Wskazania pastoralno-edukacyjne dotyczące małżeństw i rodzin w dokumentach Kościoła w Polsce w latach 1989–1999. Impulsy nauczania kardynała Stefana Wyszyńskiego

Zbigniew Kulesz

doi:10.21697/fp.2021.2.04

Published: 2021-12-31

Vol. 11 No. 2 (2021)

Pastoral-educational indications concerning marriages and families in the documents of the Church in Poland in years 1989-1999. Impulses of Cardinal Stefan Wyszyński's teaching

Zbigniew Kulesz

Pedagogical Forum

Section: Topic

https://doi.org/10.21697/fp.2021.2.04

Abstract

The new political and social situation after 1989 in Poland brought challenges requiring reflection and action by the Church. Apart from the positive effects of the transformation, gaining freedom and democratic freedoms, there appeared at the same time destructive and demoralising phenomena. Negative effects have primarily affected the family - the foundation of every society and nation. The description of pastoral plans concerning marriages and families contained in the documents of the Church in Poland shows the care and scope of efforts in this area. The teaching of Stefan Cardinal Wyszyński on marriage and family is an important point of reference. The message addressed to families and to all preachers of the gospel remains valid and unchanged in its purpose, assumes greater specialization and complexity of education and pastoral actions. The Church invariably points to a correct conception of the family and reminds us of its fundamental value.

Keywords:

marriage, family, Stefan Kardynał Wyszyński, education, pastoral care

Most read articles by the same author(s)

Zbigniew Kulesz, Kathrin Maier, Jarosław Michalski, Educational and pastoral assistance to prisoners based on Aaron Antonovsky’s salutogenic theory , Pedagogical Forum: Vol. 12 No. 2 (2022): Pedagogika lasu

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Kulesz, Z. (2021). Pastoral-educational indications concerning marriages and families in the documents of the Church in Poland in years 1989-1999. Impulses of Cardinal Stefan Wyszyński’s teaching. Pedagogical Forum, 11(2), 49–59. https://doi.org/10.21697/fp.2021.2.04

