Opętani w teatrze. Zabiegi adaptacyjne na powieści Witolda Gombrowicza w inscenizacji Krzysztofa Garbaczewskiego

Katarzyna Gołos-Dąbrowska

doi:10.21697/zk.2020.7.20

Published: 2020-12-31

No. 7 (2020)

Possessed in the Theater. Adaptive Measures on Witold Gombrowicz’s Novel Staged by Krzysztof Garbaczewski

Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Załącznik Kulturoznawczy

Section: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zk.2020.7.20

Abstract

The article constitutes an analysis of Krzysztof Garbaczewski’s performance Possessed based on Witold Gombrowicz’s novel of the same title. The aim of the article is to present the staging that puts Possessed in the context of contemporary humanistic discourses and to reflect on the aesthetic of the performance. The goal is also to analyze the disillusioning tricks used by the director, to point out the convention plays presented in the spectacle and to illustrate the self-referential function of the stage space. The text also outlines the director’s adaptation strategy and the use of narration in the staging.

Keywords:

Krzysztof Garbaczewski, Witold Gombrowicz, Possessed, ‘hanger generation’

Most read articles by the same author(s)

Katarzyna Gołos-Dąbrowska, Powidoki twórczości Federica Felliniego w "Mieście Snu" Krystiana Lupy , Załącznik Kulturoznawczy: No. 10 (2023): Załącznik Kulturoznawczy 10/2023
Anna Goworek, Katarzyna Gołos-Dąbrowska, Arkadiusz Klucznik, „Luksus bezpiecznej grozy” , Załącznik Kulturoznawczy: No. 10 (2023): Załącznik Kulturoznawczy 10/2023
Katarzyna Gołos-Dąbrowska, From a Philosophical Novel to (Post) Epic Theater? Witold Gombrowicz’s 'Cosmos' Staged by Jerzy Jarocki , Załącznik Kulturoznawczy: No. 8 (2021)
Katarzyna Gołos-Dąbrowska, Piotr Jakubowski, Cyberewangelizacja poprzez sztukę? , Załącznik Kulturoznawczy: No. 3 (2016)
Katarzyna Gołos-Dąbrowska, “Your Fate is in your Hands Now” – Elements of Persuasion in the W imię Jakuba S. [In the Name of Jakub S.] by Monika Strzępka and Paweł Demirski , Załącznik Kulturoznawczy: No. 5 (2018)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Gołos-Dąbrowska, K. (2020). Possessed in the Theater. Adaptive Measures on Witold Gombrowicz’s Novel Staged by Krzysztof Garbaczewski. Załącznik Kulturoznawczy, (7), 429–453. https://doi.org/10.21697/zk.2020.7.20

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Monika Błaszczak, Lustrzano-ekranowa estetyka, [w:] eidem, Ekrany i lustra w polskim dramacie współczesnym, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2009.
Google Scholar

Lotte H. Eisner, Ekran demoniczny, tłum. K. Ebenhardt, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974.
Google Scholar

Energia. Rozmowa Romana Pawłowskiego z Krzysztofem Garbaczewskim, „Notatnik Teatralny” 2016, nr 82.
Google Scholar

Agnieszka Fulińska, Dlaczego literatura popularna jest popularna?, „Teksty Drugie” 2003, nr 4.
Google Scholar

Marcin F. Gawrycki, Bardziej Dziki Zachód. Meksyk i Meksykanie w hollywoodzkich westernach, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011.
Google Scholar

Ewa Graczyk, Widmo Opętanych, [w:] eidem, Przed wybuchem wstrząsnąć, Słowo/ obraz terytoria, Gdańsk 2004.
Google Scholar

Maria Janion, Forma gotycka Gombrowicza, [w:] eidem, Gorączka romantyczna, PIW, Warszawa 1975.
Google Scholar

Jerzy Jarzębski, Opętani – zapomniana powieść Gombrowicza, [w:] idem, Powieść jako autokreacja, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984 [pierwodruk: „Twórczość” 1972, nr 4].
Google Scholar

Joanna Jopek, Parę spojrzeń w lustro, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2009, nr 89.
Google Scholar

Joanna Jopek, Widz wywłaszczony. Subwersywne gry z biernością odbiorcy w teatrze Krzysztofa Garbaczewskiego, „Polish Theatre Journal” 2016, nr 2.
Google Scholar

Marcin Kościelniak, Pokolenie wieszaka, „Tygodnik Powszechny”, 17.02.2009, https://www.tygodnikpowszechny.pl/pokolenie-wieszaka-136116.
Google Scholar

Hans-Thies Lehmann, Parataksa / Brak hierarchii, [w:] idem, Teatr postdramatyczny, tłum. D. Sajewska, M. Sugiera, Księgarnia Akademicka, Kraków 2009.
Google Scholar

Paweł Leszkowicz, Sztuka światła w światłach reflektorów, [w:] Światło obrazu. Wykłady otwarte, red. M. Rochowski, kurator M. Dziewulska, Teatr Narodowy, Warszawa 2007.
Google Scholar

George Orwell, Tygodniki dla chłopców, [w:] idem, Anglicy i inne eseje, tłum. B. Zborski, Muza, Warszawa 2002.
Google Scholar

Brygida Pawłowska-Jądrzyk, Młodość jako „sekretna alchemia odciążająca”. W kręgu idei Witolda Gombrowicza, [w:] Ciężar i lekkość w kulturze. Estetyka, poetyka, style myślenia, red. B. Pawłowska-Jądrzyk, WN UKSW, Warszawa 2016.
Google Scholar

Joanna Plit, Krajobrazy kulturowe Polski i ich przemiany, IGiPZ PAN, Warszawa 2016.
Google Scholar

Klementyna Suchanow, Gombrowicz. Ja, geniusz, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2017.
Google Scholar

Wojciech Śmieja, Od ideologii ciała do cielesności zideologizowanej. Sport i literatura w latach 1918–1939, „Teksty Drugie” 2011, nr 4.
Google Scholar

Boris Uspienski, Poetyka kompozycji. Struktura tekstu artystycznego i typologia form kompozycji, tłum. P. Fast, „Śląsk”, Katowice 1997.
Google Scholar

Anna Zalewska-Uberman, Słownik Krystiana Lupy. Perspektywa reżysera, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2010, nr 96.
Google Scholar

Żelisław Żelisławski, Uruchom ponownie. Strategie estetyczne i przeciwreżyserskie Krzysztofa Garbaczewskiego, [w:] Odsłony współczesnej scenografii. Problemy – Sylwetki – Rozmowy, red. K. Fazan, A. Marszałek, J. Rożek-Sieraczyński, WUJ, Kraków 2016.
Google Scholar