Problem wystąpienia z Kościoła katolickiego w Republice Federalnej Niemiec

WOJCIECH GÓRALSKI

doi:10.21697/pk.2015.58.1.01

Opublikowane: 2015-03-07

Tom 58 Nr 1 (2015)

Problem wystąpienia z Kościoła katolickiego w Republice Federalnej Niemiec

WOJCIECH GÓRALSKI

Prawo Kanoniczne

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2015.58.1.01

Abstrakt

Wprowadzenie do Kodeksu Prawa Kanonicznego klauzuli formalnego aktu wystąpienia z Kościoła Katolickiego, wyjaśnionej przez Papieską Radę ds. Tekstów Ustawodawczych w 2006 roku, a następnie zniesionej przez papieża Benedykta XVI w 2009 roku, nie miało znaczenia dla obowiązującej regulacji prawnej w NRF. Wskutek zaistniałych w tym kraju uwarunkowań historycznych jedyną drogą formalnego wystąpienia z Kościoła katolickiego jest nadal orzeczenie Kirchenaustritt przed organem państwowym, co stanowi – jak stwierdziła w 2006 roku Konferencja Episkopatu NRF – przestępstwo równoznaczne do schizmy, za którą przewidziana jest kara ekskomuniki latae sententiae. Istotne novum pojawiło się jednak w Dekrecie Generalnym Konferencji Episkopatu NRF z 2012 roku: pominięto wzmiankę o ekskomunice (oświadczenie o jej zaciągnięciu uzależnione było od oceny czynu Kirchenaustritt: czy stanowiła on akt schizmy, herezji lub odstępstwa). Taką motywację należy uznać za pozytywną, podobnie jak List pasterski (Pastorales Schreiben) opracowany przez biskupów niemieckich i dołączony do Dekretu Generalnego. Należy podkreślić, że problem oceny – na gruncie prawa kanonicznego – oświadczenia o wystąpieniu z Kościoła katolickiego jako jedyny sposób zwolnienia z podatku kościelnego jest nadal przedmiotem sporu (m.in. środowisku niemieckim).

Słowa kluczowe:

wystąpienie z Kościoła katolickiego formalnym aktem, podatek kościelny

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

GÓRALSKI, W. (2015). Problem wystąpienia z Kościoła katolickiego w Republice Federalnej Niemiec. Prawo Kanoniczne, 58(1), 3–21. https://doi.org/10.21697/pk.2015.58.1.01

Cited by / Share

Bibliografia

Aimone Braida P. V., Breve commento al decreto generale della Conferenza Episcopale Tedesca entrato in vigore il 28.9.2012 circa l’uscita dalla Chiesa (,,Kirchenaustritt”), ,,Quaderni di Diritto e Politica Ecclesiastica” 21 (2013), s. 179-180.
Google Scholar

Allgemeines Dekret der Deutschen Bischofskonferenz zum Kirchenaustritt, https://www.gogle.p./# q = allgemeines+dekret+der+deutschen=bischofskonferenz.
Google Scholar

Banach B., Wystąpienie z Kościoła katolickiego, http://wystaw.pl/jeszcze-o-kirchernaustritt.
Google Scholar

Benedictus XVI, Motu proprio ,,Omnium in mentem” (26.10.2009), AAS 102 (2010), s. 9-10.
Google Scholar

Campenhausen A.Fr., Staatskirchenrecht, München 1996, s. 166-167.
Google Scholar

Corecco E., Dimettersi dalla Chiesa per ragioni fiscali, w: Jus et Communio. Scritti di Diritto Canonico, red. G. Borgonovo e A. Cattaneo, t. 1, Lugano 1997, s. 387-429.
Google Scholar

De Paolis V., Alcune annotazioni circa la formula ,,actu formali ab Ecclesia Catholica deficere”, ,,Periodica” 84 (1995), s. 579-608.
Google Scholar

De Paolis V., Alcune annotazioni circa la formula ,,actu formali ab Ecclesia catholica deficere”, ,,Periodica” 84/1995/, s. 579-608.
Google Scholar

