Maryja jako "pełna łaski" w pismach św. Bernarda z Clairvaux

Waldemar Noworyta

doi:10.21697/stv.9990

Opublikowane: 2022-07-22

Tom 59 Nr 2 (2021)

Maryja jako "pełna łaski" w pismach św. Bernarda z Clairvaux

Waldemar Noworyta

Studia Theologica Varsaviensia

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/stv.9990

Abstrakt

Św. Bernard z Clairvaux jako wielki teolog i czciciel maryjny jest często uważany
za radykalnego przeciwnika prawdy o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej
Maryi Panny. Z drugiej strony, był wielkim zwolennikiem poglądu o otrzymaniu
przez Matkę Chrystusa przywileju szczególnej łaski. Autor artykułu stara się
wyjaśnić tę niespójność – mógłby sądzić współczesny czytelnik – w jego nauce,
która wynika z krytyki poglądu o niepokalanym poczęciu i jednoczesnej akceptacji
posiadania przez Maryję pełnego uświęcenia. Wyjaśnienie tej kwestii jest
konieczne, by zobaczyć, iż oryginalna myśl mariologiczna św. Bernarda z Clairvaux
jest mocno osadzona w pewnym kluczu teologicznym, a jego wizja miała wpływ
na późniejszą mariologię.

Słowa kluczowe:

Św. Bernard z Clairvaux, mariologia, Maryja pełna łaski, Maria gratia plena, Niepokalane poczęcie Najświętszej Maryi Panny

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Noworyta, W. (2022). Maryja jako "pełna łaski" w pismach św. Bernarda z Clairvaux. Studia Theologica Varsaviensia, 59(2), 130–183. https://doi.org/10.21697/stv.9990

Cited by / Share

Bibliografia

Benedykt XVI, Audiencja generalna w dniu 21.10.2009, https://www.ekai.pl/
Google Scholar

dokumenty/katecheza-benedykta-xvi-podczas-audiencji-ogolnej-21-pazdziernika-
Google Scholar

-r/.
Google Scholar

Benedykt XVI, Matka Boga. Maryja w wierze Kościoła, Kraków 2019.
Google Scholar

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002.
Google Scholar

Pius IX, Ineffabilis Deus, (tłum. A.M. Fijałkowski), Warszawa 2004.
Google Scholar

Pius XII, Encyklika ‘Doctor Mellifluus’, Warszawa 2004.
Google Scholar

Sobór Watykański II, Poznań 1967.
Google Scholar

Teksty o Matce Bożej. Ojcowie greccy i syryjscy, Niepokalanów 1981, S.C. Napiórkowski (red.), Beatam me dicent, 1.
Google Scholar

Teksty o Matce Bożej. Ojcowie łacińscy, Niepokalanów 1981, S.C. Napiórkowski (red.), Beatam me dicent, 2. Teksty o Matce Bożej. Franciszkanie średniowieczni, Niepokalanów 1992, S.C. Napiórkowski (red.), Beatam me dicent, 5. Augustyn z Hippony, De dono perseverantiae, PL 45, 0994-1035.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, Kazania o Najświętszej Maryi Pannie, poprzedzone encykliką Ojca Świętego Piusa XII ‘Doctor Mellifluus’, w przekł. I. Bobicza, Kraków 2017 (= Kazania o NMP).
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, De laudibus Virginis Matris, PL 183, 055-087; Kazania o NMP, s. 39-109.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, Dominica infra octavam assumptionis Beatae Virginis Mariae, PL 183, 429-438C; Kazania o NMP, s. 211-230.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, Epistolae, PL 182, 67-722 (CLXXIV: PL 182, 332-336).
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, Epistula de moribus et officio episcoporum, PL 182, 807-834.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, In annuntiatione Beatae Virginis Mariae Mariae, PL 183, 383-398; Kazania o NMP, s. 129-167.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, In assumptione Beatae Virginis Mariae, PL 183, 415-430; Kazania o NMP, s. 171-207.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, In nativitate Beatae Virginis Mariae, PL 183, 437-448; Kazania o NMP, s. 233-253.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, In psalmum: Qui habitat, PL 183, 185-254.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, In purificatione Beatae Virginis Mariae, PL 183, 365-372; Kazania o NMP, s. 113-126.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, In vigilia nativitatis Domini, PL 183, 087-116.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, Sermones de diversis, PL 183, 537-747.
Google Scholar

