Abstrakt

Osobista kwestia nieśmiertelności duszy ludzkiej była centralnym problemem filozoficzno-teologicznym z XVI wieku. Wśród wielu kontrowersji, jakie powstały wówczas we Włoszech, dwie stanowią jedną temat tego artykułu. Pierwszą polemikę prowadzi Francesco de Silvestri z dyrektywami Tommaso de Vio (Gaetano), drugą polemikę prowadzi Mattia Aquario z dyrektywami aleksandryjskimi autorstwa Pietro Pomponazziego i Simone Porzio. Obie kontrowersje, przedstawione na podstawie analiza tekstów: Commentaria in libros De anima Aristotelis Gaetano oraz Quaestiones in tres libros De anima Francesco de Silvestri, zostały osadzone w twórczym świetle hipoteza S. Swieżawskiego, w której tkwi klucz do zrozumienia problemu tego okresu przyjmuje ideę współczesnego arystotelizmu chrześcijańskiego, którego zasady i program zaszczepili Papież Mikołaj V i kardynał Bessarion. Dokonując analizy w tym aspekcie, teksty XVI wieku pozwalają na głębsze zrozumienie ponieważ był ideologizowany jako innowator wciąż w swoich współczesnych zasadach arystotelizmu Chrześcijanin. Analizy pozwalają stwierdzić, że jest to problem osobowej nieśmiertelności duszy człowieka jest kluczem do zrozumienia meandrującego przebiegu aktów tego nurtu. To ustawienie daje nam tak wiele światła dla interpretacji filozofii Arystotelesa, z Tomasza z Akwinu, przez ówczesnego Jana Dunsa Szkota. Pozwala również zajrzeć do wzajemne przenikanie się i ogromnie utrudnia to, co „średniowieczne”, „współczesne”, „scholastyczny” i to jest ten „ludzki”