Opublikowane: 2008-06-30

Kulturotwórcza przyszłość człowieka w świetle psychologii ewolucyjnej

Marta Szymczak
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dział: Z problematyki filozoficznej
https://doi.org/10.21852/sem.2008.25.17

Abstrakt

Psychologia ewolucji jest całkiem nową gałęzią nauki; można powiedzieć, że jest to kontynuacja socjobiologii E. Wilsona na płaszczyźnie emocjonalnej i psychologicznej. Ewolucjoniści stworzyli własny program, ale podstawą była socjobiologia i wyniki przedmiotów głównych; dlatego większość tez jest podobna i prawie taka sama (wypełniona lub rozszerzona) do tez psychologicznych. Zostaliśmy stworzeni przez naturę, ale była też „współpraca” z kulturą. Determinacja genetyczna nie wystarczy do stworzenia człowieka. Duży wkład w psychologię ewolucji wniosła memetyka, jej badania, dokumenty i tezy były bardzo ważne dla grantów naukowych. Ludzie stworzyli kulturę wiele wieków temu, ale proces ten jeszcze się nie zatrzymał. Przetrwanie tradycji i kultury zależy od zachowania dynamicznej równowagi między niezmodyfikowaną informacją zawartą w tradycji kulturowej a jej modyfikacją. D. Buss twierdzi, że jeśli istnieje wiele konserwatywnych cech, to uczyni to „żywą skamielinę”; jeśli będzie dużo zmian, będzie to anomalia. Stosunek człowieka do przyszłości musi być taki sam, jak jego stosunek do tradycji i innowacji oraz ładu jej tworzenia i stabilizacji. Nawet za cenę egzocentrycznego oddzielenia (Besonderheit) człowiek zrobi więcej stabilności i jasności, aby uratować ich przed okresem, który można przewidzieć. A. Gehlen jest przekonany, że podczas ewolucji kulturowej nowe informacje mogły być przekazywane potomkom. Mechanizm
ten pomaga udoskonalać ludzką wiedzę i przyspiesza rozwój każdego etapu ludzkiego życia. Sposób przechowywania informacji przez biologię prowadzi tylko do genomu; ewolucja biologii tworzy różne programy genetyczne, a więc różne gatunki biologiczne. Ewolucja kulturowa związana jest tylko z biologicznym gatunkiem Homo sapiens i czyni różnice jedynie przedłużającymi struktury ze względu na ten gatunek. W rzeczywistości ludzki pogląd wciąż szuka całego swojego człowieczeństwa. Człowiek w psychologii ewolucji nie patrzy z góry na swoją biologiczną przeszłość, ale bardzo często dodaje do tego poglądu aspekt kulturowy, który czyni go harmonijnym i całościowym. Za kulturę faktycznie człowiek może zrekompensować biologię nie przystosowaną do życia w przyrodzie. Niektórzy naukowcy twierdzą, że człowiek jako zwierzę kulturowe nie jest kompletny, nie do końca – bo nie jest gotowy do życia w naturalnym środowisku – jeśli chce w nim żyć, musi je przekształcić, dla etologów człowiek jest potencjał biologiczny, który może go urzeczywistnić podczas ontogenetycznej adaptacji do każdej formy kultury ludzkiej.

Słowa kluczowe:

psychologia ewolucyjna, antropologia, antropologia kulturowa, ewolucja, filogeneza, kultura, natura, socjobiologia, człowiek

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Szymczak, M. (2008). Kulturotwórcza przyszłość człowieka w świetle psychologii ewolucyjnej. Seminare. Poszukiwania Naukowe, 25, 225–238. https://doi.org/10.21852/sem.2008.25.17

Cited by / Share


Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.