Highly Religious Young Poles in the Process of Transformation

Rafał Boguszewski; Janusz Mariański

doi:10.21852/sem.2023.1.09

Data publikacji : 2023-08-30

Tom 44 Nr 1 (2023)

Wysoko religijni młodzi Polacy w procesie transformacji

Rafał Boguszewski

https://orcid.org/0000-0002-1831-4265

Janusz Mariański

https://orcid.org/0000-0002-0620-8000

DOI: https://doi.org/10.21852/sem.2023.1.09

Abstrakt

Artykuł opisuje wysoko religijnych młodych Polaków, którzy są na etapie wkraczania w dorosłość (mają 18-19 lat i uczęszczają do ostatnich klas szkół średnich). W analizie empirycznej wykorzystano dane zastane z badań ilościowych zrealizowanych w latach 1996, 2010 i 2021. Ta sama metodologia realizacji badań, w tym dobór próby oraz w dużej mierze porównywalne narzędzie badawcze, pozwalają uchwycić istotne zmiany i tendencje, jakie zaszły wśród młodych Polaków w zakresie religijności w ciągu ostatnich 25 lat.

Z danych wynika, że pomimo znacznego spadku odsetka osób określających się jako wierzące, a tym bardziej jako regularnie praktykujące religijnie, odsetek osób głęboko wierzących i regularnie praktykujących pozostaje na względnie stałym poziomie (około 5% populacji młodych Polaków, którzy osiągnęli pełnoletność). Powstaje pytanie, czy struktura społeczno-demograficzna tej grupy pozostaje stabilna w czasie oraz czy i w jakim stopniu różni się od struktury innych grup wyróżnionych ze względu na religijność, w tym osób mniej religijnych i niereligijnych. Artykuł jest próbą odpowiedzi na to pytanie.

Słowa kluczowe:

młodzi dorośli, wiara, praktyki religijne, system wartości

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Boguszewski, R., & Mariański, J. (2023). Wysoko religijni młodzi Polacy w procesie transformacji. Seminare. Poszukiwania Naukowe, 44(1). https://doi.org/10.21852/sem.2023.1.09

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Bibliografia

Adamczyk, Tomasz. 2020. Autentyczność i duchowość. Księża w opinii polskiej młodzieży – analiza socjologiczna [Authenticity and spirituality – the priests in the opinion of Polish youth: sociological analysis]. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Berger, Peter L. 1999. The Desecularization of the World: A Global Overview. In: The Desecularization of the World: Resurgent Religion and World Politics, 1-18. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company.

Boguszewski, Rafał. 2018. Polska młodzież w świetle wyników badania „Młodzież 2016” [Polska Polish Youth in the light of the „Youth 2016” survey results]. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensia, 2, 165-182.

Boguszewski, Rafał. 2016. Kapitał społeczny a religijność [Social capital and religiosity]. Zeszyty Naukowe KUL, 59 (4), 117-131.

Boguszewski, Rafał. 2022. Źródła zasad moralnych [Sources of Morality]. Research Raport, 1/2022. Warsaw: Public Opinion Research Center.

Boguszewski, Rafał, Marta Makowska i Monika Podkowińska. 2022. Changes in Intensification of Religious Involvement During the COVID-19 Pandemic in Poland. PLoS ONE, 17(6): e0269015.

Bożewicz, Marta i Rafał Boguszewski. 2021. The COVID-19 Pandemic as a Catalyst for Religious Polarization in Poland. Religions, 12, 572.

Bożewicz, Marta. 2022. Zmiany religijności Polaków po pandemii [Changes in Poles’ Religiousness after Pandemic. Research Raport, 85/2022. Warsaw: Public Opinion Research Center.

Casanova, José. 1994. Public Religions in Modern World. Chicago: The University of Chicago Press.

Dyczewski, Błażej. 2021. Społeczna diagnoza uczniów 2021. Lustro. Ewaluacja badania. Poznań.

Feliksiak, Michał. 2021. Ocena działalności instytucji publicznych [Opinions about Public Institutions]. Research Raport, 38/2021. Warsaw: Public Opinion Research Center.

Grabowska, Mirosława. 2018. Bóg a sprawa polska: poza granicami teorii sekularyzacji. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Grabowska, Mirosława. 2021. Religijność młodych na tle ogółu społeczeństwa [Religiousness of Young People in Comparison to All Adults]. Research Raport, 144/2021. Warsaw: Public Opinion Research Center.

Grabowska, Mirosława. 2022. Postawy wobec obecności religii i Kościoła w przestrzeni publicznej [Attitudes towards Religion and Church in Public Sphere]. Research Raport, 3/2022. Warsaw: Public Opinion Research Center.

Hervieu-Léger, Danièle. 1999. Le Pèlerin et le converti: La Religion an mouvement. Paris: Flammarion.

Höllinger, Franz i Johanna Muckenhuber. 2019. Religiousness and existential insecurity: A cross-national comparative analysis on the macro-and micro-level. International Sociology, 34, 19–37.

Jasnos, Andrzej. 2020. Mój Bóg. Obraz Boga u współczesnej młodzieży. Studium katechetyczne [My God. The image of God in contemporary youth. Catechetical study]. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Klimski, Wojciech. 2018. Wiara, wierzenia i ich transfiguracje [Faith, beliefs and their transfiguration] In Między konstrukcją a dekonstrukcją uniwersum znaczeń. Badania religijności młodzieży akademickiej w latach 1988-1998-2005-2017 [Between construction and deconstruction of the universes of meaning : research into the religiosity of academic youth in the years 1988-1998-2005-2017], 161-180. Warsaw: Sociological Publishing House.

