Pomoc wychowawczo-pastoralna świadczona więźniom w oparciu o koncepcję salutogenetyczną Aarona Antonovsky’ego

Zbigniew Kulesz; Kathrin Maier; Jarosław Michalski

doi:10.21697/fp.2022.2.23

Opublikowane: 2022-12-31

Tom 12 Nr 2 (2022)

Pomoc wychowawczo-pastoralna świadczona więźniom w oparciu o koncepcję salutogenetyczną Aarona Antonovsky’ego

Zbigniew Kulesz , Kathrin Maier , Jarosław Michalski

Forum Pedagogiczne

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/fp.2022.2.23

Abstrakt

W publikacji opisano nowe perspektywy pomocy osobom odbywającym karę pozbawienia wolności w oparciu o koncepcję salutogenetyczną Aarona Antonovsky’ego. Analizie poddane zostały poszczególne elementy wymienione przez autora konstruktu poczucia koherencji, które mogą znaleźć zastosowanie w szeroko pojętej resocjalizacji, ze szczególnym podkreśleniem roli duszpasterstwa więziennego oraz pracy wychowawczej. Badania skupiły się na określeniu celów duszpasterstwa więziennego, specyfiki środowiska odosobnienia oraz koncepcji salutogenezy. Na podstawie otrzymanych wyników zaproponowane zostały nowe strategie naprawcze.

Słowa kluczowe:

duszpasterstwo więzienne, zdrowie psychiczne, poczucie koherencji, religijność, wychowanie

Inne teksty tego samego autora

Zbigniew Kulesz, Wskazania pastoralno-edukacyjne dotyczące małżeństw i rodzin w dokumentach Kościoła w Polsce w latach 1989–1999. Impulsy nauczania kardynała Stefana Wyszyńskiego , Forum Pedagogiczne: Tom 11 Nr 2 (2021)
Jarosław Michalski, Monika Wolińska, Jan Niewęgłowski, Od redakcji , Forum Pedagogiczne: Tom 13 Nr 2 (2023): Wychowanie do pokoju. Między tradycją, ponowoczesnością a nowymi wyzwaniami
Jarosław Michalski, Monika Wolińska, Jan Niewęgłowski, Od redakcji (eng.) , Forum Pedagogiczne: Tom 13 Nr 2 (2023): Wychowanie do pokoju. Między tradycją, ponowoczesnością a nowymi wyzwaniami
Kathrin Maier, Jarosław Michalski, Plus ratio quam vis: A Proposal for Education for Peace Through Religious Education , Forum Pedagogiczne: Tom 13 Nr 2 (2023): Wychowanie do pokoju. Między tradycją, ponowoczesnością a nowymi wyzwaniami
Monika Wolińska, Agnieszka Klimska, Jarosław Michalski, From the Editor , Forum Pedagogiczne: Tom 14 Nr 2.2 (2024): Education for Peace: Between Theory and Educational Practice
Jarosław Michalski, Monika Wolińska , Andrzej Bałandynowicz, Rationality as a Principle of Education for Peace and Freedom , Forum Pedagogiczne: Tom 14 Nr 2.2 (2024): Education for Peace: Between Theory and Educational Practice

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Kulesz, Z., Maier, K., & Michalski, J. (2022). Pomoc wychowawczo-pastoralna świadczona więźniom w oparciu o koncepcję salutogenetyczną Aarona Antonovsky’ego. Forum Pedagogiczne, 12(2), 301–319. https://doi.org/10.21697/fp.2022.2.23

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Bibliografia

Antonovsky A. (1979). Health, stress and coping. San Francisco: Jossey-Bass.
Google Scholar

Antonovsky A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia: Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować? Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
Google Scholar

Antonovsky A. (1997). Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia. W: Heszen-Niejodek I., Sęk H. (red.). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 206–231.
Google Scholar

Bałandynowicz A. (2019). Probacja. Resocjalizacja z udziałem społeczeństwa. Konteksty antropologiczno-filozoficzne. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Bowlby J. (2022). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Chlewiński Z. (1982) Wprowadzenie do psychologii religii. W: Chlewiński Z. (red.). Psychologia religii. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 11–59.
Google Scholar

Czaplicki J. (2004). Potrzeba odnowy duszpasterstwa. „Studia Teologiczne”, nr 22, s. 71–99.
Google Scholar

Grzymała-Moszczyńska H. (1991). Psychologia religii. Wybrane zagadnienia. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Heszen I. (2013). Psychologia stresu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Holmes T.H., Rahe R.H. (1967). The Social Readjustment Rating Scale. „Journal of Psychosomatic Research”, nr 11, s. 213–218.
Google Scholar

Idan A., Eriksson O., Al-Yagon M. (2017). The salutogenic model: the role of generalized resistance resources. W: The handbook of salutogenesis. Mittelmark MB, Sagy S., Eriksson M. i in. (red.). Cham: Springer.
Google Scholar

Jakubowska L. (2018). Duszpasterstwo w zakładach penitencjarnych – czy osoby pozbawione wolności potrzebują religii. „Warszawskie Studia Pastoralne”, nr 1(38), s. 7–20.
Google Scholar

James R.K., Gilliland B.E. (2009). Strategie interwenci kryzysowej. Warszawa: Parpamedia Wydawnictwo Edukacyjne.
Google Scholar

