Kapłani – męczennicy dekanatu łasińskiego z czasów II wojny światowej

Dawid Galanciak

doi:10.26142/stgd-2020-010

Opublikowane: 06-03-2021

Tom 46 (2020)

Kapłani – męczennicy dekanatu łasińskiego z czasów II wojny światowej

Dawid Galanciak

Studia Gdańskie

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.26142/stgd-2020-010

Abstrakt

Kapłani – męczennicy dekanatu łasińskiego z czasów II wojny światowej

Dekanat łasiński naznaczony jest krwią kapłanów, którzy posługiwali w nim w czasie II wojny światowej. Stanowili oni duchowieństwo ówczesnej diecezji chełmińskiej, dziś diecezji toruńskiej, które padło ofiarą męczeństwa. Świadkami ich śmierci są nieme tablice umieszczone w kościołach dekanatu, które wołają do żyjących, by ocalić ich pamięć i ofiarę. Artykuł przedstawia biogramy męczenników z Łasina, Dąbrówki Królewskiej, Szembruka, Szynwałdu, Strzelec i Świętego. Opisane postacie oraz sposób pozbawiania ich życia przez okupanta pokazują jak wielkie cierpienie wpisane jest w historię Łasina i jego okolic.

Słowa kluczowe:

męczennicy drugiej wojny światowej, dekanat łasiński, okupacja niemiecka

Inne teksty tego samego autora

Dawid Galanciak, Historia parafii i kult św. Józefa w kościołach stacyjnych Roku św. Józefa w Diecezji Toruńskiej , Studia Gdańskie: Tom 48 (2021)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Galanciak, D. (2021). Kapłani – męczennicy dekanatu łasińskiego z czasów II wojny światowej. Studia Gdańskie, 46, 167–186. https://doi.org/10.26142/stgd-2020-010

Cited by / Share

Bibliografia

B. a., Historia miejscowości i parafii Święte, http://parafia-w-swietem.pl/parafia/historia/ [26.05.2020]
Google Scholar

B. a., Jan Lesiński, https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Lesi%C5%84ski [04.06.2020]
Google Scholar

B. a., Kapłani. Poprzedni duszpasterze, https://parafiakielpino.pl/nasza-prafia/duszpasterze [26.05.2020]
Google Scholar

B. a., Komitet Wyborczy Katolicko – Narodowy na Województwo Pomorskie, „Słowo Pomorskie” 12 (1928), s. 3.
Google Scholar

B. a., Ks. Jan Lesiński, http://spslup.gruta.pl/?page_id=23 [25.05.2020]
Google Scholar

B. a., Spis kościołów i duchowieństwa diecezji chełmińskiej na rok 1969, Pelplin 1968.
Google Scholar

B. a., Wiadomości kościelne. Dyecezya chełmińska, „Gazeta Grudziądzka” 121 (1908), s. 2.
Google Scholar

B. a., Wiadomości potoczne. Z Pomorza. Kiełpino, „Pielgrzym” 36 (1925), s. 3.
Google Scholar

B. a., Wybitne osoby pochodzące z naszej parafii, http://parafia-w-swietem.pl/parafia/osoby/ [26.05.2020]
Google Scholar

B. a., Zginęli śmiercią męczeńską w obozach śmierci i więzieniach hitlerowskich, „Głos Pomorza” 75 (1945), s. 4.
Google Scholar

Dosz, J., Upamiętniono zacnego miszewianina, http://www.gazetakaszubska.pl/46371/ upamietniono-zacnego-miszewianina [08.06.2020]
Google Scholar

Flisikowski, K., Z dziejów parafii rzymsko – katolickiej p.w. św. Bartłomieja w Szembruku. Jubileusz 700 – lecia parafii (1306 – 2006), Szembruk 2006.
Google Scholar

Gajdus, W., Nr 20998 opowiada, Pelplin 2001.
Google Scholar

Gierszewski, S. (red.), Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. IV, Gdańsk 1997.
Google Scholar