Cited by / Share

References

Białkowski M. (2020). Wstęp do tomu czwartego. W: Wyszyński S. Pro memoria. T. 4: 1956–1957. Warszawa: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. V–XXI.
Doniec R. (2020). Kardynała Stefana Wyszyńskiego troska o rodzinę (na przykładzie listów pasterskich prymasa Polski z lat 1946–1974). „Horyzonty Wychowania”. T. 19, nr 49, s. 35–46.
Glemp J. (1993a). Wprowadzenie. W: Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. Ewangelizacja wspólnoty małżeńskiej i rodzinnej. Program duszpasterski na rok 1993/1994. Kościół jako communio. Sakrament małżeństwa. Katowice: Wydział Duszpasterski Kurii Metropolitalnej, s. 11–12.
Iwan R. (1983). Prawa, obowiązki i zagrożenia rodziny w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. „Chrześcijanin w Świecie”, nr 10 (15), s. 13–26.
Kukołowicz T. (1982). O rodzinie w ujęciu kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Polski. „Ład Boży”, nr 1, s. 2–23.
Lewandowski J. (1983). Wychowawcze aspekty Wielkiej Nowenny w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. „Chrześcijanin w Świecie”, nr 5 (15), s. 9–30.
Murawski Cz. (1988). Teologia małżeństwa i rodziny w nauczaniu biskupów polskich 1945–1980. Studium dogmatyczno-pastoralne. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne.
Pajor S. (2014). Priorytety w tworzeniu wspólnoty rodzinnej w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. „Studia Salvatoriana Polonica”, T. 8, s. 23–34.
Lewandowski J., Przeciszewska H., Wratny J., Auleytner W. (1985). Aktualność myśli społecznej Kard. Stefana Wyszyńskiego. „Chrześcijanin w świecie”, nr 1–2 (17), s. 27–62.
Przykucki M. (1989). Aktualne problemy duszpasterstwa rodzin. W: Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. Program duszpasterski na rok 1989/1990. Ewangelizacja rodziny i przez rodzinę. Katowice: Księgarnia św. Jacka, s. 15–28.
Przykucki M. (1993a). Duszpasterska troska Kościoła w Polsce o warunki życia rodziny. W: Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. Ewangelizacja wspólnoty małżeńskiej i rodzinnej. Program duszpasterski na rok 1993/1994. Kościół jako communio. Sakrament małżeństwa. Katowice: Wydział Duszpasterski Kurii Metropolitalnej, s. 16–24.
Sienkiewicz E. (red). (2011). Kościół po transformacji systemowej w Polsce. Koszalin: Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana.
Skreczko A. (2001). Troska o rodzinę w okresie przygotowania do obchodów Milenium Chrztu Polski. „Studia nad Rodziną”, nr 5/2 (9), s. 79–93.
Skreczko A. (2002a). Troska Prymasa Tysiąclecia o rodzinę polską. „Rocznik Teologii Katolickiej”. T. I, s. 35–52.
Skreczko A. (2002b). Troska Kościoła katolickiego w Polsce o małżeństwo i rodzinę w okresie Wielkiej Nowenny (1957–1966). Studium teologiczno-pastoralne. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Skreczko A. (2003). Troska Kościoła katolickiego w Polsce o rodzinę po drugiej wojnie światowej. „Rocznik Teologii Katolickiej”. T. II, s. 41–73.
Struzik Z. (2010). „Rodzina silna mocą swojego narodu”. Nauczanie o rodzinie kard. S. Wyszyńskiego. „Kultura–Media–Teologia”, nr 3, s. 105–119.
Sujak E. (1988). Poradnictwo małżeńskie i rodzinne. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Wyszyński S. (1962). Wielka Nowenna Tysiąclecia. Paryż: Société d’Editions Internationales.
Wyszyński S. (1975). List Wielkopostny (2.02.1965). W: Listy Pasterskie Prymasa Polski 1946–1974. Paris: Éditions du Dialogue, s. 469–475.
Wyszyński S. (1995a). Małżeństwo katolickie potężną więzią narodu (Kazanie na drugą niedzielę po Objawieniu Pańskim). W: Wyszyński S. Dzieła Zebrane 1953–1956. T. II. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „Soli Deo”, s. 67–77.
Wyszyński S. (1995b). Pokój Boży w rodzinie polskiej. (Kazanie na pierwszą niedzielę po Trzech Królach). W: Wyszyński S. Dzieła zebrane 1953–1956. T. II. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „Soli Deo”, s. 58–66.
Wyszyński S. (1999a). Nie ma prawdziwej służby Narodowi bez poświęcenia, bez wyrzeczenia, bez ofiary (30.06.1957). W: Wyszyński S. Dzieła zebrane 1956–1957. T. III. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „Soli Deo”, s. 279–284.
Wyszyński S. (1999b). Współdziałanie sił wychowawczych warunkiem skutecznego wychowania człowieka. Wykład wygłoszony do pielgrzymki nauczycieli, Jasna Góra, (30.06.1957). W: Wyszyński S. Dzieła zebrane 1956–1957. T. III. Warszawa: Instytut Prymasowski Stefana Kardynała Wyszyńskiego, s. 285–299.
Wyszyński S. (2007). Narodowy rachunek sumienia w noc noworoczną na wzgórzu Lecha. (1.01.1960). W: Wyszyński S. Dzieła zebrane 1960. T. VI. Warszawa: Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „Soli Deo”, s. 5–12.
Zieliński Z. (1998). Polska dwudziestego wieku. Kościół–Naród–Mniejszości. Lublin: RW KUL.
Zimoń D. (1989). Zarys programu duszpasterskiego w Polsce na lata 1989–1990. W: Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. Program duszpasterski na rok 1989/90. Ewangelizacja rodziny i przez rodzinę. Katowice: Księgarnia św. Jacka, s. 5–13.
Zimoń D. (1993a). Zarys programu duszpasterskiego w latach 1993–1994. W: Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. Ewangelizacja wspólnoty małżeńskiej i rodzinnej. Program duszpasterski na rok 1993/1994. Kościół jako communio. Sakrament małżeństwa. Katowice: Wydział Duszpasterski Kurii Metropolitalnej, s. 13–16.
Publikacje źródłowe
Sobór Watykański II. (2002). Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”. W: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Poznań: Pallottinum, s. 537–619.
Jan Paweł II. (1979). Adhortacja apostolska o katechizacji w naszych czasach Catechesi Tradendae. Rzym: Libreria Editrice Vaticana.
Jan Paweł II. (1981). Adhortacja apostolska „Familiaris consortio”. Rzym: Libreria Editrice Vaticana.
Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. (1989). Program duszpasterski na rok 1989/1990. Ewangelizacja rodziny i przez rodzinę. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. (1993a). Ewangelizacja wspólnoty małżeńskiej i rodzinnej. Program duszpasterski na rok 1993/1994. Kościół jako communio. Sakrament małżeństwa. Katowice: Wydział Duszpasterski Kurii Metropolitalnej.
Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. (1993b). Ewangelizacja wspólnoty małżeńskiej i rodzinnej. Duszpasterstwo małżeństw i rodzin. Materiały do katechez i konferencji w roku duszpasterskim 1993/1994. Katowice: Wydział Duszpasterski Kurii Metropolitalnej.
Konferencja Episkopatu Polski. (1994). Pierwsza Instrukcja Episkopatu Polski dla duchowieństwa o przygotowaniu wiernych do sakramentu małżeństwa i o duszpasterstwie rodzin (16 III 1969). W: Dokumenty duszpastersko-liturgiczne Episkopatu Polski 1966–1993. Krakowiak Cz., Adamowicz L. (oprac.). Lublin: Lubelskie Wydawnictwo Archidiecezjalne.
II Polski Synod Plenarny (1991–1999). (2001). Poznań: Pallottinum. Google Scholar