The psalmodic cadence as a characteristic feature of a musical tradition

Czesław Grajewski

doi:10.21697/sc.2021.28.1.1

Opublikowane:

Tom 28 Nr 1 (2021)

The psalmodic cadence as a characteristic feature of a musical tradition

Czesław Grajewski

Saeculum Christianum

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2021.28.1.1

Abstrakt

Artykuł zawiera przegląd kadencji psalmowych, które są charakterystycznymi elementami psalmodii niektórych tradycji zakonnych. Autor na podstawie wieloletnich badań wyselekcjonował zakończenia psalmowe (euouae), które właściwe są dla cystersów, premonstratensów, franciszkanów, klarysek, krzyżaków, kartuzów i paulinów.

Słowa kluczowe:

chorał, kadencja psalmowa, liturgia

Inne teksty tego samego autora

Czesław Grajewski, „Romeo i Julia” Piotra Czajkowskiego. W 400-lecie śmierci Wiliama Szekspira , Saeculum Christianum: Tom 24 (2017)
Czesław Grajewski, Ex eius tumba. Intrygujący szczegół średniowiecznej liturgii godzin , Saeculum Christianum: Tom 27 Nr 1 (2020)
Czesław Grajewski, "Romeo and Juliet" by Peter Tchaikovsky. The 400th anniversary of William Shakespeare's death , Saeculum Christianum: Tom 24 (2017): English edition
Czesław Grajewski, Kartuskie źródła officium divinum w polskich zasobach bibliotecznych i archiwalnych (od XIV do XVIII wieku) , Saeculum Christianum: Tom 20 Nr 1 (2013)
Czesław Grajewski, W poszukiwaniu oficjum ainardowego , Saeculum Christianum: Tom 29 Nr 1 (2022)
Czesław Grajewski, Carmina qui quondam. Melodie metrów boecjańskich w zasobach rodzimych na tle repertuaru europejskiego , Saeculum Christianum: Tom 30 Nr 1 (2023)
Czesław Grajewski, Oficjum Ave Gmma Claritatis w źródłach XIII-XVI wieku , Saeculum Christianum: Tom 31 Nr 1 (2024)

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Grajewski, C. (2021). The psalmodic cadence as a characteristic feature of a musical tradition . Saeculum Christianum, 28(1), 5–13. https://doi.org/10.21697/sc.2021.28.1.1

Cited by / Share

Bibliografia

Bisztyga J., Psalterium Andrzeja Piotrkowczyka z 1599 roku jako pierwszy dokument potrydenckiego chorału gregoriańskiego w Polsce, Lublin 2009 (diss. doct., The John Paul II Catholic University of Lublin).
Google Scholar

Cantus. A Database for Latin Ecclesiastical Chant – Inventories of Chant sources, http://cantus.uwaterloo.ca (accessed by: 23.02.2021).
Google Scholar

CAO-ECE. Corpus Antiphonalium Officii – Ecclesiarum Centralis Europae, http://hun-chant.eu/sources-office (accessed by: 23.02.2021).
Google Scholar

Corpus Antiphonalium Officii, vol. 1-6, ed. R.-J. Hesbert, Rome 1963-1979.
Google Scholar

Dyer J., The Singing of Psalms in the Early-Medieval Office, „Speculum”, 1989, vol. 64, no. 3, p. 535-578. DOI: https://doi.org/10.2307/2854183
Google Scholar

Falvy Z., Zur Frage von Differenzen der Psalmodie, in: Studien zur Musikwissenschaft, vol. 25, Graz-Wien-Köln 1962, p. 160-173.
Google Scholar

Grajewski Cz., Cechy charakterystyczne cysterskiej psalmodii oficjum. Na podstawie źródeł pelplińskich, in: Kulturotwórcza rola cystersów na Kociewiu, ed. D. Dekański, A. Grenz, A. Słyszewska, A. M. Wyrwa, Pelplin-Tczew 2002, p. 241-248.
Google Scholar

Grajewski Cz., Dyferencje psalmowe I tonu jako cecha rozpoznawcza proweniencji antyfonarzy polskich, „Saeculum Christianum”, 2002, no. 2, p. 41–67.
Google Scholar

Grajewski Cz., Krzyżackie antyfonarze jako źródła przekazu psalmodii, „Zapiski Historyczne”, 2004, vol. 69, no. 4, p. 75-85.
Google Scholar

