Podmiot chrztu w Kościele łacińskim a duszpasterskie wezwanie papieża Franciszka do otwartości sakramentalnej

Weronika Lipińska

doi:10.21697/pk.2025.68.2.04

Published: 2025-06-25

Vol. 68 No. 2 (2025)

The Subject of Baptism in the Latin Church and Pope Francis' Pastoral Call for Sacramental Openness

Weronika Lipińska

Canon Law. Legal and Historical Quarterly

Section: Articles and dissertations

https://doi.org/10.21697/pk.2025.68.2.04

Abstract

From the outset, Pope Francis' pontificate has been marked by a clear message of openness, mercy and closeness of the Church to all people, regardless of their life circumstances. A particular expression of this pastoral sensitivity can be found in his appeal that baptism should not be denied to anyone who requests it. In the face of dynamic social, cultural and religious changes, contemporary pastoral practice has faced new challenges that call for a reflection on how to implement this papal vision. At the same time, the Church remains faithful to its traditions and norms of canon law, which define the conditions for receiving the sacraments. This has raised the question of whether and how the openness advocated by the Pope can be reconciled with the normative legal framework and the realities of pastoral ministry. The analysis shows that: canon law does not exclude the possibility of administering baptism to individuals but leaves room for pastoral discernment; a request for baptism, even if it does not meet all the formal requirements, can be the beginning of a path to conversion and spiritual growth; and the Church's modern mission requires the integration of theological requirements with pastoral flexibility. Pope Francis' appeal thus finds its practical justification not only in the Church's mission, but also in its deepest identity. A Responsible openness to the request for baptism is not only possible, but even necessary if the Church is to remain faithful to its mission of proclaiming the Gospel to all people.

Keywords:

child baptism, adult baptism, catechumenate, godparents, Pope Francis

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Lipińska, W. (2025). The Subject of Baptism in the Latin Church and Pope Francis’ Pastoral Call for Sacramental Openness. Canon Law. Legal and Historical Quarterly, 68(2), 59–76. https://doi.org/10.21697/pk.2025.68.2.04

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

References

Źródła
Google Scholar

Catechismus Catholicae Ecclesiae, Città del Vaticano 1997; tekst polski: Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus, AAS 75(1983), pars II,
Google Scholar

s. 1-317. Tekst łacińsko-polski: Kodeks Prawa Kanonicznego promulgowany przez papieża Jana Pawła II w dniu 25 stycznia 1983 roku. Stan prawny na dzień 18 maja 2022 roku. Zaktualizowany przekład na język polski, Poznań 2022.
Google Scholar

FRANCISZEK, Ordinazione sacerdotale di diaconi della Diocesi di Roma. Omelia del Santo Padre Francesco. (Vaticano, 26.04.2015). Tekst polski: Homilia Jego Świątobliwości Papieża Franciszka. Msza Święta z udzieleniem święceń kapłańskich, https://www.vatican.va/content/francesco/en/homilies/2015/documents/papa-francesco_20150426_omelia-ordinazioni-sacerdotali.html?utm_source=chatgpt.com -
Google Scholar

[dostęp: 26.04.2025].
Google Scholar

Instrukcja duszpasterska Konferencji Episkopatu Polski o udzielaniu sakramentu chrztu świętego dzieciom, Katowice 1975.
Google Scholar

Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski dla duchowieństwa w związku z wprowadzeniem obrzędów chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych, Jasna Góra 1989.
Google Scholar

Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, Katowice 1988.
Google Scholar

Obrzędy chrztu dzieci według Rytuału Rzymskiego, Katowice 1972.
Google Scholar

Literatura
Google Scholar

BRZEZIŃSKI D., Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych – księga wciąż nie odkryta, Łódzkie Studia Teologiczne 26(2017) 2, s. 123-134.
Google Scholar

Chrzest. Przygotowanie rodziców i chrzestnych do sakramentu chrztu świętego dzieci. Katecheza dorosłych w Archidiecezji Poznańskiej, Poznań 2011.
Google Scholar

CZERWIK S., KUDASIEWICZ J., ŁACH J., SKOWRONEK A., Sakrament chrztu. Liturgia, Teologia, Pismo św., Katowice 1973.
Google Scholar

DULLAK K., Chrzest dzieci rodziców żyjących bez sakramentu małżeństwa, Colloquia Theologica Ottoniana 2012/2, s. 81-92.
Google Scholar

GAŁKOWSKI T., Postulaty de lege ferenda w odniesieniu do chrztu dzieci, Łódzkie Studia Teologiczne 19(2019), s. 51-70.
Google Scholar

