W jaki sposób należało opiekować się dzieckiem w pierwszych tygodniach jego życia? Zalecenia autorów wybranych średniowiecznych (XI-XV) traktatów medycznych

Anna Głusiuk

doi:10.21697/sc.2022.29.2.2

Published: 2022-12-30

Vol. 29 No. 2 (2022)

How was the child to be attended in the first weeks of life? Recommendations of the authors of selected medieval medical treatises

Anna Głusiuk

Saeculum Christianum. Historical Writings

Section: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2022.29.2.2

Abstract

The article discusses issues related to childcare in the first weeks of the baby’s life using selected medieval medical treatises as examples. Based on Liber de sinthomatibus mulierum and De curis mulierum attributed to Trotula of Salerno, who lived in the 11^th/12^th centuries, Ad mulieres ferrarienses de regimine pregnantium et noviter natorum usque ad septennium by Michael Savonarola and Régime du corps by Aldobrandin of Siena, it is presented how, according to medical knowledge of the time, babies should be cared for in their first weeks of life. The authors discussed a.o., how to cut the umbilical cord correctly, bathe the baby or, if necessary, choose a suitable wet nurse who would breastfeed the child instead of a mother.

Keywords:

Trotula, Aldobrandino of Siena, Michael Savonarola, childcare, Middle Ages

Most read articles by the same author(s)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Głusiuk, A. (2022). How was the child to be attended in the first weeks of life? Recommendations of the authors of selected medieval medical treatises. Saeculum Christianum. Historical Writings, 29(2), 17–30. https://doi.org/10.21697/sc.2022.29.2.2