Girzyński, Z., Towarzysze męczeńskiej drogi bł. ks. Stefana Frelichowskiego. Losy duchowieństwa diecezji chełmińskiej w latach 1939 – 1945, Toruń 2005.
Google Scholar

Jan Paweł II, List apostolski do biskupów, duchowieństwa i wiernych w związku z przygotowaniem jubileuszu roku 2000 „Tertio millennio adveniente”, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/tertio.html [05.09.2020]
Google Scholar

Kardasz S. (red.), Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 12 Dekanat Łasiński, Toruń 1997.
Google Scholar

Jan Paweł II, Homilia Ojca Świętego Jana Pawła II wygłoszona podczas Mszy św., Łowicz 14.06.1999, w: Bóg jest miłością (J 4, 16), VII pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny, oprac. J. Górny, Olsztyn 1999, s. 192–197.
Google Scholar

Jan Paweł II, Przemówienie podczas nabożeństwa czerwcowego, Toruń 07.06.1999, w: Bóg jest miłością (J 4, 16), VII pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny, oprac. J. Górny, Olsztyn 1999, s. 70–76.
Google Scholar

Jaroszuk, A., Powiat grudziądzki, w: Kościół katolicki w latach 1939 – 1945 na terenach obecnej diecezji toruńskiej, t. 1, red. S. Kardasz, Toruń 1996.
Google Scholar

Kłopocki, Podziękowanie, „Pielgrzym” 8 (1931), s. 7.
Google Scholar

Markiewicz, H. (red.), Polski słownik biograficzny, Wrocław – Warszawa – Kraków 1992.
Google Scholar

Mazurowski, W., Życie oddali za wiarę. Kapłani pelplińscy męczennicy II wojny światowej, Pelplin 2010.
Google Scholar

Miszewski, W. (opr.), Diecezja Toruńska. Spis parafii i duchowieństwa. Rok 2002, Toruń 2002.
Google Scholar

Mross, H., Słownik biograficzny kapłanów diecezji chełmińskiej wyświęconych w latach 1821 – 1920, Pelplin 1995.
Google Scholar

Otremba, Z., Kronika Powiatu Grudziądzkiego, Gdańsk 2001.
Google Scholar

Pryczkowski, E., Leksykon Ziemi Żukowskiej, Banino – Żukowo 2012.
Google Scholar

Rafiński, S., Chełmiński słownik biograficzny, Chełmno 2006.
Google Scholar

Rozynkowki, W., Radosnym Panie! O bł. ks. Stefanie Wincentym Frelichowskim (1913 – 1945), s. 35, http://www.torun.salezjanie.pl/galeria/g/1415frelich_kon kurs/3.pdf [04.06.2020]
Google Scholar

Sziling, J., Lata wojny i okupacji niemieckiej (1939 – 1945), w: Kościół katolicki w latach 1939 – 1945 na terenach obecnej diecezji toruńskiej, t. 1, red. S. Kardasz, Toruń 1996, s. 13–22.
Google Scholar

Sziling, J., Męczeństwo – służba – walka. Duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939 – 1945), Toruń 2019.
Google Scholar

Szlaga, J., Przedmowa, w: W. Mazurowski, Życie oddali za wiarę. Kapłani pelplińscy męczennicy II wojny światowej, Pelplin 2010, s. 5–6.
Google Scholar

Turakiewicz, G., Kalendarium Gminy Gruta, https://gturakiewicz.jimdofree.com/ gmina-gruta/kalendarium/ [04.06.2020]
Google Scholar

Walkusz, J., Z zagadnień martyrologii duchowieństwa diecezji chełmińskiej, w: Z przeszłości diecezji chełmińskiej 1243 – 1992. Materiały z konferencji naukowej w Toruniu 6 XI 1993r., red. M. Biskup, Toruń 1994, s. 103–118.
Google Scholar

Wielgoszewski, W., Ocalić od zapomnienia. Duchowni diecezji chełmińskiej XIII – XX wiek, Toruń 2019.
Google Scholar