Abstrakt

W Muzeum Ziemi Lubawskiej w Nowym Mieście Lubawie (Nowe Miasto Lubaskie) znajdują się zupełnie nieznane historykom muzyki instrumenty organowe. Jest to organ trójgłosowy pozytywowy (organy krzesła) o regularnej, czterooktawowej skali C-c3, bez podnóżka. Obecnie zabytek jest w złym stanie technicznym. Pomimo tego, że wszystkie mechanizmy nadal działają, instrument wymaga pilnej konserwacji. W chwili pisania tego artykułu w instrumencie brakuje 13 piszczałek organowych. Mieszki są mocno zużyte – nie są w stanie utrzymać jednostajnego ciśnienia. Co zaskakujące, instrument nie jest uszkadzany przez owady. Świadczy to o zastosowaniu odpowiedniego gatunku drewna lub dobrej impregnacji. Na podstawie pobieżnej inspekcji trudno jest określić pochodzenie pozytywu. Piszczałki organowe wskazują na cechy obróbki mechanicznej, więc instrument wykazujący niezbyt wysoki kunszt mógł powstać w XIX wieku. Opisany instrument, mimo swojej prostoty, jest bardzo cenny. Dlatego należy go odpowiednio zabezpieczyć. Profesjonalnie odrestaurowany będzie z pewnością kolejnym elementem dekoracyjnym świątyni i wzbudzi zainteresowanie nie tylko historyków muzyki. Niewykluczone również, że w trakcie prac renowacyjnych instrumentu ujawnione zostaną dodatkowe informacje, które pozwolą określić jego twórcę, czas lub miejsce pochodzenia.