Niezbywalność prawdy a cnota tolerancji w dialogu międzykulturowym i międzyreligijnym w pismach Josepha Ratzingera-Benedykta XVI

Jakub J.  Woźniak

doi:10.26142/stgd-2018-012

Published: 2021-03-06

Vol. 42 (2018)

The Inalienability of Truth Versus the Virtue of Tolerance in Intercultural and Interreligious Dialogue

Jakub J. Woźniak

Gdańsk Studies

Section: Artykuły

https://doi.org/10.26142/stgd-2018-012

Abstract

Looking at the modern world and the dominant tendencies it might be observed that the overriding value of truth is trivialized and situated in the public or private sphere as something insignificant. Moreover, truth is presented as a subjective value which suggests that any form of cognition depends on man and his private perceptions and attitudes without any search for new ways of knowing.
The mutual search for truth, as Joseph Ratzinger – Benedict XVI – emphasizes, is a common goal of all religions and cultures. All people, regardless of their beliefs, origin or culture, wish to know, and truth becomes the subject of this cognition. There are two possible ways of knowing truth: the way of reason (a philosophical way) and the way of faith (a meeting with a living Person).
In his encyclical Caritas in veriatate, Benedict XVI observes that truth has a dialogical character: from a word which starts a conversation to a dialogue in which information is given and received. The result is the creation of a community where the conversation takes place. Such a meeting of people makes it possible to abandon the subjective opinions and perceptions which close man in his own world, and contributes to openness to other people and to adopting a new perspective.
The search for truth during the encounter with other religions and cultures is possible thanks to the virtue of tolerance which we acquire. The virtue of tolerance makes understanding possible, but in order to achieve this understanding it is important to observe certain principles such as conciseness, honesty and responsibility, all of which Benedict XVI mentions. Moreover, understanding is possible when the rules of dialogue are obeyed. Dialogue understood in this way should involve the following elements: words, listening, meeting, understanding, clarity, avoidance of syncretism and relativism, as well as respect for others. Thus we may observe that the search for truth in tolerance should be a unifying goal for all religions and cultures which face divisions and contradictions.

Keywords:

truth, tolerance, dialogue, Joseph Ratzinger-Benedict XVIJoseph Ratzinger-Benedict XVI

Most read articles by the same author(s)

Jakub J. Woźniak, Unity – Sexuality and Fertility: The Anthropology of Marriage and Family in the Teachings of Pope John Paul II and Pope Francis , Gdańsk Studies: Vol. 53 (2023)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Woźniak, J. J. . (2021). The Inalienability of Truth Versus the Virtue of Tolerance in Intercultural and Interreligious Dialogue. Gdańsk Studies, 42, 175–187. https://doi.org/10.26142/stgd-2018-012

Cited by / Share

References

Arber, W., Nauka i wiara religijna, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 12/348 (2012), s. 11-12.
Google Scholar

Arystoteles, Metafizyka I, t. 1, tł. T. Żelaźnik, Lublin 1996.
Google Scholar

Augustyn, O prawdziwej wierze, tł. J. Ptaszyński, Kraków 1999.
Google Scholar

Benedykt XVI, Caritas in veritate o integralnym rozwoju ludzkim w miłości, AAS 8/101 (2009), s. 641-709.
Google Scholar

Benedykt XVI, Imię Boga jest imieniem sprawiedliwości, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 2/ 300 (2008), s. 32-35.
Google Scholar

Benedykt XVI, Pokój w prawdzie. Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na XXXIX Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2006 r., „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 2/280 (2006), s. 4-7.
Google Scholar

Benedykt XVI, Posłuszeństwo prawdzie umożliwia dialog, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 7-8/315 (2009), s. 25-27.
Google Scholar

Benedykt XVI, „Verbum Domini” o słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, AAS 11/102 (2010), s. 681-787.
Google Scholar

Benedykt XVI, Poszukiwanie prawdy nie stanowi zagrożenia dla tolerancji czy pluralizmu kulturowego, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 11-12/318 (2009), s. 13-15.
Google Scholar

Benedykt XVI, Powołaniem Kościoła jest przyjmowanie wszystkich, ale nigdy kosztem prawdy chrześcijańskiej, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 11/327 (2010), s. 25.
Google Scholar

