Opublikowane: 2021-03-09

Opat Lądu Jan Zapolski, inicjator barokowej przebudowy, wystroju i wyposażenia kościoła Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Lądzie, i jego portret

The abbot of Ląd Jan Zapolski, initiator of the baroque reconstruction, decoration and furnishing of the church of the Blessed Virgin Mary and St. Nicholas in Ląd, and his portrait

Janusz Nowiński
Artifex Novus
Dział: Artykuły tematyczne
https://doi.org/10.21697/an.7926

Abstrakt

Jan Zapolski (1619–1689) herbu Pobóg w 1643 r. został opatem cysterskiego opactwa w Lądzie; wcześniej był kanonikiem katedry krakowskiej i sekretarzem króla Władysława IV. W 1661 r. kapituła cysterskiej prowincji wybrała go wikariuszem generalnym i komisarzem Polskiej Prowincji Cystersów, pełnił ten urząd przez 28 lat – do śmierci. W styczniu 1651 r. opat Zapolski podpisał z architektem Tomassem Poncinem kontrakt na remont i rozbudowę gotyckiego klasztornego kościoła w Lądzie. Konflikt z niesumiennym architektem i proces sądowy zatrzymały tę inwestycję. W 1679 r. Zapolski zdecydował się wznieść w Lądzie nowy kościół według planów królewskiego architekta Giuseppe Simone Bellottiego. Do 1687 r. zbudowano prezbiterium i transept nowego kościoła. Sklepienia udekorowały stiuki wykonane przez włoskich sztukatorów według projektu Bellotiego, w prezbiterium ustawiono stalle – dzieło warsztatu brata Bartłomieja Adriana. Prawdopodobnie w 1687 r. powstał portret Jana Zapolskiego, na którym opat trzyma plan nowego kościoła w Lądzie. Autorem portretu jest prawdopodobnie cysterski malarz Łukasz Latkowski. Portret ten stał się wzorem dla innych wizerunków: portretu trumiennego Zapolskiego (1689); jego wizerunku w Sali Opackiej klasztoru (1722); portretu opata Mikołaja A. Łukomskiego (1747).

Summary:

Jan Zapolski (1619–1689) of the Pobóg coat of arms in 1643 became the abbot of the Cistercian abbey in Ląd; previously he was a canon of the Krakow cathedral and secretary of King Władysław IV. In 1661 the Cistercian chapter of the province elected him vicar general and commissars of the Polish Cistercian Province, he held this office for 28 years – until his death. In January 1651 abbot Zapolski signed a contract with the architect Tomasso Poncino for the renovation and expansion of the Gothic monastery church in Ląd. The conflict with the unscrupulous architect and the lawsuit stopped this investment. In 1679 Zapolski decided to build a new church in Ląd according to the plans of the royal architect Giuseppe Simone Bellotti. Until 1687 the presbytery and the transept of the new church were built. The vaults were decorated with stuccoes made by Italian stucco makers according to the design of Bellotti (figs. 3–4); stalls were placed in the presbytery - the work of the workshop of brother Bartholomew Adrian (fig. 5). Probably in 1687 a portrait of Jan Zapolski was created (fig. 2), on which the abbot holds a card with a plan for a new church in Ląd. The author of the portrait is probably the Cistercian painter Łukasz Latkowski. This portrait became a model for other images: the coffin portrait of Zapolski (1689; fig. 8), his image in the Abbey Hall (Sala Opacka) of the monastery (1722; fig. 9); portrait of abbot Mikołaj A. Łukomski (1747; fig. 10).

Słowa kluczowe:

Jan Zapolski, portret opata, opactwo w Lądzie, Tomasso Poncino, Giuseppe Simone Bellotti, Łukasz Latkowski, portrait of the abbot, abbey in Ląd

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Nowiński, J. (2021). Opat Lądu Jan Zapolski, inicjator barokowej przebudowy, wystroju i wyposażenia kościoła Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Lądzie, i jego portret: The abbot of Ląd Jan Zapolski, initiator of the baroque reconstruction, decoration and furnishing of the church of the Blessed Virgin Mary and St. Nicholas in Ląd, and his portrait . Artifex Novus, (4), 68–85. https://doi.org/10.21697/an.7926

Cited by / Share


Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.