DYLEMATY WDROŻENIA MECHANIZMU ‘KüHNE and HEITZ’ DO KODEKSU POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO

Konrad Łuczak

doi:10.21697/zp.2019.19.4.07

Opublikowane: 2020-02-04

Tom 19 Nr 4 (2019)

DYLEMATY WDROŻENIA MECHANIZMU ‘KüHNE and HEITZ’ DO KODEKSU POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO

Konrad Łuczak

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2019.19.4.07

Abstrakt

W celu zapewnienia wpływu swoich wyroków prejudycjalnych na ostateczne decyzje administracyjne krajowych organów administracyjnych, które wszakże z powodzeniem przeszły sądową kontrolę, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wprowadził mechanizm Kühne and Heitz. Stosowanie tego mechanizmu zostało powierzone organom administracyjnym po to, aby doprowadzić do zmiany decyzji ostatecznej w kierunku wyznaczonym przez wykładnię prawa UE ustaloną w późniejszym wyroku Trybunału, wydanym w odrębnej sprawie. Niniejszy artykuł stara się odpowiedzieć na pytanie, czy w kodeksie postępowania administracyjnego obowiązują regulacje procesowe, które można uznać za efektywne sposoby realizacji mechanizmu Kühne & Heitz oraz analizuje wyłaniające się na tym tle podstawowe problemy.

Szczegółowa analiza przedstawionego zagadnienia obejmuje: określenie celów mechanizmu Kühne & Heitz, zbadanie relacji zachodzących pomiędzy tym mechanizmem a zasadami skuteczności i równoważności, charakterystykę i krytyczne omówienie przesłanek jego zastosowania, ocenę trzech instytucji procesowych uregulowanych w kodeksie postępowania administracyjnego pod kątem ich przydatności dla funkcjonowania tego mechanizmu (wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji i uchylenie lub zmianę decyzji w trybie art. 154 i art. 155 k.p.a.), a także rozważenie projektu nowelizacji kodeksu, w którym między innymi zaproponowano wprowadzenie nowej podstawy wznowienia postępowania, jednoznacznie odnoszącej się do sytuacji niezgodności decyzji ostatecznej z późniejszym wyrokiem Trybunału.

Słowa kluczowe:

wpływ wyroku TSUE na ostateczną decyzję administracyjną, mechanizm Kühne and Heitz, nadzwyczajne tryby postępowania administracyjnego, autonomia proceduralna

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Łuczak, K. (2020). DYLEMATY WDROŻENIA MECHANIZMU ‘KüHNE and HEITZ’ DO KODEKSU POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO. Zeszyty Prawnicze, 19(4), 153–203. https://doi.org/10.21697/zp.2019.19.4.07

Cited by / Share

Bibliografia

Adamiak B., Przedmiot postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, «Państwo i Prawo» 56.8/2001, s. 29-38.
Google Scholar

Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2009.
Google Scholar

Baran M., Zasada pewności prawa a zasada legalizmu unijnego – uwagi na tle orzecznictwa TS, «Europejski Przegląd Sądowy» 5/2011, s. 13-21. Bartosiewicz A., Orzeczenie ETS jako podstawa wznowienia postępowania
Google Scholar

podatkowego, «Europejski Przegląd Sądowy» 12/2006, s. 25-29.
Google Scholar

Becker F., Application of Community Law by member states public authorities: between autonomy and eﬀectiveness, «Common Market Law Review» 44.4/2007, s. 1035-1056.
Google Scholar

Biernat S., Europejskie prawo administracyjne i europeizacja krajowego prawa administracyjnego, «Studia Prawno-Europejskie» 6/2002, s. 71-111.
Google Scholar

Biondi A., How to Go Ahead as an EU Law National Judge, «European Public Law» 15.2/2009, s. 225-238.
Google Scholar

Blocher D., Retraction of Definitive Administrative Acts After a Change in Case Law, «German Yearbook of International Law» 53/2010, s. 897-906.
Google Scholar

Bobek M., Why there is no principle of „procedural autonomy” of the member states, [w:] The European Court of Justice and the autonomy of the member states, red. H.W. Micklitz, B. De Witte, Cambridge-Antwerp-Portland 2012.
Google Scholar

Broberg M., Judicial Coherence and the Preliminary Reference Procedure, «Review of European Administrative Law» 8.2/2015, s. 9-37.
Google Scholar

Broberg M., Fenger N., Preliminary References to the European Court of Justice, Oxford University Press 2010.
Google Scholar

Dąbek D., Prawo sędziowskie w polskim prawie administracyjnym, Warszawa 2010.
Google Scholar

Dąbrowska P., Skutki orzeczenia wstępnego Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2004.
Google Scholar

Eliantolio M., Europeanisation of Administrative Justice?, Groningen 2009.
Google Scholar

Engstrom J., National Courts’ Obligation to Apply Community Law Ex Ofcio – The Court Showing new Respect for Party Autonomy and National Procedural Autonomy?, «Review of European Administrative Law» 1.1/2008, s. 67-89.
Google Scholar

