Jak i dlaczego uczy się dziś w Polsce sztuki?

Beata Lewińska

doi:10.21697/an.14422

Published: 2024-12-20

No. 8 (2024)

How and why is art taught in Poland today?

Beata Lewińska

Artifex Novus

Section: Artykuły tematyczne

https://doi.org/10.21697/an.14422

Abstract

The article is an analysis of the current educational offer of Polish art schools and university art programs – due to the size – limited to public education. Artistic education is primarily about continuous practice in order to develop one’s own means of artistic expression, but also familiarising, experimentation and critical approach to used techniques and technologies. On the other hand, it requires the continuation of good and traditional practice, but also opening up to new technologies and marketing. Artistic education not only is a contact with qualified artistic staff – often outstanding personalities in Polish culture – but also the use of a well-organized didactic base. It also cannot omit theoretical knowledge, which is important for shaping the intellect and artistic personality. Subjects in the field of art history, art theory, aesthetics and philosophy of art, art criticism, art psychology, psychophysiology of vision, and even sociology – help students understand the context in which art is created and the functions it fulfills.

Keywords:

art education, academy, fields of study, art theory, art didactic

Most read articles by the same author(s)

Beata Lewińska, Dydaktyka historii sztuki na UKSW - refleksje praktyka dotyczące metodyki kształcenia , Artifex Novus: No. 2 (2018): Numer tematyczny: Stulecie odzyskania niepodległości przez Polskę
Beata Lewińska, Marta Wiraszka, Editor's Note , Artifex Novus: No. 8 (2024): Sztuka i dydaktyka

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Lewińska, B. (2024). How and why is art taught in Poland today?. Artifex Novus, (8), 4–20. https://doi.org/10.21697/an.14422

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Dekret z dnia 16 września 1953 r. o szkolnictwie artystycznym, Dz. U. nr 43 z 1953 r., poz. 212.
Google Scholar

Chmielewska Agnieszka, Miejska Szkoła Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie oraz jej związki z warszawską Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie, w: W kręgu przedmiotu. Studia ofiarowane prof. Irenie Huml przez przyjaciół, kolegów i uczniów, red. Maria Dłutek, współpr. Anna Kostrzyńska-Miłosz, Warszawa 2011, s. 304–317.
Google Scholar

Chróścicki Witold, Wizualne podstawy nauki o świetle i barwie, cz. 1: Wzajemnie oddziaływanie barw, cz. 2: Oddziaływanie światła na barwy, mpis, Warszawa 1976.
Google Scholar

Chróścicki Witold, Wizualne podstawy nauki o świecie i barwie, cz. 1: Wzajemne oddziaływanie barw, cz. 2: Oddziaływanie światła na barwy, red. Grażyna Wielicka, uwagi wstępne i oprac. graf. Krzysztof Ćwiertniewski, Warszawa 2021.
Google Scholar

Hornung David, Kolor. Kurs dla artystów projektantów, Kraków 2009.
Google Scholar

Itten Johannes, Sztuka barwy, tłum. Sława Lisiecka, Kraków 2015.
Google Scholar

Kluszczyński Ryszard, Sztuka nowych mediów i jej przeobrażenia, „Aspiracje”, 2020, nr 61, s. 77–90.
Google Scholar

Konieczko Łukasz, Hodowanie fenomenu, w: SzymbArt 2015: Czy sztuki można nauczać? Sympozjum artystyczno-naukowe, Szymbark, 14–16 lipca 2015, red. Marek Pokrywka, Kamila Bednarska, Rzeszów 2016, s. 31–36.
Google Scholar

Konieczko Łukasz, O kształceniu plastycznym, „Szkoła Artystyczna”, 2020, nr 1, s. 71–74.
Google Scholar

Kowalski Grzegorz, Uczyć sztuki czy kształcić artystów? (Kilka spostrzeżeń szarlatana), w: Polskie szkolnictwo artystyczne. Dzieje–Teoria–Praktyka. Materiały LIII ogólnopolskiej sesji naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa, 14–16 października 2004, red. Maria Poprzęcka, Warszawa 2005, s. 21–25.
Google Scholar

Locating Sol Le Witt, ed. David S. Areford, Yale 2021.
Google Scholar

Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1895–1939, oprac. Józef Edward Dutkiewicz, Jadwiga Jeleniewska-Ślesińska, Władysław Ślesiński, Wrocław 1969.
Google Scholar

Mortka Artur, O niektórych aporiach artystycznych i ich edukacyjnych konsekwencjach uwagi do problemu, w: SzymbArt 2015: Czy sztuki można nauczać? Sympozjum artystyczno-naukowe, Szymbark, 14–16 lipca 2015, red. Marek Pokrywka, Kamila Bednarska, Rzeszów 2016, s. 49–57.
Google Scholar

