Tomistyczna krytyka ontologii fenomenologicznej

Piotr Duchliński

doi:10.21697/2017.53.2.02

Published: 2018-02-16

Vol. 53 No. 2 (2017)

Thomist criticism of phenomenological ontology

Piotr Duchliński

Studia Philosophiae Christianae

Section: Papers

https://doi.org/10.21697/2017.53.2.02

Abstract

The aim of this article is to present and reconstruct the existential arguments formulated by thomists in opposition to ontology as pursued by phenomenologists. The entire discussion is presented against the general background of a critique of phenomenology as a way of pursuing philosophy. The article presents the most important arguments before evaluating them, taking into account their historical, subject-specific, and methodological contexts. Attention is paid to the significance of this discussion in shaping the philosophical dialogue between thomism and phenomenology, and with respect to the current relevance of the issues addressed. For some thomists, this dialogue has led to rethinking a number of metaphysical questions (e.g. the structure of intentional being). It is also pointed out that contemporary thomism and phenomenological ontology share a common opponent: namely, naturalism in its various guises. In relation to this, a deeper level of cooperation between thomism and phenomenological ontology is also advocated here as the only way to establish a meaningful debate with naturalism, given that the strong hold exercised by the latter – even at the level of how resources are administratively assigned – is such as to push in the direction of eliminating classical metaphysics and phenomenology altogether.

Keywords:

existential Thomism, phenomenology, ontology, metaphysics, essentialism, Polish philosophy

Most read articles by the same author(s)

Piotr Duchliński, Dominika Dzwonkowska, Etyka cnót środowiskowych, Wydawnictwo Naukowe UKSW w Warszawie, Warszawa 2019, ss. 367 (rev.) , Studia Philosophiae Christianae: Vol. 57 No. 1 (2021)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Duchliński, P. (2018). Thomist criticism of phenomenological ontology. Studia Philosophiae Christianae, 53(2), 29–75. https://doi.org/10.21697/2017.53.2.02

Cited by / Share

References

Andrzejuk A., Elementarz filozofii, http://katedra.uksw.edu.pl/publikacje/artur_andrzejuk [6.06.2016].
Google Scholar

Chojnacki P., Geneza i uprawomocnienie pojęć właściwych filozofii według Husserla i według Arystotelesa, Studia Philosophiae Christianae 3(1967)1, 5–19.
Google Scholar

Chudy W., Refleksja a poznanie bytu. Refleksja „in actu exercito” i jej funkcja w poznaniu metafizykalnym, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1984.
Google Scholar

Chudy W., Rozwój filozofowania a pułapka refleksji, Wyd. Naukowe KUL, Lublin 1995.
Google Scholar

Delfino A.R., Realizm i problem uniwersaliów: rozwiązanie tomistyczne, http://www.gilsonsociety.pl/app/download/8824963/Robert+Delfino%2C+Realizm.pdf [6.06.2016], 302–315.
Google Scholar

Duchliński P., W stronę aporetycznej filozofii klasycznej. Konfrontacja tomizmu egzystencjalnego z wybranymi koncepcjami filozofii współczesnej, Wyd. WAM – Ignatianum, Kraków 2014.
Google Scholar

Duchliński P., Tomistyczna dekonstrukcja ontologii, w: Metafizyka i dekonstrukcja. W poszukiwaniu doświadczenia metafizycznego w kontekście wyzwań dekonstrukcjonizmu, red. K. Śnieżyński, P. Duchliński, Wyd. WAM – Ignatianum, Kraków 2016, 40–102.
Google Scholar

Gogacz M., Istnieć i poznawać. Notatnik błędów filozoficznych i trudności z kręgu klasycznie pojętej filozofii, Wyd. ATK, Warszawa 1969.
Google Scholar

Gilson E., Byt i istota, tłum. z fr. P. Lubicz i J. Nowak, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1963.
Google Scholar

Gilson E., Realizm tomistyczny, opracowanie zbiorowe, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1963.
Google Scholar

Gilson E., Langan T., Maurer A.A., Historia filozofii współczesnej. Od Hegla do czasów najnowszych, tłum. z ang. B. Chwedeńczk, S. Zalewski, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1977.
Google Scholar

Gilson E., Being and Some Philosophers, Pontifical Institute of Medieval, Toronto 1949.
Google Scholar

Husserl E., Doświadczenie i sąd. Badania nad genealogią logiki, tłum. z niem. B. Baran, Aletheia, Warszawa 2013.
Google Scholar

Jaroszyński P., Metafizyka czy ontologia?, Wyd. PTTA, Lublin 2011.
Google Scholar

Judycki S., Fenomenologia a metafizyka w perspektywie rozważań Edmunda Husserla, Zeszyty Naukowe KUL 31(1988)3, 11–17.
Google Scholar

Judycki S., Fenomenologia w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, Zeszyty Naukowe KUL 45(2002)3–4, 116–122.
Google Scholar