GRZYWA A., Katechumen i kształtowanie jego stosunku do Kościoła i świata. Analiza zagadnienia na podstawie wybranych, starożytnych katechez chrzcielnych, Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 39(2019) 2, s. 73-84. DOI: https://doi.org/10.25167/sth.1113
Google Scholar

HOŁUBOWICZ R., Sakrament chrztu świętego w świetle ustawodawstwa katolickich Kościołów Wschodnich zawartego w Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, Wrocławski Przegląd Teologiczny 20(2012) 2, s. 99-119. DOI: https://doi.org/10.52097/wpt.2955
Google Scholar

IDEM Ł., Dorosły w procesie dojrzewania wiary, w: Katecheza dorosłych, red. K. Misiaszek, J. Stala, Tarnów 2009, s. 393-416.
Google Scholar

JANCZEWSKI Z., Konieczność odłożenia chrztu dziecka wyzwaniem dla ewangelizacji jego rodziców, Prawo Kanoniczne 58(2015) 4, s. 103-119. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.2015.58.4.07
Google Scholar

JANCZEWSKI Z., Ważność sprawowania sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego uzdrowienia i święceń w porządku prawnym Kościoła katolickiego, Warszawa 2011.
Google Scholar

JANKOWSKI S., Chrzest – historia, praktyka, znaczenie, Studia Włocławskie 19(2017), s. 105-130.
Google Scholar

KRZYWDA J., Sakramenty, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 3/2, Księga IV. Uświęcające zadanie Kościoła, red. J. Krukowski, Poznań 2011, s. 15-83.
Google Scholar

LEMEK K., Katechumenat jako źródło inspiracji dla katechezy w świetle Dyrektorium o katechizacji, Studia Paradyskie 33(2023), s. 115-134. DOI: https://doi.org/10.18276/sp.2023.33-08
Google Scholar

MAĆKOWSKI A., Specyfika przygotowania do chrztu dorosłych w świetle unormowań prawnych kościoła łacińskiego, Colloquia Theologica Ottoniana 2012/2, s. 119-146.
Google Scholar

MAJ Z., Nadzwyczajny szafarz chrztu, Warszawskie Studia Pastoralne UKSW 34(2017) 1, s. 9-24. DOI: https://doi.org/10.21697/wsp.2017.12.1.34.02
Google Scholar

MAJER P., Intencja przyjęcia chrztu przez dorosłego jako warunek ważności sakramentu, Prawo i Kościół 2006/1, s. 21-35.
Google Scholar

MAŁACZYŃSKI F., Obrzędy wtajemniczenia chrześcijańskiego dorosłych, Ruch Biblijny i Liturgiczny 26(1973) 1, s. 7-14. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.3522
Google Scholar

MICHALAK J., Zarys liturgiki, Płock 1939.
Google Scholar

NADOLSKI B., Chrzest włączeniem w rzeczywistość zbawienia, Poznań 2014.
Google Scholar

NYKIEL K., Prawo dziecka do sakramentów w świetle inicjacji chrześcijańskiej i wychowania do wiary, Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 14(2019), s. 187-198. DOI: https://doi.org/10.32084/sawp.2019.14.1-12
Google Scholar

PASTUSZKO M., Prawo o sakramentach świętych. Normy ogólne i sakrament chrztu, Warszawa 1983.
Google Scholar

PERLASCA A., La figura e il ruolo dei padrini nei Sacramento dell’iniziazione cristiana, w: Quando si diventa Cristiani, a cura di G. Trevisan, Milano 2003, s. 321-344.
Google Scholar

PIGHIN B. F., Diritto sacramentale, Venezia 2006.
Google Scholar

SCHENK W., Chrzest dzieci. Historia, teologia, wymogi duszpasterskie, Ruch Biblijny i Liturgiczny 26(1973) 1, s. 20-38. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.3524
Google Scholar

SKAWROŃ J., Chrzest święty zapomniany przez zsekularyzowanych katolików. Fakt i wyzwanie, Roczniki Teologiczne 62(2015) 5, s. 107-122. DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2015.62.5-7
Google Scholar

SŁOMKA J., Wczesnochrześcijańskie nazwy chrztu, Katowice 2009.
Google Scholar

SOBAŃSKI R., Komentarz do kan. 94-203, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 1, Księga I. Normy ogólne, red. J. Krukowski, R. Sobański, Poznań 2003, s. 160-296.
Google Scholar

ŚWIERZAWSKI W., Idźcie i nauczajcie udzielając chrztu. Sakrament chrztu, Wrocław 1984.
Google Scholar

TREVISAN G., L’Eucaristia (cann. 897-958), w: La funzione di santificare della Chiesa, Milano 1995, s.95-125.
Google Scholar