Highly Religious Young Poles in the Process of Transformation

Rafał Boguszewski; Janusz Mariański

doi:10.21852/sem.2023.1.09

Opublikowane: 2023-06-30

Tom 44 Nr 1 (2023)

Głęboko religijni młodzi Polacy w procesie transformacji

Rafał Boguszewski

, Janusz Mariański

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21852/sem.2023.1.09

Abstrakt

Artykuł opisuje wysoko religijnych młodych Polaków, którzy są na etapie wkraczania w dorosłość (mają 18-19 lat i uczęszczają do ostatnich klas szkół średnich). W analizie empirycznej wykorzystano dane zastane z badań ilościowych zrealizowanych w latach 1996, 2010 i 2021. Ta sama metodologia realizacji badań, w tym dobór próby oraz w dużej mierze porównywalne narzędzie badawcze, pozwalają uchwycić istotne zmiany i tendencje, jakie zaszły wśród młodych Polaków w zakresie religijności w ciągu ostatnich 25 lat.

Z danych wynika, że pomimo znacznego spadku odsetka osób określających się jako wierzące, a tym bardziej jako regularnie praktykujące religijnie, odsetek osób głęboko wierzących i regularnie praktykujących pozostaje na względnie stałym poziomie (około 5% populacji młodych Polaków, którzy osiągnęli pełnoletność). Powstaje pytanie, czy struktura społeczno-demograficzna tej grupy pozostaje stabilna w czasie oraz czy i w jakim stopniu różni się od struktury innych grup wyróżnionych ze względu na religijność, w tym osób mniej religijnych i niereligijnych. Artykuł jest próbą odpowiedzi na to pytanie.

Słowa kluczowe:

młodzi dorośli, wiara, praktyki religijne, system wartości

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Boguszewski, R., & Mariański, J. (2023). Głęboko religijni młodzi Polacy w procesie transformacji. Seminare. Poszukiwania Naukowe, 44(1), 35–58. https://doi.org/10.21852/sem.2023.1.09

Cited by / Share

Licencja

Bibliografia

Adamczyk, Tomasz. 2020. Autentyczność i duchowość. Księża w opinii polskiej młodzieży – analiza socjologiczna [Authenticity and spirituality – the priests in the opinion of Polish youth: sociological analysis]. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Berger, Peter L. 1999. The Desecularization of the World: A Global Overview. In: The Desecularization of the World: Resurgent Religion and World Politics, 1-18. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company.
Google Scholar

Boguszewski, Rafał. 2018. Polska młodzież w świetle wyników badania „Młodzież 2016” [Polska Polish Youth in the light of the „Youth 2016” survey results]. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensia, 2, 165-182.
Google Scholar

Boguszewski, Rafał. 2016. Kapitał społeczny a religijność [Social capital and religiosity]. Zeszyty Naukowe KUL, 59 (4), 117-131.
Google Scholar

Boguszewski, Rafał. 2022. Źródła zasad moralnych [Sources of Morality]. Research Raport, 1/2022. Warsaw: Public Opinion Research Center.
Google Scholar

Boguszewski, Rafał, Marta Makowska i Monika Podkowińska. 2022. Changes in Intensification of Religious Involvement During the COVID-19 Pandemic in Poland. PLoS ONE, 17(6): e0269015.
Google Scholar

Bożewicz, Marta i Rafał Boguszewski. 2021. The COVID-19 Pandemic as a Catalyst for Religious Polarization in Poland. Religions, 12, 572.
Google Scholar

Bożewicz, Marta. 2022. Zmiany religijności Polaków po pandemii [Changes in Poles’ Religiousness after Pandemic. Research Raport, 85/2022. Warsaw: Public Opinion Research Center.
Google Scholar

Casanova, José. 1994. Public Religions in Modern World. Chicago: The University of Chicago Press.
Google Scholar

Dyczewski, Błażej. 2021. Społeczna diagnoza uczniów 2021. Lustro. Ewaluacja badania. Poznań.
Google Scholar

Feliksiak, Michał. 2021. Ocena działalności instytucji publicznych [Opinions about Public Institutions]. Research Raport, 38/2021. Warsaw: Public Opinion Research Center.
Google Scholar

Grabowska, Mirosława. 2018. Bóg a sprawa polska: poza granicami teorii sekularyzacji. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Grabowska, Mirosława. 2021. Religijność młodych na tle ogółu społeczeństwa [Religiousness of Young People in Comparison to All Adults]. Research Raport, 144/2021. Warsaw: Public Opinion Research Center.
Google Scholar

Grabowska, Mirosława. 2022. Postawy wobec obecności religii i Kościoła w przestrzeni publicznej [Attitudes towards Religion and Church in Public Sphere]. Research Raport, 3/2022. Warsaw: Public Opinion Research Center.
Google Scholar

Hervieu-Léger, Danièle. 1999. Le Pèlerin et le converti: La Religion an mouvement. Paris: Flammarion.
Google Scholar

Höllinger, Franz i Johanna Muckenhuber. 2019. Religiousness and existential insecurity: A cross-national comparative analysis on the macro-and micro-level. International Sociology, 34, 19–37.
Google Scholar

Jasnos, Andrzej. 2020. Mój Bóg. Obraz Boga u współczesnej młodzieży. Studium katechetyczne [My God. The image of God in contemporary youth. Catechetical study]. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar

Klimski, Wojciech. 2018. Wiara, wierzenia i ich transfiguracje [Faith, beliefs and their transfiguration] In Między konstrukcją a dekonstrukcją uniwersum znaczeń. Badania religijności młodzieży akademickiej w latach 1988-1998-2005-2017 [Between construction and deconstruction of the universes of meaning : research into the religiosity of academic youth in the years 1988-1998-2005-2017], 161-180. Warsaw: Sociological Publishing House.
Google Scholar