Benedykt XVI, Seewald P., Światłość świata. Papież, Kościół i znaki czasu, tł. P. Napiwodzki, Kraków 2011.
Google Scholar

Benedykt XVI, Szukajcie i brońcie prawdy, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 1/289 (2007), s. 16-18.
Google Scholar

Benedykt XVI, Świat rozumu i świat wiary potrzebują siebie wzajemnie, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 11/327 (2010), s. 26-28.
Google Scholar

Benedykt XVI, Życie jest poszukiwaniem prawdy, dobra i piękna, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 9/306 (2008), s. 13-16.
Google Scholar

Duma, T., Problem prawdy w myśli Platona, „Studia Ełckie” 13 (2011), s. 7-30.
Google Scholar

Franciszek, Nie można być chrześcijaninem na pewien czas, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 7/353 (2013), s. 46-48.
Google Scholar

Jan od Krzyża, Droga na Górę Karmel, tł. B. Smyrak, Kraków 92013.
Google Scholar

Jan Paweł II, „Fides et ratio” o relacjach między wiarą a rozumem, AAS 1/91 (1999), s. 5-88.
Google Scholar

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002.
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Orędzie Biskupów Polskich o potrzebie dialogu i tolerancji w warunkach budowy demokracji, w: Listy Pasterskie Episkopatu Polski 1945-2000, t. 2, red. P. Libera, A. Rybicki, S. Łącki, Marki 2003, s. 1920-1937.
Google Scholar

Krokos, J., O prawdzie i wolności, http://www.nonpossumus.pl/biblioteka/jan_krokos/o_prawdzie_i_wolnosci/020.php [11.10.2017].
Google Scholar

Maryniarczyk, A., Prawda, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 8, red. A. Maryniarczyk i in., s. 458-466.
Google Scholar

Mróz, M., Etyka tolerancji a niezbywalność ewangelizacyjnej misji Kościoła dzisiaj. Kilka uwag na kanwie myśli św. Tomasza z Akwinu o cnocie wiary, „Soter” 40/68 (2011), s. 135-148.
Google Scholar

Mróz, M., Tolerancja, w: Leksykon socjologii religii, red. M. Libiszkowa-Żółtkowska, J. Mariański, Warszawa 2004, s. 424-426.
Google Scholar

Pawlikowski, T., Prawda następstwem istnienia. Problem prawdy w interpretacji św. Tomasza z Akwinu, Lublin 2013.
Google Scholar

Platon, Kratylos, tł. K. Tuszyńska-Maciejewska, Wrocław 1990.
Google Scholar

Ratzinger, J., Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii, tł. M. Górecka, W. Szymona, Lublin 2015.
Google Scholar

Ratzinger, J., Kościół – znak wśród narodów. Pisma eklezjologiczne i ekumeniczne, tł. W. Szymona, Lublin 2013.
Google Scholar

Ratzinger, J., Seewald, P., Bóg i świat. Wiara i życie w dzisiejszych czasach, tł. G. Sowinski, Kraków 2005.
Google Scholar

Ratzinger, J., Seewald, P., Sól ziemi. Chrześcijaństwo i Kościół katolicki na przełomie tysiącleci, tł. G. Sowinski, Kraków 2005.
Google Scholar

Ratzinger, J., Wiara – prawda – tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, tł. R. Zajączkowski, Kielce 2005.
Google Scholar

Ratzinger, J., Wykłady bawarskie z lat 1963-2004, tł. A. Czarnocki, Warszawa 2009.
Google Scholar

Sarah, R., Diat, N., Moc milczenia. Przeciw dyktaturze hałasu, tł. A. Kuryś, Warszawa 2017.
Google Scholar

Toleration, w: Online Etymology Dictionary, https://www.etymonline.com/word/toleration [31.03.2018].
Google Scholar

Tomasz z Akwinu, Quaestiones disputatae De veritate, tł. A. Białek, Lublin 1999.
Google Scholar

Tomasz z Akwinu, Summa Theologiae O Bogu, cz. 2, tł. P. Bełch, Londyn 1977.
Google Scholar

Watts, G., Pracownik Winnicy Pańskiej. Portret papieża Benedykta XVI, tł. J. Wilk, Częstochowa 2005.
Google Scholar

Woleński, J., Aletheia in Greek thought until Aristotle, „Annals of Pure and Applied Logic” 127 (2004), s. 339-360.
Google Scholar