Abstrakt

Nauka o upadłych aniołach jako o przyczynie istnienia zła jest obecna w większości starożytne apokaliptyczne teksty międzytestamentowe, wśród których znajduje się etiopska Księga Henocha. Teksty, które mówić o istnieniu zła byłaby midra biblijnego opisu Rdz 3 i 6, 1-4. Tradycja enochiańska zdaje się przenosić odpowiedź o początkach zła na niebiańskie libellus, z człowieka. Wydaje się, że na gruncie całokształtu grzechu jest zło, które się w nim narodziło świat istot duchowych. Ten „wielki grzech” i nauka Azazele – Semichaze jest to odniesienie do epoki, w której dojrzewała reforma Ezdrasza. Zachowanie aniołowie w ludzkim świecie mogą być w zamyśle autorki wyrazem sytuacji egzystencjalny współczesnego mu człowieka, który zadał sobie pytanie o uporczywe zło i tyle czekał na Bożą odpowiedź, zawartą w Księdze Rodzaju. Najważniejszym wnioskiem jest tutaj odniesienie początków zła do przymierza Bożego z Izraelem. Nie chodzi tylko o nieposłuszeństwo, jak to przedstawia Rdz 3 i 6, 1-4, ale o problem sprowadzenia wszystkiego, co jest duchowym darem Boga, do poziomu uwłaczającego.