Cited by / Share

References

Ammianus Marcellinus, Dzieje rzymskie, tłum. I. Lawendowski, Warszawa 2002.
Baldini R., Zuccchero Bencivenni, «La sanità del corpo». Volgarizzamento del «Régime du corps» di Aldobrandino da Siena (a. 1310) nella copia coeva di Lapo di Neri Corsini (Laur. Pl. LXXIII 47), „Studi di lessicografia italiana”, 15/1998, s. 21-300.
Bernardino da Siena, Prediche volgari sul Campo di Siena 1427, red. A. Delcorno, t. 1, Milano 1989.
Chirurgia magna Guidonis de Gauliaco, Lugduni 1585.
De curis mulierum, w: Trotula. Un compendio medievale di medicina delle donne, red. M.H. Green, Firenze 2009, s. 196-275.
Giovanni Plateario, Practica Brevis. Un manuale di medicina practica del XII secolo, red. G. Lauriello, Tuscania 2015.
Girolamo Mercurio, La commare o Riccoglitrice, Reprint fasc. dell’edizione 1621, Roma 2001.
Il trattato ginecologico-pediatrico in volgare di Michele Savonarola. Ad mulieres ferrarienses de regimine pregnantium et noviter natorum usque ad septennium, red. L. Belloni, Milano 1952.
Jan Długosz, Roczniki czyli kroniki sławnego królestwa polskiego, t. 1, Warszawa 1961.
Liber de sinthomatibus mulierum, w: Trotula. Un compendio medievale di medicina delle donne, red. M.H. Green, Firenze 2009, s. 118-195.
Medicina per le donne nel Cinquecento. Testi di Giovanni Marinello e di Girolamo Mercurio, red. M.L. Altieri Biagi et al., Torino 1992.
Piotr Hiszpan, Thesaurus pauperum, w: Obras medicas de Pedro Hispano, red. M.H. De Rocha Pereiro, Coimbra 1973, s. 77-301.
Soranos, Ginekologia Soranosa z Efezu, XXVII, 80, tłum. J. Lachs, „Roczniki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, 28/1902, s. 1-109.
Benton J.F., Trotula, Women’s Problems, and the Professionalization of Medicine in the Middle Ages, „Bulletin of the History of Medicine”, 59/1985, nr 1, s. 30-53.
Crisciani Ch., Michele Savonarola, medico: tra università e corte, tra latino e volgare, w: Filosofia in volgare nel medioevo, red. N. Bray, L. Sturlese, Louvain-La-Nueve 2003, s. 433-449.
Green M.H., The Development of the Trotula, „Revue d’Histoire des Textes”, 26/1996, s. 119-203.
Green M.H., In Search of an ‘Authenticʼ Women’s Medicine: The Strange Fates of Trota of Salerno and Hildegard of Bingen, „Dynamis: Acta Hispanica ad Medicinae Scientiarumque Historiam Illustrandam”, 19/1999, s. 25-54.
Green M.H., Reconstructing the oeuvre of Trota of Salerno, w: La Scuola medica salernitana. Gli autori e i testi, red. D. Jacquart, A. Paravicini Bagliani, Tavarnuzze-Impruneta 2007, s. 183-233.
Collectio Salernitana ossia Documenti inediti e trattati di medicina appartenenti alla scuola medica salernitana raccolti e illustrati da G. E. Henschel, C. Daremberg, S. De Renzi, t. 1, Napoli 1852.
De Mauro T., Il dizionario della lingua italiana, Torino-Milano 2000.
Głusiuk A., Choroby kobiet i sposoby ich leczenia na podstawie traktatu Metrodory z Bizancjum, „Medycyna Nowożytna”, 25/2019, nr 1, s. 127-137.
Głusiuk A., Ciąża, poród i powikłania po porodzie w traktacie „O chorobach kobiet” Metrodory z Bizancjum, w: Medicina antiqua, mediaevalis et moderna. Historia – filozofia – religia, red. S. Konarska-Zimnicka, L. Kostuch, B. Wojciechowska, Kielce 2019, s. 121-134.
Głusiuk A., Dbałość o urodę kobiet na podstawie traktatów Metrodory z Bizancjum i Trotuli z Salerno, „Seminare”, 39/2018, nr 1, s. 145-154.
Głusiuk A., De regimine infantis – opieka nad dzieckiem w średniowiecznej Italii na podstawie „Ad mulieres Ferrarienses de regimine pregnantium et noviter natorum usque ad septennium” Michele Savonaroli, „Medycyna Nowożytna”, 27/2021, nr 1, s. 63-79.
Marti M., Aldobrandino da Siena, w: Dizionario Biografico degli Italiani, t. 2, Roma 1960, s. 115.
Nota introduttiva, w: Michele Savonarola. Medicina e cultura di corte, red. Ch. Criscini, G. Zuccolin, Firenze 2011, s. XIII-XV.
Roscioni L., Scipione Mercurio, w: Dizionario Biografico degli Italiani, t. 73, Roma 2009, s. 626-629.
Simonetti R., Savonarola Michele, w: Dizionario Biografico degli Italiani, t. 91, Roma 2018, s. 150-153.
Strzelczyk J., Trotula, Trota i „Trotula”. O właściwe miejsce uczonej niewiasty w dziejach nauk medycznych w średniowieczu, w: Viae historicae. Księga jubileuszowa dedykowana Prof. Lechowi A. Tyszkiewiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Wrocław 2001, s. 456-465.
Strzelczyk J., Pióro w wątłych dłoniach. O twórczości kobiet w dawnych wiekach, t. 2, Warszawa 2009.
Tatarkiewicz A., Mater in statu nascendi. Społeczeństwo i medyczne aspekty zdrowia reprodukcyjnego kobiet w starożytnym Rzymie, Poznań 2018. Google Scholar

Anna Głusiuk

annaglusiuk@hotmail.com
http://orcid.org/0000-0003-2030-7803

Affiliation:

Instytut Historii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

Anna Głusiuk – adiunkt w Katedrze Średniowiecza w Instytucie Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Zainteresowania naukowe koncentruje na edukacji, sytuacji i roli kobiety w epoce średniowiecza, medycynie i literaturze tej epoki.