Funkcja szabat goj w wybranej literaturze rabinicznej

Roman Marcinkowski

doi:10.26142/stgd-2018-003

Opublikowane: 06-03-2021

Tom 42 (2018)

Funkcja szabat goj w wybranej literaturze rabinicznej

Roman Marcinkowski

Studia Gdańskie

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.26142/stgd-2018-003

Abstrakt

Mędrcy talmudyczni określili zasady zwracania się do obcego, w szczególności w przypadku nastania szabatu, podczas którego Miszna (Szab 7,2) zabrania wykonania trzydziestu dziewięciu rodzajów prac. Powstało pytanie: Czy obcy może w szabat wykonać dla Żyda zabronioną pracę? Biblia hebrajska wyraźnie tego zabrania: „Pamiętaj o dniu szabatu, żeby go uświęcić. Sześć dni będziesz pracował i wykonywał swoje zajęcia. Siódmy dzień jednak jest szabatem dla Pana Boga twego, nie wykonasz żadnej pracy ani ty, ani twój syn, ani twoja córka, ani twój sługa, ani twoja służąca, ani twoje bydło, ani obcy, który jest w twych bramach” (Wj 20,9-10). Główna zasada talmudyczna głosi: „Żadnej pracy, której żydowi nie wolno wykonać w szabat, nie wolno mu zlecić jej wykonania obcemu”. Tora spisana stanowi zamknięty zbiór, do którego nie wolno nic dodać ani nic z niego ująć. Celem Tory ustnej jest wyjaśnienie Prawa spisanego i jego aktualizacja. Czy życie nie niesie sytuacji wyjątkowych i czy w takich przypadkach można zwrócić się do obcego o wykonanie zabronionej pracy, a jeśli tak, to jak to zrobić? Autor przedstawia talmudyczne opinie na ten temat oraz współczesne próby rozwiązania tego problemu.

Słowa kluczowe:

Szabat, szabat-goj, literatura rabiniczna, Szeelot utszuwot, responsy

Inne teksty tego samego autora

Roman Marcinkowski, Kary śmierci według Miszny , Studia Gdańskie: Tom 48 (2021)
Roman Marcinkowski, Dusza a wiara w życie po śmierci w judaizmie , Studia Gdańskie: Tom 49 (2021)
Roman Marcinkowski, Specyfika języka religijnego Miszny , Studia Gdańskie: Tom 45 (2019)
Roman Marcinkowski, Tannaickie rozważania wokół tematu biczowania i fałszywych świadków , Studia Gdańskie: Tom 47 (2020)
Roman Marcinkowski, Miszna o konsekwencjach pomyłek Sanhedrynu, arcykapłana lub rządzących , Studia Gdańskie: Tom 46 (2020)
Roman Marcinkowski, Ofiary krwawe w świetle wybranych fragmentów Miszny , Studia Gdańskie: Tom 53 (2023)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Marcinkowski, R. (2021). Funkcja szabat goj w wybranej literaturze rabinicznej. Studia Gdańskie, 42, 67–78. https://doi.org/10.26142/stgd-2018-003

Cited by / Share

Bibliografia

Albeck, Ch., Szisza Sidre Miszna (hebr. Sześć Porządków Miszny, Dvir, Jeruszalaim t. 1–3/1958, t. 4–6/1959).
Google Scholar

Biblia Hebraica Stuttgartensia, Editio funditus renovata Ed. K. Elliger et W. Rudolph Masoram curavit G.E. Weil, Stuttgart 1969.
Google Scholar

Danby, H., The Mishnah, London 1958.
Google Scholar

Flawiusz, J., Wojna żydowska, tł. Jan Radożycki, Poznań 1980.
Google Scholar

Marcinkowski, R., Paradygmaty religijności w judaizmie rabinicznym. Miszna i inne teksty talmudyczne o szabacie, święcie, półświęcie i powszedniości, Kraków 2004.
Google Scholar

Marcinkowski, R., Z dziejów kultury żydowskiej w starożytności, w: Miszna: Zeraim (Nasiona), red. R. Marcinkowski, Warszawa 2013.
Google Scholar

Marcinkowski, R., Kluczowe zagadnienia porządku Naszim, w: Miszna: Miszna: Naszim (Kobiety), red. R. Marcinkowski, Warszawa – Bellerive-sur-Allier 2016.
Google Scholar

Marcinkowski, R., Utwory pozabiblijne biblioteki esseńskiej z Qumran, „Przegląd Orientalistyczny” 1–4 (1991), s. 132–141.
Google Scholar

Miszna: Moed (Święto), red. R. Marcinkowski, Warszawa 2014
Google Scholar

Miszna: Naszim (Kobiety), red. R.Marcinkowski, Warszawa–Bellerive-sur-Allier 2016.
Google Scholar

Miszna: Zeraim (Nasiona), red. R. Marcinkowski, Warszawa 2013.
Google Scholar

Neusner, J., The Mishnah. A New Translation, New Haven and London 1988.
Google Scholar

Papa Y., Klale amira lenochri (Zasady zwracania się do obcego), „Or Meir” 752 (1992), s. 97-106, 131-153.
Google Scholar

Talmud Bawli, Wydawnictwo Daniela Bomberga (i późniejsze), Wenecja 1520–1523.
Google Scholar

Talmud Jeruszalmi, Wydawnictwo Daniela Bomberga (i późniejsze), Wenecja 1523–1524.
Google Scholar

The Responsa Project 23 plus, Bar-Ilan University, Ramat Gan 2015.
Google Scholar

Tyloch, W., Rękopisy z Qumran nad Morzem Martwym, Warszawa 1963.
Google Scholar