Bernard z Clairvaux, Sermones in Cantica canticorum, PL 183, 785-1198.
Google Scholar

German z Konstantynopola, In annuntiationem SS. Deiparae, PG 98, 320-339, Beatam me dicent, 1, s. 170-182.
Google Scholar

Piotr Chryzolog, Sermo CXL: De annuntiatione D. Mariae Virginis, PL 52, 575-577; Homilia o Zwiastowaniu Najświętszej Maryi Panny (1), tł. W. Kania, w: Beatam me dicent, 2, s. 129-130.
Google Scholar

Piotr Chryzolog, Sermo CXLII: De annuntiatione D. Mariae Virginis, PL 52, 579-582; Homilia o Zwiastowaniu Najświętszej Maryi Panny (2), tł. W. Kania, w: Beatam me dicent, 2, s. 131-134.
Google Scholar

Piotr Chryzolog, Sermo CXLIII: De annuntiatione D. Mariae Virginis, PL 52, 582-585; Homilia o Zwiastowaniu Najświętszej Maryi Panny (3), tł. W. Kania, w: Beatam me dicent, 2, s. 135-138.
Google Scholar

Sofroniusz z Jerozolimy, In SS. Deiparae annuntiationem, PG 87, 3217-3288, Beatam me dicent, 1, s. 117-142.
Google Scholar

Tomasz z Akwinu, Wykład Pozdrowienia Anielskiego, czyli „Zdrowaś Maryjo”, w: Tenże, Dzieła wybrane, Kęty 1999, s. 643-646.
Google Scholar

Adamiak E., Czaja A., Traktat o Maryi i traktat o Kościele, w: E. Adamiak (i in.) (red.), Dogmatyka, 2, Warszawa 2006, s. 17-287.
Google Scholar

Drzyżdżycki S., Niepokalane Poczęcie Maryi jako problem teologiczny w okresie scholastyki, „Teologia w Polsce” 3/1 (2009), s. 63-87.
Google Scholar

Elder E.R., Macula nigra et virgo immaculata: Bernard’s Tests for True Doctrine, „Cistercian Studies Quarterly” 38/4 (2003), s. 425-438.
Google Scholar

Jacquier G., Życie maryjne, Warszawa 2017.
Google Scholar

Link M., Znaczenie i historia sentencji ‘lex orandi – lex credendi’, „Łódzkie Studia Teologiczne” 10 (2010), s. 241 -248.
Google Scholar

McCord Adams M., The Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary, „Harvard Theological Review” 103/2 (2010), s. 133-159. DOI: https://doi.org/10.1017/S0017816010000520
Google Scholar

Pelczar J., Kazania na uroczystości NMP, 1, Kraków 1897.
Google Scholar

Pietkun W., Maryja Matka Chrystusa. Rozwój dogmatu maryjnego, Warszawa 1954.
Google Scholar

Sotorowski W., Wkład świętych i teologów zakonów franciszkańskich w ogłoszenie dogmatu o Niepokalanym Poczęciu, w: D. Mastalska (red.), Niepokalane Poczęcie i życie chrześcijańskie. Materiały z sympozjum mariologiczno-maryjnego, Niepokalanów, 15-17 października 2004 r., Częstochowa-Niepokalanów 2005, s. 55-56.
Google Scholar

Thurian M., Maryja Matka Pana – figura Kościoła, tł. E. Ogiński, Warszawa 1990.
Google Scholar

Tomporowski Z. M., Dwanaście przywilejów Maryi według św. Bernarda z Clairvaux, „Salvatoris Mater” 18/1/4 (2016), s. 380-400.
Google Scholar

Wilczyński A., Grzech pierworodny w nauczaniu św. Augustyna i św. Grzegorza Wielkiego, „Kieleckie Studia Teologiczne” 13 (2014), s. 135-149.
Google Scholar

Weinandy T., The Annunciation and Nativity: Undoing the Sinful Act of Eve, „International Journal of Systematic Theology”14/2 (2021), s. 228-229. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2400.2011.00623.x
Google Scholar