Filipczyk H., Wznowienie postępowania podatkowego w związku z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, «Przegląd Podatkowy» 8/2012, s. 34-39.
Google Scholar

Florjanowicz-Błachut P., Wpływ zasady lojalnej współpracy państw członkowskich UE na zasadę trwałości decyzji administracyjnej i powagę rzeczy osądzonej orzeczeń sądowych w świetle orzecznictwa ETS Sprawy C-453/00 Kühne & Heitz NV przeciwko Productschap voor Pluimvee en Eieren oraz C-234/04 Rosmarie Kapferer przeciwko Schlank & Schick GmbH, «Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego» 2.4-5/2006, s. 49-54.
Google Scholar

Galetta D.U., Procedural Autonomy of EU Member States: Paradise Lost?, Berlin 2010.
Google Scholar

Gamper A., Legal Certainty, [w:] Strengthening the Rule of Law in Europe From a Common Concept to Mechanisms of Implementation, red. W. Schroeder, Oxford and Portland, Oregon 2016.
Google Scholar

Ginter C., Schasmin P., Options arising from European Union law to review final judgments and administrative decisions: implications for future developments?, «Europarattslig Tidskrif» 2/2016, s. 137-157.
Google Scholar

Goga G.L., The Obligation of the National Administrative Organs to Reexamine their own Decisions in the Context of the Recent Jurisprudence of the Court of Justice of the European Union, «Acta Universitatis Danubis» 3/2010, s. 162-169.
Google Scholar

Górski M., Glosa do wyroku TS z 6 10 2015 r. , C-69/14, «Lex/el.» 2016.
Google Scholar

Groussot X., Minssen T., Res Judicata in the Court of Justice Case-Law: Balancing Legal Certainty with Legality?, «European Constitutional Law Review» 3.3/2007, s. 385-417.
Google Scholar

Gut D., Wznowienie postępowania administracyjnego ze względu na późniejsze – mające wpływ na wynik sprawy – rozstrzygnięcie organu międzynarodowego działającego na podstawie umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską – postulaty de lege ferenda, [w:] Tendencje rozwojowe prawa administracyjnego, red. E. Kruk, G. Lubeńczuk, T. Drab, Lublin 2017.
Google Scholar

Jaśkowska M., Wpływ zmian k.p.a. na sferę praw i wolności jednostki, [w:] Analiza i ocena zmian kodeksu postępowania administracyjnego w latach 2010-2011, red. M. Błachucki, T. Górzyńska, G. Sibiga, Warszawa 2012.
Google Scholar

Jaśkowska M., Wróbel A., Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, Warszawa 2016.
Google Scholar

Kaszubski M.P., Możliwość wznowienia postępowania administracyjnego z uwagi na późniejsze orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości – w świetle sprawy Kühne, «Kwartalnik Prawa Publicznego» 4.2/2004, s. 281-291.
Google Scholar

Kiełkowski T., Problem tożsamości stanu faktycznego i prawnego w postępowaniu zmierzającym do uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej w trybie fakultatywnym, «Casus» 79/2015, s. 8-13.
Google Scholar

Kmieciak Z., Glosa do wyroku NSA z dnia 2 czerwca 2016 r. , I OSK 2254/14, «Orzecznictwo Sądów Polskich» 62.9/2018, s. 129-135.
Google Scholar

Kmieciak Z., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne a prawo europejskie, Warszawa 2010.
Google Scholar

Kmiecik Z.R., Uchylenie lub zmiana decyzji administracyjnej w trybie art. 154 i 155 k.p.a. , «Przegląd Prawa Publicznego» 7-8/2012, s. 52-66.
Google Scholar

Knysiak-Molczyk H., Uprawnienia strony w postępowaniu administracyjnym, Kraków 2004.
Google Scholar

Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, red. H. Knysiak-Molczyk, Warszawa 2015.
Google Scholar

Kowalik-Bańczyk K., Uwzględnianie przez sąd z urzędu zarzutów opartych na prawie wspólnotowym, «Europejski Przegląd Sądowy» 12/2007, s. 10-20.
Google Scholar

Kornezov A., Res Judicata of National Judgements Incompatible with EU Law: Time for a Major Rethink?, «Common Market Law Review» 51.3/2014, s. 809-842.
Google Scholar

Lenaerts K., National remedies for private parties in the light of the EU law principles of equivalence and eﬀectiveness, «Irish Jurist» 46/2011, s. 13-37.
Google Scholar

Lenaerts K., The Rule of Law and the Coherence of the Judicial System of the European Union, «Common Market Law Review» 44.6/2007, s. 1625-1659.
Google Scholar

Lenaerts K., Maselis I., Gutman K., EU Procedural Law, Oxford University Press 2015.
Google Scholar

Leszczyński L., Orzekanie przez sądy administracyjne a kontrola wykładni prawa, «Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego» 6.5-6/2010, s. 267-279.
Google Scholar

Łuczak K., Wpływ kodeksu postępowania administracyjnego Unii Europejskiej na zasadę autonomii proceduralnej państw członkowskich, [w:] Kodeks postępowania administracji Unii Europejskiej, red. J. Supernat, B. Kowalczyk, Warszawa 2017.
Google Scholar