Erklärung der Deutschen Bischofskonferenz zum Austritt aus der katholische Kirche (24.04.2006), http://nomokanon.de/quellen/031.htm.
Google Scholar

Etzi P., Considerazioni sull’,,actus formalis defectionis” in cui nei cann. 1086 § 1, 1117, 1124 del C.I.C., w: La giurisdizione della Chiesa sul matrimonio e sulla famiglia, s. 215-250.
Google Scholar

Góralski W., Formalny akt odstąpienia od Kościoła katolickiego w świetle Listu okólnego Papieskiej Rady do Spraw Tekstów Prawnych z dnia 13 marca 2006 roku, „Prawo Kanoniczne” 51 (2008), nr 3-4, s. 15-17.
Google Scholar

Haering S., Die neue gesetzliche Ordnung der Deuschen Bischofskonferenz zum Austritt der katholischen Kirche vor der staatlichen Behörde, ,,Klerusblatt” 92 (2012), s. 249-257.
Google Scholar

Hollebrach A., Kirchensteuerund Kirchenbeitrag, w: Handbuch des katholischen Kirchenrechts, Regensburg 1983, s. 898.
Google Scholar

Litterae circulares missae omnibus Conferentiis episcopalibus (variis linguis exaratae), quoad verba „actus formalis defectionis ab Ecclesia catholica” (Cann. 1086, § 1; 1117 e 1124 CIC) et quaedam epistulae respicientes ipsarum litterarum, ,,Communicationes” 38 (2006), s. 170-189.
Google Scholar

López Gallo P., Formal defection from the Catholic Church, ,,Monitor Ecclesiasticus” 123 (1998), s. 620-646.
Google Scholar

Marrè H., Das kirchliche Besteuerungstrecht, w: Handbuch des Staatskirchenrechts der Bundesrepublik Deutschland , red. E. Friesenhahn, U. Scheuner, wyd. 2, t. 1-2, Regensburg 1994-1996, s. 1115 nn.
Google Scholar

Moneta P., I soggetti tenuti ad osservare la forma canonica: il canone 1117, w: La giurisdizione della Chiesa sul matrimonio e sulla famiglia, s. 149-179.
Google Scholar

Ortiz A. M., L’obbligarietà della forma canonica matrimoniale dopo il M.P. ,,Omnium in mentem”, Ius Ecclesiae 22 (2010), s. 482.
Google Scholar

Ortiz M. A., Abbandono della Chiesa e forma del matrimonio, w: La giurisdizione della Chiesa sul matrimonio e sulla famiglia, red. J. Carreras, Milano 1998, s. 181-214.
Google Scholar

Puza R., Le conseguenze civili dell’uscita dalla Chiesa in Germania e in Austria, ,,Veritas et Jus” 6 (2013), s. 22-24.
Google Scholar

Puza R., Les sorties de l’Eglise. La situation Allemande (Kirchenaustritt), ,,L’Anné Canonique” 48 (2006), s. 19-133.
Google Scholar

Villeggiante S., Dispensabilità della forma di celebrazione del matrimonio e problematica inerente all’abbandono della fede con atto formale, in: Matrimoni misti, Città del Vaticano 1998, s. 159-173.
Google Scholar

WOJCIECH GÓRALSKI

wydawnictwo@uksw.edu.pl

Afiliacja:

Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska

Biogram

Ks. prof. zw. dr hab. Wojciech Góralski – pracownik naukowo -dydaktyczny na Wydziale Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, założyciel i redaktor naczelny rocznika, a następnie kwartalnika „Ius Matrimoniale”, wiceprzewodniczący Stowa- rzyszenia Kanonistów Polskich, członek Consociatio Internationalis Studio Iuris Canonici Promovendo, konsultator Trybunału Roty Rzymskiej, członek Komitetu Nauk Prawnych PAN, autor licznych prac z zakresu kanonicznego prawa małżeńskiego, historii prawa kanonicznego i prawa wyznaniowego.