Literatura fantastycznonaukowa od dziesięcioleci kreśli wizje życia rozumnego na innych planetach. Rodzą się oczywiste pytania: czy możliwe jest porozumienie z intelektem rozwiniętym w skrajnie różnym od ludzkiego środowisku, wyposażonym być może w odmienną percepcję, odmienne sposoby odbioru rzeczywistości. Najciekawszą realizacją tematu wydaje się powieść Stanisława Lema „Solaris”, w której ludzkość próbuje komunikować się z gigantycznym oceanem plazmy, a więc istotą skrajnie od ludzkości różną. Inny problem sygnalizują bracia Strugaccy w książce „Piknik na skraju drogi” – tytuł jest metaforą opisującą różnicę potencjałów kulturowych między obcą cywilizacją a homo sapiens. Inne intrygujące pytanie – jakie konsekwencje metafizyczno-teologiczne niesie ze sobą kontakt z obcymi cywilizacjami; pojawia się problem „protezowania metafizyki” w literaturze fantastycznej (czyli zastępowania cudowności technologią, Boga – figurą wszechmocnego technologicznie obcego).
Słowa kluczowe:
science fiction, literatura, życie pozaziemskie, konflikt wartości, dramat poznawczy, 'protetyka' metafizyczna
Sobota, J. (2018). Literackie wizje życia rozumnego w kosmosie i ich konsekwencje metafizyczne, epistemologiczne i aksjologiczne. Studia Philosophiae Christianae, 52(3), 175–193. https://doi.org/10.21697/2016.52.3.14