Jaworski R. (1989). Psychologiczne korelaty religijności personalnej. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Kamiński R. (1998). Wprowadzenie. W: Duszpasterstwo specjalne. Kamiński R., Drożdż B. (red.). Lublin: Instytut Teologii Pastoralnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 13–19.
Google Scholar

Kowalska-Ehrlich B. (1993). System instrukcji profilaktyczno-resocjalizacyjnych. W: Polska myśl resocjalizacyjna. Wybór tekstów. Sawicka K. (red.). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Kuczkowski S. (1998). Psychologia religii. Kraków: WAM.
Google Scholar

Kulesz Z. (2021). Wskazania pastoralno-edukacyjne dotyczące małżeństw i rodzin w dokumentach Kościoła w Polsce w latach 1989–1999. Impulsy nauczania kardynała Stefana Wyszyńskiego. „Forum Pedagogiczne”, nr 11, s. 49–59.
Google Scholar

Maier K., Surzykiewicz J. (2019). Hoffnung und Spiritualität als vernachlässigte Ressourcen. Göttingen: SAR.
Google Scholar

Miszewski K., Miałkowska-Kozaryna M. (2020). Dyskusja wokół problemu prizonizacji na kanwie badań własnych. „Resocjalizacja Polska”, nr 19, s. 319–335.
Google Scholar

Niewiadomska I. (2010). Zasoby adaptacyjne osób opuszczających zakłady karne. W: Skazani na wykluczenie? Zasoby adaptacyjne osób zagrożonych marginalizacją społeczną. Kalinowski M., Niewiadomska I. (red.). Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 357–383.
Google Scholar

Niewiadomska I., Chwaszcz J. (2010). Jak skutecznie zapobiegać karierze przestępczej? Lublin [b.n.w].
Google Scholar

Nikołajew J. (2009). Specyfika duszpasterstwa więziennego w Polsce. Prezentacja badań własnych. „Teologia w Polsce”, nr 3, s. 153–163.
Google Scholar

Niparko R. (1985). Duszpasterstwo. W: Encyklopedia katolicka. Łukaszyk R., Bieńkowski L., Gryglewicz F. (red.). T. IV. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 390–391.
Google Scholar

Pearlin L., Schooler C. (1979). The structure of coping. „Journal of Health and Social Behavior”, nr 19, s. 2–21.
Google Scholar

Pierzchała K. (2016). Stygmatyzacja i destygmatyzacja więźniów. Zarys analityczno-syntetyczny zagadnienia. „Krakowskie Studia Małopolskie”, nr 21, s. 199–214.
Google Scholar

Pol J.D. (2001). Możliwości wolontariatu w aresztach i zakładach karnych. W: Roczniki Naukowe Caritas. Kamiński T., Czarnocki A., Pol J.D. (red.). Warszawa: Fundacja Pro Caritate.
Google Scholar

Pol J.D. (2004). „Bractwo Więzienne” w Polsce jako forma działania wolontariatu wśród więźniów. „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 43.
Google Scholar

Pol J.D. (2017). Duszpasterstwo więzienne w Polsce w perspektywie 25 lat doświadczeń pastoralno-resocjalizacyjnych. „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 96, s. 103–128.
Google Scholar

Psychologia zdrowia (2012). Heszen I., Sęk H. (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Reber A. S. (2002). Słownik psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Sikorski J. (1998). Duszpasterstwo więzienne. W: Duszpasterstwo specjalne. Kamiński R., Drożdż B. (red.). Lublin: Instytut Teologii Pastoralnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 311–331.
Google Scholar

Skrzypczak J. (1997). Typ religijności więźniów a ich postawy moralne i poczucie winy. „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 16–17, s. 68–81.
Google Scholar

Terelak F. (2008). Człowiek i stres Człowiek i stres. Koncepcje–źródła–reakcje–radzenie sobie–modyfikatory. Bydgoszcz–Warszawa: Oficyna Wydawnicza Branta.
Google Scholar

Tomaszewski T. (1982). Człowiek i otoczenie. W: Psychologia. Tomaszewski T. (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 13–36.
Google Scholar

Tyberski K. (2007). Posługa duszpasterska w ZK w Iławie. W: Duszpasterstwo więzienne w pracy penitencjarnej. Świtka J., Kuć M. (red.). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 218–225.
Google Scholar

Tyszkowa M. (1997). Odporność psychiczna. W: Encyklopedia pedagogiczna. Pomykało W. (red.). Warszawa: Fundacja Innowacja, s. 475–478.
Google Scholar

Wolińska M., Michalski J. (2022). Poczucie sensu życia w procesie adaptacji do wolności. Studium antropologiczno-pedagogiczne. Płock: Wydawnictwo Naukowe Mazowieckiej Uczelni Publicznej w Płocku.
Google Scholar

Zarzycka B., Tychmanowicz A. (2015). Wiara i siła. Religijność w procesach koherencji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Zasępa E. (2002). Personalny wymiar religijności a poczucie koherencji i poczucie bezpieczeństwa. „Studia Psychologica”, nr 53, s. 67.
Google Scholar

Zdrowie–stres–zasoby (2001). Sęk H., Pasikowski T. (red.). Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Google Scholar