Kamiński S., Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii klasycznej, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1989.
Google Scholar

Krąpiec A.M., O rozumienie filozofii, Wyd. RW KUL, Lublin 1999.
Google Scholar

Krąpiec A.M., Filozofia co wyjaśnia? Wyd. RW KUL, Lublin 1999.
Google Scholar

Krąpiec A.M., Realizm ludzkiego poznania, Wyd. RW KUL, Lublin 1995.
Google Scholar

Krąpiec A.M., Poznawać czy myśleć. Problemy epistemologii tomistycznej, Wyd. RW KUL, Lublin 1994.
Google Scholar

Krąpiec A.M., Analiza punktu wyjścia w poznaniu filozoficznym, w: Byt i istota, Wyd. RW KUL, Lublin 1994, 96–97.
Google Scholar

Krąpiec A.M., Epistemologia, http://www.ptta.pl/pef/pdf/e/epistemologia/ [6.06.2016].
Google Scholar

Krąpiec A.M., Ja-człowiek. Zarys antropologii filozoficznej, Wyd. RW KUL, Lublin 1991.
Google Scholar

Krąpiec A.M., Intencjonalny charakter kultury, Logos i Ethos. Rozprawy filozoficzne, red. K. Kłósak, Wyd. PTT, Kraków 1971, 203–221.
Google Scholar

Krąpiec A.M., Człowiek kultura uniwersytet, wybór i oprac. A. Wawrzyniak, RW KUL, Lublin 1982.
Google Scholar

Krokos J., Dzieło Tomasza z Akwinu a fenomenologia, Principia 47–48(2007), 211–227.
Google Scholar

Maryniarczyk A., Metafizyka a ontologie. Próby przezwyciężenia metafizyki i ich paradoksy, Wyd. PTTT, Lublin 2015.
Google Scholar

Mudyń M., Poczucie nierealności i jego konteksty. fenomenologiczne aspekty procesów dysocjacyjnych, http://www.uj.edu.pl/documents/ [5.06.2016].
Google Scholar

Mudyń M., Technoświadomość. O zmieniającym się poczuciu realności i własnej tożsamości u użytkowników cyberprzestrzeni w: Człowiek wobec zmiany. Rozważania psychologiczne, red. D. Kubacka-Jasiecka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001, 182–193.
Google Scholar

Paź B., Istnienie, http://www.ptta.pl/pef/pdf/i/Istnienie.pdf, 59, [1.06.2016].
Google Scholar

Possenti V., „Trzecie żeglowanie” i rozwój metafizyki, tłum. z wł. J. Merecki, w: Poznanie bytu, czy ustalanie sensów, red. A. Maryniarczyk, M.J. Gondek, Wyd. Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 1999, 27–55.
Google Scholar

Sochoń J., Spór o rozumienie świata. Monizujące ujęcia filozofii europejskiej. Studium historyczno-hermeneutyczne, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1998.
Google Scholar

Sokołowski R., Wprowadzenie do fenomenologii, tłum. z ang. M. Rogalski, Wyd. WAM, Kraków 2013.
Google Scholar

Stępień B.A., O sposobie istnienia dzieła sztuki, Zeszyty Naukowe KUL 6(1963)3, 55–64.
Google Scholar

Stępień B.A., W związku z teorią poznania tomizmu egzystencjalnego, Roczniki Filozoficzne 8(1959)1, 173–183.
Google Scholar

Stępień B.A., Fenomenologia w Polsce (w powojennym dwudziestoleciu) Studia Philosophiae Christianae 32(1996)1, 29–47.
Google Scholar

Stępień B.A., Tomizm a fenomenologia, Znak 26(1974), 790–798.
Google Scholar

Stępień B.A., Propedeutyka estetyki, Wyd. ATK, Warszawa 1975.
Google Scholar

Stępień B.A., Metafizyka i ontologia. Dwa oblicza teorii bytu, w: Poznanie bytu, czy ustalanie sensów, red. A. Maryniarczyk, M.J. Gondek, Wyd. Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 1999, 96-108.
Google Scholar

Stępień B.A., Metafizyka a ontologia, Roczniki Filozoficzne KUL 9(1961)1, 85–98.
Google Scholar

Stępień B.A., Studia i szkice filozoficzne, t. I, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1999.
Google Scholar

Stróżewski W., Ontologia, metafizyka, dialektyka, Fenomenologia Romana Ingardena, wydanie specjalne Studia Filozoficzne (1972), 220–221.
Google Scholar

Wojtysiak J., Ontologia czy metafizyka?, w: Studia metafilozoficzne, t. 1, red. A.B. Stępień, T. Szubka, TN KUL, Lublin 1993, 101–134.
Google Scholar

Wojtysiak J., R. Ingardena koncepcja ontologii a koncepcja metafizyki tomizmu egzystencjalnego, w: Studia metafilozoficzne, t. 1, red. A.B. Stępień, T. Szubka, TN KUL, Lublin 1993, 167–211.
Google Scholar