Opublikowane: 2002-06-30

Przestrzenie Słowa... O wnętrzach sakralnych ks. Tadeusza Furdyny

Jan Dominikowski
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dział: Z problematyki teologicznej
https://doi.org/10.21852/sem.2002.17

Abstrakt

Za każdym razem, gdy stajemy przed nowymi dziełami sztuki sakralnej stworzonymi rękami księdza-artysty, salezjanina Ks. Bosko, ks. Tadeusza Furdyny, stajemy się wielowymiarowi nie tylko ze względu na skalę dzieł i odważne ich rzucanie , zaskoczona nowatorstwem i świeżością twórczego spojrzenia na tradycyjny temat ikonograficzny, ale także namacalną, tajemniczą, enigmatyczną warstwą formalno-stylistyczną, która doskonale współgra z poetycką, często surrealistyczną treścią. Ksiądz Tadeusz Furdyna (ur. 1930) od prawie czterdziestu lat łączy posługę słowa Bożego i obrazu plastycznego z tą samą gotowością do poświęceń i talentem. Artysta z równym powodzeniem uprawiał wszystkie dyscypliny sztuki: malarstwo monumentalne, malarstwo mozaikowe i na szkle, rzeźbę, grafikę, ilustrację książkową, malarstwo sztalugowe. Każde z elementów wyposażenia tych wnętrz ma swój odrębny język stylistyczno-formalny, często zależny od charakteru architektonicznego, artystycznego genius loci miasta i miejsca, nazwy kościoła, duszy zgromadzenia zakonnego lub parafii sprawującej nad nim pieczę. Widać, że artysta wciąż szuka nowych środków wyrazu, używając własnego języka wypowiedzi artystycznej w taki sposób, aby w pierwszej chwili można było rozpoznać jego rękę, charakterystyczne deformacje rysunku, kontury, napięcia walorów kolorystycznych, dynamikę linii i plam zerknąć. Głównym kierunkiem w pracy kapłana-artysty są kompleksowe aranżacje wnętrz sakralnych. W ten sposób powstają przestrzenne kompozycje łączące różne dyscypliny sztuki takie jak: mozaika, rzeźba, malarstwo monumentalne czy mozaika okienna. Otaczają nas więc znane kompozycje, zdobnicze rozwiązania formalne — czasem poetyckie i liryczne (jak w salezjańskim kościele pw.Stanisława Kostki w Płocku, proj. -77) i ogromne „symfoniczne”, brzmiące jak Te Deum.Każdy projekt tych przestrzeni ma swój odrębny stylistyczny język formalny, często od charakteru architektonicznego, stylistycznego „genius loci” miasta i miejsca, od nazwy kościoła i duchowości zakonu lub parafii, która służy temu kościołowi, zależny. Widać, że artysta ciągle szuka nowych środków wyrazu, posługując się własnym językiem artystycznej wypowiedzi w taki sposób, że zawsze na pierwszy rzut oka widać jego rękę,  charakterystyczne deformacje rysunkowe, styl konturu, wartościowe napięcia, plamę i rozpoznawać dynamikę linii. Wnętrza P. Furdyny często zawierają elementy charakterystyczne dla tradycyjnego wyposażenia kościołów, oczywiście zawsze zaskakują od strony formalnej i kompozycyjnej. Jednak w twórczości artysty odnajdujemy prace zrywające z konwencjonalnymi rozwiązaniami, nie naruszające liturgicznych zasad. Przykładem takiego sakralnego wnętrza są tynki salezjańskiego kościoła pw. Matki Boskiej Ostrobramskiej w Suwałkach (projekt 1992-93, realizacja 1993-98). Rolę nastawy ołtarzowej pełni tu monumentalne okno mozaikowe (przedstawiające Ostatnią Wieczerzę), wyraziste kolorystycznie, a całe wnętrze spaja miękko zapętlony pas żelbetonu (całkowicie wyabstrahowany swoim kształtem). zaopatrzony w polichromię. Ten pasek przypomina rolkę bibei lub obrus. Przenosi także, pełniąc rolę skrzydeł ołtarzowych, przedstawienia o znaczeniu liturgicznym ze sfery prezbiteriańskiej do wnętrza naw, zacierając ich podziały  funkcjonalne i merytoryczne; ma to wyjątkowo silny wpływ na wzrost sakralności i duchowości w części kościoła przeznaczonej dla wiernych.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Dominikowski, J. (2002). Przestrzenie Słowa. O wnętrzach sakralnych ks. Tadeusza Furdyny. Seminare. Poszukiwania Naukowe, 18, 301–337. https://doi.org/10.21852/sem.2002.17

Cited by / Share

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.