Śmierć Sary w świetle źródeł biblijnych i rabinicznych. Analiza Rdz 23,1-2

Przemysław Kubisiak

doi:10.26142/stgd-2023-001

Opublikowane: 22-12-2023

Tom 52 (2023)

Śmierć Sary w świetle źródeł biblijnych i rabinicznych. Analiza Rdz 23,1-2

Przemysław Kubisiak

Studia Gdańskie

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.26142/stgd-2023-001

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest przebadanie tradycji dotyczącej śmierci Sary, która została opisana w Rdz 23,1-2. Fundamentem są tu dwie informacje, które nadają tekstowi biblijnemu szczególnie ważnego i ciekawego charakteru. Mowa o wieku i miejscu śmierci żony Abrahama. Zarówno tradycja chrześcijańska jak i żydowska przedstawiają w tej materii dwa podejścia, które wzajemnie się uzupełniają. Choć na pierwszy rzut oka Rdz 23,1-2 nie wyróżnia się niczym od towarzyszących mu wersetów tekstu natchnionego to jednak po głębszej analizie można dojść do intrygujących spostrzeżeń i ciekawych wniosków.

Słowa kluczowe:

Sara, sto dwadzieścia siedem, Kiriat-Arba

Inne teksty tego samego autora

Przemysław Kubisiak, Pojęcie i rozwój kultu Boga JHWH w kontekście panteonu bóstw kananejskich , Studia Gdańskie: Tom 46 (2020)
Przemysław Kubisiak, Gog i Magog w tradycji żydowskiej i chrześcijańskiej , Studia Gdańskie: Tom 51 (2022)
Przemysław Kubisiak, Czy Macheront jest miejscem męczeńskiej śmierci Jana Chrzciciela? Historia, archeologia miejsca i teologia. , Studia Gdańskie: Tom 48 (2021)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kubisiak, P. (2023). Śmierć Sary w świetle źródeł biblijnych i rabinicznych. Analiza Rdz 23,1-2. Studia Gdańskie, 52, 7–20. https://doi.org/10.26142/stgd-2023-001

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adelman, R. 2009. The Return of the Repressed: Pirqe de-Rabbi Eliezer and the Pseudepigrapha. Leiden-Boston: Brill.
Google Scholar

bar Yochai, S. 2003. The Zohar. Chayei Sarah – Toldot. Vol. IV. New York, NY – Los Angeles: The Kabbalah Centre International Inc.
Google Scholar

Daniélou, J. 2022. Judeochrześcijaństwo heterodoksyjne. Teologia judeochrześcijańska Kraków: WAM, 68-110.
Google Scholar

Drazin, I. Wagner, S. 2006. Onkelos on the Torah. Understanding the Bible Text. Genesis. Jerusalem: Grafen Publishing House.
Google Scholar

Friedlander, G. 2020. Pirkê de Rabbi Eliezer. The Chapters of Rabbi the Great. London-New York: Kegan Paul, Trench, Trubner & CO.LTD, The Bloch Publishing Company.
Google Scholar

Ginzberg, L. 1909. The Legends of the Jews. New York: Public Domain.
Google Scholar

Goldingay, J. 2020. Genesis. Grand Rapids: Baker Academic.
Google Scholar

Grunhaus, N. 2003. The commentary of Rabbi David Kimhi on proverbs: A case of mistaken attribution. Journal of Jewish Studies 54/2, 311-327.
Google Scholar

Gunkel, H. 1901. Genesis. Göttingen: Vandenhieck&Ruprecht.
Google Scholar

Hamilton, V. 1995. The Book of Genesis. Chapters 18-50. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company.
Google Scholar

Herczeg, Y.I.Z. 1999. Rashi. The Torah: with Rashi’s Commentary Translated, Annotated, and Elucidated. Bereihis/Genesis. New York: Mesorah Publications.
Google Scholar

Kubisiak, P. 2022. Czy Moria jest świętą górą Boga? Terminologia, dzieje i archeologia miejsca. Collectanea Theologica 92/1, 5-27.
Google Scholar

Kubisiak, P. 2021. Jaskinia Makpela (mi’arat hammakpelah). Tradycja żydowska i archeologia świętych grobów w Hebronie. Wrocławski Przegląd Teologiczny 29/2, 61-77.
Google Scholar

Lemański, J. 2009. Grób jako znak prawa własności ziemi? Rdz 23 i jego przesłanie teologiczne. Roczniki Biblijne 1/56, 127-153.
Google Scholar

Lemański, J. 2014. Księga Rodzaju. Rozdziały 11,27-36,43. Częstochowa: Edycja św. Pawła.
Google Scholar

Maher, M. 1992. Targum Pseudo-Jonathan: Genesis. Translated, with Introduction and Notes. Collegeville: The Liturgical Press.
Google Scholar

Munk, É. 2006. Hachut Hameshulash. Vol. II, Chayey Sarah-Vayechi: Mikraot Gedolot, multicommentary on Torah/ Chananel Rabbeinu; Samel ben Meir (Rashbam); Kimchi David; Seforno Ovadiah; Munk Élie (Eliyahu). New York – Yerusalem: Lambda Publisher.
Google Scholar

Pecaric, S. 2001. Tora Pardes Lauder. Księga Rodzaju. Kraków: Stowarzyszenie Pardes Lauder.
Google Scholar

Pecaric, S. 2003. Tora Pardes Lauder. Księga Wyjścia. Kraków: Stowarzyszenie Pardes.
Google Scholar

Rosik, M., Rapaport, I. 2009. Wprowadzenie do literatury i egzegezy żydowskiej okresu biblijnego i rabinicznego. Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Google Scholar

Scherman, N., Zlotowitz, M. 2004. Ramban. The Torah: with Ramban’s Commentary Translated, Annotated, and Elucidated. New York: Mesorah Publications.
Google Scholar

Scherman, N., Zlotowitz, M. 2010. The Midrash Wasserman Edition of Bereishis/Genesis. Vol.II: Lech Lecha-Toldos. New York: The ArtScroll Series/Kleinman Edition Midrash Rabbah.
Google Scholar

VanderKam, J. C. 2018. Jubilees 1-50. Hermeneia – A Critical and Historical Commentary on the Bible. Mineapolis: Fortress Press.
Google Scholar

Wenham, G. 1994. Genesis 16-50. Dallas: Word Books Publisher.
Google Scholar

Wróbel, M. 2013. Jezus i Jego wyznawcy w Talmudzie. Analiza tekstologiczna, historyczna i socjologiczna. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Wróbel, M. 2014. Targum Neofiti 1. Księga Rodzaju. Lublin: Gaudium.
Google Scholar

Wróbel, M. 2017. Wprowadzenie do Biblii Aramejskiej. Lublin: Gaudium.
Google Scholar

Yochanon, J. 2018. Directions in Rashi. The Technique, Content, and Principles of Rashi’s Commentary on the Chumasch. Jerusalem: Feldheim Publishers.
Google Scholar