Luckmann, Thomas. 1967. The Invisible Religion: The Problem of Religion in Modern Society. New York: Macmillan.
Google Scholar

Mandes, Sławomir. 2021. Religijność i Kościół katolicki w życiu prywatnym i publicznym Polaków [Religiosity and the Catholic Church in the Private and Public Life of Poles], In Wartości w działaniu [Values in action], 211-240. Warsaw: Scholar.
Google Scholar

Mariański, Janusz. 2012. Małżeństwo i rodzina w świadomości młodzieży maturalnej – stabilność i zmiana [Marriage and family in the minds of high school students - stability and change]. Toruń: Adam Marszałek Publishing.
Google Scholar

Mariański, Janusz. 2013. Sekularyzacja, desekularyzacja, nowa duchowość: studium socjologiczne [Secularization, desecularization, new spirituality. A sociological study]. Kraków: NOMOS.
Google Scholar

Mariański, Janusz. 2018. Kondycja religijna i moralna młodzieży szkół średnich w latach 1988-1998-2005-2017 (raport z ogólnopolskich badań socjologicznych) [Religious and moral condition of high school youth in 1988-1998-2005-2017. Report on nationwide sociological research]. Toruń: Adam Marszałek Publishing.
Google Scholar

Molteni, Francesco. 2020. A Need for Religion: Insecurity and Religiosity in the Contemporary World. Leiden: Brill.
Google Scholar

Norris, Pippa i Roland Inglehart. 2011. Sacred and Secular: Religion and Politics Worldwide. New York: Cambridge University Press.
Google Scholar

Pew Research Center. 2016. Religion in Everyday Life. Accessed: 30.06.2022. https://www.pewresearch.org/religion/2016/04/12/highly-religious-people-not-distinctive-in-all-aspects-of-everyday-life/
Google Scholar

Pew Research Center. 2018. The Gap in Religion Around the World. Accessed: 30.06.2022. https://www.pewresearch.org/religion/2018/06/13/young-adults-around-the-world-are-less-religious-by-several-measures/
Google Scholar

Putnam, Robert. 2000. Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Simon and Schuster.
Google Scholar

Prüfer, Paweł. 2018. Stałość w zmienności – postawy i oceny niektórych postaw moralnych [Constancy within variability: attitudes, and evaluation of certain moral attitudes] In: Między konstrukcją a dekonstrukcją uniwersum znaczeń. Badania religijności młodzieży akademickiej w latach 1988-1998-2005-2017 [Between construction and deconstruction of the universes of meaning : research into the religiosity of academic youth in the years 1988-1998-2005-2017], 69-85. Warsaw Sociological Publishing House.
Google Scholar

Sadłoń, Wojciech. 2021. Polarization but Not Pillarization Catholicism and Cultural Change in Post-Transformation Poland. Religions, 12(7), 457.
Google Scholar

Scovil, Jonathan. 2022. Wielki Post i Wielkanoc 2022 [Lent and Easter in 2022]. Research Raport, 53/2022. Warsaw: Public Opinion Research Center.
Google Scholar

Sroczyńska, Maria. 2015. Wartości religijne i orientacje rytualne współczesnej młodzieży w refleksji socjologicznej [The religious values and the ritual orientations of contemporary youth in sociological reflection]. Social Contexts, 1, 55-71.
Google Scholar

Sroczyńska, Maria. 2020. Młodzież w poszukiwaniu sacrum. Rozważania socjologiczne [Youth in Search of the Sacred. Sociological Consideration]. The Religious Studies Review, 2(276), 113-128.
Google Scholar

Štefaňak, Ondrej. 2018. Globalny stosunek do wiary młodzieży słowackiej w procesie przemian [The global attitude to the faith of Slovak youth in the process of transformation]. Katowice: Studio NOA.
Google Scholar

Sułkowski, Bogusław. 1998. Czas wolny [Free time] In Encyklopedia socjologii [Encyclopedia of Sociology] vol.1, 111-112. Warsaw: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Szauer, Remigiusz. 2021. Religijność – areligijność – irreligijność? Portret postaw wobec wiary i moralności diecezjan w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej [Religiousness - Areligious - Irreligious? A portrait of attitudes towards the faith and morality in the Koszalin-Kołobrzeg Diocese]. Koszalin.
Google Scholar

Tausch, Arno. 2017. Are practicing Catholics more tolerant of other religions than the rest of the world? Comparative analyses based on World Values Survey data. MPRA Paper No. 82843. Accessed: 20.07.2022. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/82843/
Google Scholar

Zaręba, Sławomir H. 2012. Religijność młodzieży w środowisku zurbanizowanym. Socjologiczne studium teoretyczno-empiryczne [Religiousness of youth in an urbanized environment. Theoretical and empirical sociological study]. Warsaw-Rzeszów: Oficyna Pobitno.
Google Scholar

Zemło, Mariusz. 2021. Religijność uczniów szkół białostockich a stosunek do wybranych wartości, norm i zachowań [Religiousness of Students in Białystok Schools and Their Attitude to Selected Values, Norms and Behaviours]. Zeszyty Naukowe KUL, 64(1-2), 185-211.
Google Scholar

Żurek, Aldona. 2020. Religijność polskich rodzin a proces modernizacji rodziny [The religiosity of Polish families and the process of family modernization]. The Religious Studies Review, 1(275), 83-96.
Google Scholar