Grajewski Cz., Le differentiae dei salmi come aiuto all’indentificazione degli antifonali, „Studi Gregoriani”, 26/2010, p. 163-174.
Google Scholar

Grajewski Cz., Możliwości zastosowania analizy statystycznej w badaniach chorałowych. Formuły euouae w rękopisie R 590, in: Liturgia w klasztorach paulińskich w Polsce. Źródła i początki, ed. R. Pośpiech, Opole 2012, p. 343-355.
Google Scholar

Grajewski Cz., Specificum franciszkańskiej psalmodii oficjum, „Seminare. Poszukiwania naukowe”, 24/2007, p. 479-494.
Google Scholar

Grajewski Cz., „Tonale Sancti Bernardi” prototonariuszem cysterskim?, in: Dzieje dawne i nowe. Studia, materiały, opinie, ed. D. Milewski, Warszawa 2011, p. 27-37.
Google Scholar

Grajewski Cz., Unbekannte Quelle des kartäuserischen Chorals aus dem 17. Jahrhundert, „Analecta Cartusiana”, 225/2005, p. 146-157.
Google Scholar

Guido d’Eu, Regulae de arte musica, Paris, Bibliothèque Ste. Geneviève, ms. 2284.
Google Scholar

Harper J., Formy i układ liturgii zachodniej od X do XVIII wieku, transl. by M. Kowalska, Kraków 2002.
Google Scholar

Huglo M., Les tonaires. Inventaire, Analyse, Comparaison, Paris 1971.
Google Scholar

Maître C., La réforme cistercienne du plain-chant. Étude d'un traité théorique, Brecht 1995.
Google Scholar

Pikulik J., Alleluja of Easter Cycle in Medieval Poland, „Collectanea Theologica”, 45/1975, fasc. specialis, p. 135-158.
Google Scholar

Pikulik J., Indeks sekwencji w polskich rękopisach muzycznych, Warszawa 1974.
Google Scholar

Pikulik J., Polistrukturalny charakter polskiej kultury muzycznej w średniowieczu na podstawie Proprium de tempore, Sekwencji i Ordinarium missae, in: Musica Antiqua. Acta scientifica, vol. 4, Bydgoszcz 1975, p. 273-286.
Google Scholar

Pikulik J., Polskie graduały średniowieczne, Warszawa 2001.
Google Scholar

Pikulik J., Śpiewy allelujatyczne na niedzielę i święta od Adwentu do Zesłania Ducha Świętego jako kryterium ustalenia proweniencji rękopisów polskich, in: Musica antiqua. Acta scientifica, vol. 5, Bydgoszcz 1978, p. 301-313.
Google Scholar

Pikulik J., Śpiewy allelujatyczne na niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego jako kryterium ustalenia proweniencji polskich rękopisów muzycznych, in: W kierunku chrześcijańskiej kultury, ed. B. Bejze, Warszawa 1978, p. 680-692.
Google Scholar

Siciarek M., Psalm differences in rhymed offices about saint Adalbert in selected Polish manuscripts, in: Musica antiqua. Acta musicologica, vol. 11, Bydgoszcz 1997, p. 175-180.
Google Scholar

Wagner P., Einführung in die gregorianischen Melodien, bd. 3: Gregorianische Formenlehre. Eine choralische Stilkunde, Leipzig 1921.
Google Scholar

Wiśniewski P., Analiza melodii oficjum o św. Cecylii w rękopiśmiennym antyfonarzu płockim z XIV wieku (Muzeum Diecezjalne w Płocku, b.s.), „Seminare. Poszukiwania naukowe”, 26/2009, p. 305-318.
Google Scholar

Wiśniewski P., Śpiewy późnośredniowieczne w antyfonarzach płockich z XV/XVI wieku. Na podstawie responsorium Matutinum, Lublin 2011.
Google Scholar

Czesław Grajewski

http://orcid.org/0000-0002-2692-8232

Afiliacja:

Wydział Nauk Historycznych Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa Polska

Biogram

Prof. dr hab. Czesław Grajewski – kierownik Katedry Kultury Artystycznej w Instytucie Historii Sztuki UKSW. Badania naukowe koncentruje wokół zagadnień źródłoznawczych oraz oficjów o św. Katarzynie Aleksandryjskiej.