Kapuściński passé? Ignacego Karpowicza trawestacja literackiego modelu pisarstwa mistrza reportażu a przemiany sceny komunikacyjnej

Marlena Rycombel

doi:10.21697/zk.2022.9.27

Published: 2022-12-31

No. 9 (2022)

Kapuściński Passé? Ignacy Karpowicz’s Travesty of the Literary Writing Model of the Master of Reportage and the Context of the Communication Scene Transformation

Marlena Rycombel

Załącznik Kulturoznawczy

Section: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zk.2022.9.27

Abstract

Inspired by Zygmunt Ziątek’s reflection on the generational dimension of the defiance against the literary model of Ryszard Kapuściński’s repertorial writing, the author takes a close look at the book Nowy kwiat cesarza (i pszczoły) written by Ignacy Karpowicz. Nowy kwiat... is an intertextual reference to The Emperor. The book not only travesties adventure literary conventions present at the Kapuściński’s works, but also, thanks to gonzo reportage techniques, parodies the authenticity formula, widely present in Kapuściński’s writing after 1976. The authenticity formula that is based on the strong presence of narrator-author, plays a role of the objective testimony. The article employs the cultural perspective on the current discussion concerning the literariness of reportage.

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Rycombel, M. (2022). Kapuściński Passé? Ignacy Karpowicz’s Travesty of the Literary Writing Model of the Master of Reportage and the Context of the Communication Scene Transformation. Załącznik Kulturoznawczy, (9), 543–563. https://doi.org/10.21697/zk.2022.9.27

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Adamczewska-Baranowska Izabella, Łże-reportaże i prawdziwe fikcje. Powieść dziennikarska i reportaż w czasie postprawdy i zwrotu perfomatywnego, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2020.
Google Scholar

Domosławski Artur, Kapuściński non-fiction, Świat Książki, Warszawa 2010.
Google Scholar

Frukacz Katarzyna, Amerykańskie Nowe Dziennikarstwo po polsku? Transfer poetyk, problemy adaptacyjne, „Biblioteka postscriptum polonistycznego” 2015, nr 5.
Google Scholar

Glensk Urszula, Siedem grzechów Domosławskiego, w: eadem, Po Kapuścińskim, Universitas, Kraków 2012.
Google Scholar

Kaliszewski Andrzej, Polski reportaż „gonzo” na tle historii i teorii podgatunku, w: Literatura polska w świecie, t. 7. Reportaż w świecie. Światowość reportażu, Uniwersytet Śląski, Katowice 2019.
Google Scholar

Kapuściński Ryszard, Heban, Czytelnik, Warszawa 2014.
Google Scholar

Karpowicz Ignacy, Nowy kwiat cesarza (i pszczoły), PIW, Warszawa 2007.
Google Scholar

Kąkolewski Krzysztof, Wańkowicz krzepi, Czytelnik, Warszawa 1973.
Google Scholar

Kowalska Anna, Kapuściński z PRL-u, w: Literatura bez fikcji. Między sztuką a codziennością. W stronę nowej syntezy (3), red. M. Hopfinger, Z. Ziątek, T. Żukowski, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2018.
Google Scholar

Kowalska Anna, Uczestnik kultury – nowy czytelnik, w: Między sztuką a codziennością. W stronę nowej syntezy (3), red. M. Hopfinger, Z. Ziątek, T. Żukowski, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2018.
Google Scholar

Kusiba Marek, Ryszard Kapuściński. Z daleka i bliska, Znak, Kraków 2018.
Google Scholar

Lévi-Strauss Claude, Smutek tropików, przeł. A. Steinsberg, Opus, Łódź 1992.
Google Scholar

Nowak Jerzy Maria, Dyplomata. Na salonach i w politycznej kuchni, Bellona, Warszawa 2014.
Google Scholar

Nowacka Beata, Ziątek Zygmunt, Czytanie Kapuścińskiego po Domosławskim, Znak, Katowice 2013.
Google Scholar

Sokołowski Marek, Reporter, agent, demistyfikator? Wokół etycznego wymiaru biografii „Kapuściński non-fiction” Artura Domosławskiego, „Naukowy Przegląd Dziennikarski” 2014, nr 4.
Google Scholar

Stachowski Adrian, Spór o Kapuścińskiego, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, Warszawa 2015.
Google Scholar

Szczerek Ziemowit, Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian, Wydawnictwo Czarne, Agora S.A., Kraków 2013.
Google Scholar

Szymanowski Rafał, Kapuściński non-fiction – próba analizy debaty publicznej, „Refleksje. Pismo Naukowe Studentów i Doktorantów WniPD UAM” 2012, nr 6.
Google Scholar

Wańkowicz Melchior, O poszerzenie konwencji reportażu, w: idem, Od Stołpców po Kair, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1977.
Google Scholar

Wołowiec Grzegorz, O Domosławskim i jego krytykach, „Teksty Drugie” 2011, nr 1/2.
Google Scholar

Zagajewski Adam, Obrona żarliwości, Wydawnictw a5, Kraków 2002.
Google Scholar

Zajas Paweł, Wokół „Kapuściński non-fiction”. Próba podsumowania i ewaluacji dyskusji, „Teksty Drugie” 2011, nr 1/2.
Google Scholar

Ziątek Zygmunt, Reportaż – fotografia – nowe kryteria wiarygodności, w: Między sztuką a codziennością. W stronę nowej syntezy (1), red. M. Hopfinger, Z. Ziątek, T. Żukowski, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2016.
Google Scholar

Zieniewicz Andrzej, Obecność autora. Style rzeczywistości w sylwie współczesnej, Elipsa, Warszawa 2001.
Google Scholar

Ostałowska Lidia, O polskiej szkole reportażu rozmawiajmy bez złości, Wyborcza.pl, 12.06.2017, https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,21927454,o-polskiej-szkole-reportazu-rozmawiajmy-bez-zlosci.html (dostęp 1.09.2021).
Google Scholar

Kiedrzynek Anna, Reportaż polski – literackość, http://poetyka.wordpress.com/about/literackosc-reportazu-polskiego-w-swietle-wybranych-propozycji krytycznych--i-badawczych/ (dostęp 30.12.2020).
Google Scholar