Luckmann, Thomas. 1967. The Invisible Religion: The Problem of Religion in Modern Society. New York: Macmillan.

Mandes, Sławomir. 2021. Religijność i Kościół katolicki w życiu prywatnym i publicznym Polaków [Religiosity and the Catholic Church in the Private and Public Life of Poles], In Wartości w działaniu [Values in action], 211-240. Warsaw: Scholar.

Mariański, Janusz. 2012. Małżeństwo i rodzina w świadomości młodzieży maturalnej – stabilność i zmiana [Marriage and family in the minds of high school students - stability and change]. Toruń: Adam Marszałek Publishing.

Mariański, Janusz. 2013. Sekularyzacja, desekularyzacja, nowa duchowość: studium socjologiczne [Secularization, desecularization, new spirituality. A sociological study]. Kraków: NOMOS.

Mariański, Janusz. 2018. Kondycja religijna i moralna młodzieży szkół średnich w latach 1988-1998-2005-2017 (raport z ogólnopolskich badań socjologicznych) [Religious and moral condition of high school youth in 1988-1998-2005-2017. Report on nationwide sociological research]. Toruń: Adam Marszałek Publishing.

Molteni, Francesco. 2020. A Need for Religion: Insecurity and Religiosity in the Contemporary World. Leiden: Brill.

Norris, Pippa i Roland Inglehart. 2011. Sacred and Secular: Religion and Politics Worldwide. New York: Cambridge University Press.

Pew Research Center. 2016. Religion in Everyday Life. Accessed: 30.06.2022. https://www.pewresearch.org/religion/2016/04/12/highly-religious-people-not-distinctive-in-all-aspects-of-everyday-life/

Pew Research Center. 2018. The Gap in Religion Around the World. Accessed: 30.06.2022. https://www.pewresearch.org/religion/2018/06/13/young-adults-around-the-world-are-less-religious-by-several-measures/

Putnam, Robert. 2000. Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Simon and Schuster.

Prüfer, Paweł. 2018. Stałość w zmienności – postawy i oceny niektórych postaw moralnych [Constancy within variability: attitudes, and evaluation of certain moral attitudes] In: Między konstrukcją a dekonstrukcją uniwersum znaczeń. Badania religijności młodzieży akademickiej w latach 1988-1998-2005-2017 [Between construction and deconstruction of the universes of meaning : research into the religiosity of academic youth in the years 1988-1998-2005-2017], 69-85. Warsaw Sociological Publishing House.

Sadłoń, Wojciech. 2021. Polarization but Not Pillarization Catholicism and Cultural Change in Post-Transformation Poland. Religions, 12(7), 457.

Scovil, Jonathan. 2022. Wielki Post i Wielkanoc 2022 [Lent and Easter in 2022]. Research Raport, 53/2022. Warsaw: Public Opinion Research Center.

Sroczyńska, Maria. 2015. Wartości religijne i orientacje rytualne współczesnej młodzieży w refleksji socjologicznej [The religious values and the ritual orientations of contemporary youth in sociological reflection]. Social Contexts, 1, 55-71.

Sroczyńska, Maria. 2020. Młodzież w poszukiwaniu sacrum. Rozważania socjologiczne [Youth in Search of the Sacred. Sociological Consideration]. The Religious Studies Review, 2(276), 113-128.

Štefaňak, Ondrej. 2018. Globalny stosunek do wiary młodzieży słowackiej w procesie przemian [The global attitude to the faith of Slovak youth in the process of transformation]. Katowice: Studio NOA.

Sułkowski, Bogusław. 1998. Czas wolny [Free time] In Encyklopedia socjologii [Encyclopedia of Sociology] vol.1, 111-112. Warsaw: Oficyna Naukowa.

Szauer, Remigiusz. 2021. Religijność – areligijność – irreligijność? Portret postaw wobec wiary i moralności diecezjan w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej [Religiousness - Areligious - Irreligious? A portrait of attitudes towards the faith and morality in the Koszalin-Kołobrzeg Diocese]. Koszalin.

Tausch, Arno. 2017. Are practicing Catholics more tolerant of other religions than the rest of the world? Comparative analyses based on World Values Survey data. MPRA Paper No. 82843. Accessed: 20.07.2022. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/82843/

Zaręba, Sławomir H. 2012. Religijność młodzieży w środowisku zurbanizowanym. Socjologiczne studium teoretyczno-empiryczne [Religiousness of youth in an urbanized environment. Theoretical and empirical sociological study]. Warsaw-Rzeszów: Oficyna Pobitno.

Zemło, Mariusz. 2021. Religijność uczniów szkół białostockich a stosunek do wybranych wartości, norm i zachowań [Religiousness of Students in Białystok Schools and Their Attitude to Selected Values, Norms and Behaviours]. Zeszyty Naukowe KUL, 64(1-2), 185-211.

Żurek, Aldona. 2020. Religijność polskich rodzin a proces modernizacji rodziny [The religiosity of Polish families and the process of family modernization]. The Religious Studies Review, 1(275), 83-96.