Łuczak K., Zasada skuteczności jako podstawa obowiązku uwzględnienia przez NSA z urzędu prawa UE, «Zeszyty Prawnicze» 17.3/2017, s. 135-164.
Google Scholar

Maliński M., Glosa do wyroku z 4 10 2012 r , C-249/11, Christo Bjankow v Glaven sekretar na Ministerstvo na vatreshnite raboti, «Państwo i Prawo» 70.7/2015, s. 127-132.
Google Scholar

Morawski L., Główne problemy współczesnej flozofi prawa Prawo w toku przemian, Warszawa 2005.
Google Scholar

Neville Brown L., Kennedy T., The Court of Justice of the European Communities, London 2000.
Google Scholar

Podstawy prawa Unii Europejskiej, red. J. Galster, Toruń 2010.
Google Scholar

Półtorak N., Efektywność prawa Unii Europejskiej a polska procedura administracyjna i sądowoadministracyjna, «Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego» 10.3/2014, s. 37-53.
Google Scholar

Półtorak N., Ochrona uprawnień wynikających z prawa Unii Europejskiej w postępowaniach krajowych, Warszawa 2010.
Google Scholar

Ruffert M., The Stability of Administrative Decisions in the Light of EC Law: Refning the Case Law, «Review of European Administrative Law» 1.2/2008, s. 127-135.
Google Scholar

Scheuring K., Stosowanie prawa wspólnotowego przez organy administracyjne państw członkowskich UE, Poznań 2008.
Google Scholar

Schermers H.G., Judicial Protection in the European Communities, Springer 1983.
Google Scholar

System prawa administracyjnego, I: Instytucje prawa administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2010.
Google Scholar

System prawa administracyjnego, III: Europeizacja prawa administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2014.
Google Scholar

System prawa administracyjnego, IX: Prawo procesowe administracyjne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2010.
Google Scholar

Taborowski M., Obowiązek wzruszenia definitywnej decyzji administracyjnej naruszającej prawo UE przy braku odpowiedniej przesłanki w prawie krajowym – glosa do wyroku TS z 4 10 2012 r. w sprawie C-249/11 Christo Bjankow v Glaven sekretar na Ministerstvo na vatreshnite raboti, «Europejski Przegląd Sądowy» 10/2014, s. 46-53.
Google Scholar

Taborowski M., Wpływ orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na status krajowych ostatecznych decyzji administracyjnych i prawomocnych wyroków sądowych – uwagi na tle procedury administracyjnej i administracyjno-sądowej, [w:] Zapewnienie efektywności orzeczeń sądów międzynarodowych w polskim porządku prawnym, red. A. Wróbel, Warszawa 2011.
Google Scholar

Taborowski M., Zasada ekwiwalencji a wzruszalność ostatecznej decyzji administracyjnej sprzecznej z prawem wspólnotowym – glosa do wyroku ETS z 19 09 2006 r w połączonych sprawach: C-392/04 i C-422/04 i-21 Germany GmbH, Arcor AG & Co KG, dawniej ISIS Multimedia Net GmbH & Co KG przeciwko Bundesrepublik Deutschland, «Europejski Przegląd Sądowy» 5/2008, s. 50-58.
Google Scholar

Temple Lang J., Developments, Issues, and New Remedies – The Duties of National Authorities and Courts Under Article 10 of the EC Treaty, «Fordham International Law Journal» 27.6/2004, s. 1904-1939.
Google Scholar

The Treaty on European Union (TEU) A commentary, red. H.J. Blanke, S. Mangiameli, Springer 2013.
Google Scholar

Tridimas T., The General Principles of EU Law, Oxford 2007.
Google Scholar

Wallerman A., Towards an EU law doctrine on the exercise of discretion in national courts? The Member States’ self-imposed limits on national procedural autonomy, «Common Market Law Review» 53.2/2016, s. 339-360.
Google Scholar

Wilbrandt-Gotowicz M.B., Instytucja pytań prawnych w sprawach sądowoadministracyjnych, Warszawa 2010.
Google Scholar

Wilbrandt-Gotowicz M.B., Zasada trwałości decyzji w postępowaniach administracyjnych zintegrowanych z prawem Unii Europejskiej, [w:] Zasady w prawie administracyjnym Teoria, praktyka, orzecznictwo, red. Z. Duniewska, M. Stahl, A. Krakała, Warszawa 2018.
Google Scholar

Wróbel A., Autonomia proceduralna państw członkowskich Zasada efektywności i zasada efektywnej ochrony sądowej w prawie Unii Europejskiej, «Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny» 67.1/2005, s. 35-58.
Google Scholar

Verstraelen S., The Temporal Limitation of Judicial Decisions: The Need for Flexibility Versus the Quest for Uniformity, «German Law Journal» 14.9/2013, s. 1687-1730.
Google Scholar

Zapała M., Zasada trwałości decyzji administracyjnej w orzecznictwie ETS, «Państwo i Prawo» 62.10/2007, s. 70-80.
Google Scholar

Zimmermann J., Prawo administracyjne, Kraków 2006.
Google Scholar