński

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dział: Z problematyki historycznej

https://doi.org/10.21852/sem.2015.4.15

Abstrakt

W kościele parafialnym św. Michała Archanioła w Umieniu (dawniej Umienie, pow. Koło) znajduje się jedna z wczesnych kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej (ryc. 1,8). Obraz olejny na płótnie przedstawia Najświętszą Maryję Pannę i Jezusa w sukniach wysadzanych klejnotami, Dziewica ma na sobie wysadzaną klejnotami koronę. Ikonografia oraz cechy stylistyczne dzieła pozwalają na skojarzenie go z zespołem licznych kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej wykonanych w warsztacie krakowskiego malarza Franciszka Śmiadeckiego (ryc. 2,3), działającego w latach 1596- 1615.Pierwszy kościół parafialny w Umieniu powstał w XIV wieku. Obecną, drewnianą konstrukcję wzniesiono w 1. poł. (ryc. 6,7,8) przez ówczesnego dziedzica Umienia, Wacława Kiełczewskiego, dworzanina króla Zygmunta III Wazy. Kiełczewski był także fundatorem manierystycznego ołtarza i obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej w bocznej kaplicy kościoła. Po pożarze z 1755 r. ocalały obraz umieszczono w nowym ołtarzu głównym, gdzie znajduje się do dziś (ryc. 8).

Słowa kluczowe:

Matka Boska Częstochowska, Umień, Franciszek Śmiadecki, kopie obrazu jasnogórskiego

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Nowiński, J. (2022). Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w Umieniu – nieznane dzieło z kręgu Franciszka Śmiadeckiego . Seminare. Poszukiwania Naukowe, 36(4), 199–208. https://doi.org/10.21852/sem.2015.4.15

Cited by / Share

Bibliografia

Barwicka A., Szwecja i Szwedzi w oczach mieszkańców Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVI w., w: Na polsko-skandynawskich ścieżkach historii, praca zbiorowa pod red. A. Achtelik i D. Halmera, Rybnik-Zabrze 2000, s. 53-74.
Google Scholar

Dobrowolska M., Do dziejów dworu królewskiego w Polsce, „Kwartalnik Historyczny” 48 (1934) z. 1, s. 319-336
Google Scholar

Gałkowski P., Szlachta okolic Wąpielska (XV-XIX w.), w: Ziemia Dobrzyńska. Zeszyty Historyczne Dobrzyńskiego Oddziału WTN VII, Rypin 2000, s. 43-87.
Google Scholar

Gębarowicz M., Początki malarstwa historycznego w Polsce, Wrocław 1981.
Google Scholar

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. 5, województwo poznańskie, red. T. Ruszczyńska i A. Sławska, z. 8 Powiat Kolski, inwentaryzację przeprowadziła J. Rutkowska, Warszawa 1960.
Google Scholar

K. Lepszy, Trzy relacje o podróży Zygmunta III do Szwecji, „ Jantar” 1938, z. 4.
Google Scholar

Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski, Poznań 1879, t. 3, dokument nr 1733.
Google Scholar

Liber Beneficiorum Archidyecezyi Gnieźnieńskiej (...) wydał ks. J. Łukowski, uwagami (...) ozdobił ks. J. Korytkowski, Gniezno 1881, t. 2.
Google Scholar

Nowak., Polikarp Gumiński, w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 2, s. 515-516.
Google Scholar

Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów Słowiańskich, t. 12, Warszawa 1892.
Google Scholar

Smulikowska E., Ozdoby obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej jako zespół zabytkowy, „Rocznik Historii Sztuki" 10 (1974)
Google Scholar

Smulikowska E., Korony i sukienki obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej jako przejaw kultu Królowej Korony Polskiej, „Studia Clarmontana” 23 (2005).
Google Scholar

Tablice odmian herbowych Chrząńskiego, wydał Juliusz hr. Ostrowski, Warszawa 1909.
Google Scholar

Tomkiewicz W., Uchwała synodu krakowskiego z 1621 r. o malarstwie sakralnym, „Sztuka i Krytyka” 1957, nr 2, s. 174-184.
Google Scholar

Urzędnicy wielkopolscy XVI-XVIII wieku, opracował A. Bieniaszewski, Wrocław 1987.
Google Scholar

Żmudziński J., Malarz krakowski Franciszek Śmiadecki (czynny w początku XVII wieku) i jego prace dla klasztoru paulinów na Jasnej Górze, w: Ex voto. Studia dedykowane Ojcu Janowi Golonce OSPE w 75. rocznicę urodzin i w 50. rocznicę świeceń kapłańskich, red. P. Mrozowski J. Żmudziński, Jasna Góra w Częstochowie 2012, s. 169-195.
Google Scholar

Żmudziński J., Czy Anna Jagiellonka ufundowała koronę do obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej?, w: Dawna i nowsza biżuteria w Polsce, red. K. Kluczwajd, Toruń 2008, s. 79-87.
Google Scholar