Mulczyński Jarosław, Poznańska Zdobnicza. Historia Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Poznaniu w latach 1919–1939, Poznań 2009.
Google Scholar

Olszyński Marek, O dobrym kształceniu artystycznym, „Szkoła Artystyczna”, 2020, nr 1, s. 75–77.
Google Scholar

Piwocki Ksawery, Historia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 1904–1964, Wrocław 1965.
Google Scholar

Polskie szkolnictwo artystyczne. Dzieje–Teoria–Praktyka. Materiały LIII ogólnopolskiej sesji naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa, 14–16 października 2004 red. Maria Poprzęcka, Warszawa 2005.
Google Scholar

Puciata-Pawłowska Jadwiga, Dzieje Miejskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie, Warszawa 1939–1940.
Google Scholar

Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota, Warszawa 2011.
Google Scholar

lat nauczania malarstwa, rzeźby i grafiki w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, red. Józef Lucjan Ząbkowski, Kraków 1994.
Google Scholar

SzymbArt 2015: Czy sztuki można nauczać? Sympozjum artystyczno-naukowe, Szymbark, 14–16 lipca 2015, red. Marek Pokrywka, Kamila Bednarska, Rzeszów 2016.
Google Scholar

Szkice z pamięci: Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych we Wrocławiu we wspomnieniach jej założycieli, studentów i pedagogów, lata 1946–1996, red. Andrzej Saj, Wrocław 1996.
Google Scholar

Szykowna Sylwia, Czyżby śmierć autora?, w: Kody kultury. Interakcja, transformacja, synergia, red. Hanna Kubacka, Wrocław 2009, s. 50–56.
Google Scholar

Walentowicz Tadeusz, Lewicka-Morawska Anna, Po co uczyć teorii na uczelni artystycznej, w: Polskie szkolnictwo artystyczne. Dzieje–Teoria–Praktyka. Materiały LIII ogólnopolskiej sesji naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa, 14–16 października 2004 red. Maria Poprzęcka, Warszawa 2005, s. 69–76.
Google Scholar

Wojtanowski Szymon, Czy sztuki można (się) nauczyć, w: SzymbArt 2015: Czy sztuki można nauczać? Sympozjum artystyczno-naukowe, Szymbark, 14–16 lipca 2015, red. Marek Pokrywka, Kamila Bednarska, Rzeszów 2016, s. 67–71.
Google Scholar

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie: https://www.aps.edu.pl/ [dostęp 29 XII 2023].
Google Scholar

Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu: https://www.asp.wroc.pl/pl [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie: https://www.asp.krakow.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku: https://asp.gda.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach: https://asp.katowice.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie: https://asp.waw.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Akademia Sztuki w Szczecinie: https://www.akademiasztuki.eu/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

https://rekrutacja.aps.edu.pl/pl/offer/RSP2023/programme/ZP-AET/?from=field:EP [dostęp 29 XII 2023].
Google Scholar

Instytut Edukacji Artystycznej Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie: http://www.aps.edu.pl/instytuty/instytut-edukacji-artystycznej/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Instytut Sztuk Pięknych Uniwersytetu w Rzeszowie: https://www.ur.edu.pl/pl/kolegia/kolegium-nauk-humanistycznych/jednostki-naukowe/instytut-sztuk-pieknych [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Instytut Sztuki Politechniki Białostockiej w Białymstoku: https://wa.pb.edu.pl/wydzial/instytuty-i-katedry/instytut-sztuki/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu: https://uap.edu.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Uniwersytet Ignatianum w Krakowie: https://studia.ignatianum.edu.pl/kierunki/arteterapia-2/ [dostęp 29 XII 2023].
Google Scholar

Uniwersytet Śląski w Katowicach: https://us.edu.pl/wydzial/wns/arteterapia/ [dostęp 29 XII 2023].
Google Scholar

Wydział Artystyczny Uniwersytetu im. M. Skłodowskiej Curie w Lublinie: https://www.umcs.pl/pl/wydzial-artystyczny-umcs-w-lublinie,40.htm [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Wydział Artystyczny Uniwersytetu Zielonogórskiego w Zielonej Górze: https://wa.uz.zgora.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu: https://art.umk.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Wydział Sztuki Uniwersytetu im. Jana Długosza w Częstochowie: http://www.ws.ujd.edu.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Wydział Sztuki Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach: https://ws.ujk.edu.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Wydział Sztuki Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu: https://ws.uniwersytetradom.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar

Wydział Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie: https://ws.uwm.edu.pl/ [dostęp 15 VI 2023].
Google Scholar