Wpływ błędu i ignorancji co do istoty aktu prawnego na jego nieważność (kan. 126 KPK)

KS. GINTER DZIERŻON

doi:10.21697/pk.2018.61.1.01

Opublikowane: 2018-04-16

Tom 61 Nr 1 (2018)

Wpływ błędu i ignorancji co do istoty aktu prawnego na jego nieważność (kan. 126 KPK)

KS. GINTER DZIERŻON

Prawo Kanoniczne

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2018.61.1.01

Abstrakt

W prezentowanym artykule przedmiotem uwagi Autora stała się interpretacja kan. 126 KPK dotyczącego wpływu błędu i ignorancji co do istoty aktu prawnego na jego nieważność. Wykazał on, iż błąd i ignorancja są autonomicznymi wadami aktu prawnego. W zakończeniu opracowania polemizując z poglądem Winfrieda Aymansa i Klausa Mörsdorfa stojącymi na stanowsiku, iż pomiędzy kan. 125 § 2 KPK w którym skodyfikowano wpływ podstępu i bojaźni na ważność aktu prawnego i kan. 126 KPK istnieje pewien brak równowagi wyraził on pogląd, iż takie twierdzenie jest nieuprawnione. Zdaniem Autora o skodyfikowaniu tych zasad zadecydowaly inne racje. Twierdzi on, iż w kan. 125 § 2 KPK prawodawca stworzył możłiwość rozwiązania aktu, ponieważ uznał, że w tym wypadku została naruszona zasada sprawiedliwości. Tym sposobem pragnie on chronić tych, którzy zostali pokrzywdzeni.

W opinii Autora, inny powód zadecydował natomiast o wprowadzeniu zasady skodyfkowanej w kan. 126 KPK. W tym wypadku zadecydowały o tym racje teoretycznoprawne o podłożu ontologicznym w rozumieniu filozoficznym arystotelesowsko-tomistycznym. W jego przekonaniu, zniekształcenie przedmiotu aktu w jego elementach istotnych będące następstwem błędu (ignorancji) substancjalnego z natury rzeczy nie może generować innych następstw, jak tylko nieważność aktu prawnego.

Słowa kluczowe:

błąd substancjalny; błąd akcydentalny; akt prawny; nieważność aktu prawnego

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

DZIERŻON, K. G. (2018). Wpływ błędu i ignorancji co do istoty aktu prawnego na jego nieważność (kan. 126 KPK) . Prawo Kanoniczne, 61(1), 3–14. https://doi.org/10.21697/pk.2018.61.1.01

Cited by / Share

Bibliografia

Codex Iuris Canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus-25.01.1983, AAS 75 (1983), pars II, s. 1-317; tekst polski, Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici Pii X Maximi iussu digestus Benediicti Papae XV auctoritatae promulgatus-25.01.1917, AAS 9 (1917), pars II, s. 1-593.
Google Scholar

Corpus Iuris Civilis, ed. L. H. de la Ponte, Lion 1558-1560.
Google Scholar

ARRIETA J. I., Commento al can. 126 CIC, w: Codice di diritto canonico comentato e leggi complementari, red. J. I. ARRIETA, Roma 2014, s. 140.
Google Scholar

AYMANS W., MÖRSDORF K., Kanonisches Recht, t. 1, Padeborn-München- Wien-Zürich 1991.
Google Scholar

BAURA E., Lezioni di diritto canonico. Parte generale, tłum. G. COMOTTI, Venezia 2010.
Google Scholar

DE PAOLIS V., D’AURIA A., Le norme generali di Diritto Canonico. Commento al Codice di Diritto Canonico, Roma 2008.
Google Scholar

FALCHI F., I vizi della volontà: l’errore (can. 126 CIC) ed il dolo (can. 125 § 2 CIC), w: L’atto giuridico nel diritto canonico, Città del Vaticano 2002, s. 215-225.
Google Scholar

GARCÍA MARTÍN J., Le norme generali del Codex Iuris Canonici, Roma 1999.
Google Scholar

MOSCARELLO G., «Error qui versetur circa id quod substantiam Artus constituit» (can. 126). Studio storico-giuridico, Roma 2001.
Google Scholar

MICHIELS G., Principia generalia de personis in Ecclesia, Parisiis-Tornaci-Romae 1955.
Google Scholar

PINTO P. V., De normis generalibus, w: Commento al Codice di Diritto Canonico, red. P. V. PINTO, Città del Vaticano 2001, s. 1-109.
Google Scholar

PREE H., Acto jurídico, w: Diccionario general de derecho canónico, red. J. OTADUY, A. VIANA, J. SEDANO, t. 1, Pamplona 2012, s. 169-179.
Google Scholar

PREE H., Allgemeine Normen, w: Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, red. K. LÜDICKE, t. 1, Essen 1985, ad. 126.
Google Scholar

REDAELLI C., Commento al can. 126 CIC, w: Codice di diritto canonico commentato, Milano 2017, s. 173-175.
Google Scholar

SOBAŃSKI R., Komentarz do kan. 142 KPK, w: J. KRUKOWSKI, R. SOBAŃSKI, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 1, Poznań 2003, s. 206.
Google Scholar

THÈRIAULT M., Comento al can. 126 CIC, w: Comentario exegético al Código de Derecho Canónico, red. A. MARZOA, J. MIRAS, R. RODRÍGUEZ- OCAÑA, t. 1, Pamplona 1996, s. 878-879.
Google Scholar

WERNZ P., VIDAL P., Ius canonicum, t. 2, Romae 1923.
Google Scholar

LITEWSKI W., Słownik encyklopedyczny prawa rzymskiego, Kraków 1998.
Google Scholar

RELACZYK I., Ignorantia iuris/error iuris, w: Leksykon tradycji rzymskiego prawa prywatnego. Podstawowe pojęcia, red. A. DĘBIŃSKI, M. JOŃCA, Warszawa 2016, s. 173-174.
Google Scholar

ROZWADOWSKI W., Error, w: Wielka encyklopedia prawa, red. B. SITEK, W. WOŁODKIEWICZ, t. 1., Warszawa 2014, s. 179-180.
Google Scholar

KS. GINTER DZIERŻON

Afiliacja:

Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska

Biogram

Ks. prof. dr hab. Ginter Dzierżon – profesor zwyczajny, kierownik Katedr Katedry Historii, Teorii i Norm Ogólnych Prawa Kanonicznego na Wydziale Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Autor ponad 270 opracowań z zakresu prawa małżeńskiego, norm ogólnych prawa kanonicznego oraz teorii prawa, w tym sześciu monografii. Członek Consociatio Internationalis Iuris Canonici Promovendo (Rzym) oraz Stowarzyszenia Kanonistów Polskich.