W stronę komunikacji medialno-kulturowej. Refleksja metateoretyczna nad praktykami badawczymi humanistycznego medioznawstwa

Dagmara Jaszewska

doi:10.21697/kmt.2025.63.01

Published: 2025-09-30

Vol. 63 No. 3 (2025)

Towards Media-Cultural Communication: A Metatheoretical Reflection on the Research Practices of Humanistic Media Studies

Dagmara Jaszewska

Kultura Media Teologia

Section: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/kmt.2025.63.01

Abstract

This text serves a dual purpose: it functions as an editorial introduction to the second part of the issue “Cultural Communication in the Media – Media in Cultural Communication” and as a metatheoretical analysis of the concept of cultural communication. It shows how this concept—understood both as a cultural practice and as an emerging research perspective—first took shape within the reflective work of the Department of Cultural and Artistic Communication at UKSW (which gives the text a partly autoethnographic dimension), and was later developed through conference discussions and editorial work. The articles collected in the volume are treated as case studies that expand and specify this perspective. The analysis, drawing on meta-analysis, interpretation and discourse analysis, demonstrates that cultural communication shapes communities—both online and institutional—and that media transform their functioning and the content circulating within them. These communities undergo processes of aesthetization, popularization and heightened visibility characteristic of digital culture. Online communities act as laboratories of change, with their practices and meanings subsequently permeating larger institutional communities. As a result, traditional communities—such as artistic, religious or political ones—undergo democratization and gradual transformation into media-cultural communities. The text concludes by indicating further directions for research on the relationships between media, culture and the transformation of contemporary communities.

Keywords:

cultural communication, media-cultural communication, cultural communities, digital culture, aesthetization of culture, democratization of communities, mediatization of religion, meta-analysis, institutional autoethnography

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Jaszewska, Dagmara. “Towards Media-Cultural Communication: A Metatheoretical Reflection on the Research Practices of Humanistic Media Studies”. Kultura Media Teologia, vol. 63, no. 3, Sept. 2025, pp. 6-28, doi:10.21697/kmt.2025.63.01.

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Bal, M. (2002). Travelling concepts in the humanities: A rough guide. Toronto: University of Toronto Press.
Google Scholar

Carey, J. W. (1989). A cultural approach to communication. W J.W. Carey, Communication as culture:
Google Scholar

Essays on media and society (s. 13–36). New York, NY: Routledge.
Google Scholar

Fiske, J. (2008). Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem. Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
Google Scholar

Flader, K., Jaszewska, D., Kawecki, W., i inni. (2013). Wierzyć i widzieć. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
Google Scholar

Gwóźdź, A. (2007). Medioznawstwo – dyskurs czy paradygmat badań kulturoznawczych. Kultura Współczesna, 1(51).
Google Scholar

Ito, M., Gutiérrez, K., Livingstone, S., Penuel, W., Rhodes, J., Salen, K., Schor, J., Sefton-Green, J., & Watkins, S. C. (2013). Connected learning: An agenda for research and design. Digital Media and Learning Research Hub.
Google Scholar

Jabłonowski, M., & Jakubowski, W. (2014). Status teoretyczny nauk o mediach – kilka uwag do dyskusji. Studia Medioznawcze, 4(59). DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2014.59.584
Google Scholar

Jaszewska, D. (2019). Komunikowanie wiary a język filmu – spojrzenie medio- i kulturoznawcze.
Google Scholar

W G. Łęcicki, M. Butkiewicz, P. Drzewiecki, & D. Jaszewska, Pokazać niewidzialne: Film religijny w perspektywie teologii środków społecznego przekazu i języka mediów.Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Google Scholar

Jaszewska, D. (2024). Komunikacja kulturowa w mediach – w stronę medioznawstwa interdyscyplinarnego. Kultura – Media – Teologia, 60, 9–18. https://doi.org/10.21697/kmt.2023.60.22. DOI: https://doi.org/10.21697/kmt.2023.60.22
Google Scholar

Jaszewska, D., & Flader, K. (2018). Wiedza o kulturze a nauki o mediach w kontekście studiów dziennikarskich – zarys problematyki. W J. Olędzki (Red.), Teologia środków społecznego przekazu w naukach o mediach (s. xx–xx). Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Google Scholar

Kawecki, W. (2021). Komunikacja medialno-kulturowa. Warszawa: Wydawnictwo UKSW. DOI: https://doi.org/10.21697/9788380909540
Google Scholar

Kawecki, W., Flader-Rzeszowska, K., i inni. (2013). Miejsca teologiczne w kulturze wizualnej. Kraków– Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Google Scholar

Kellner, D. (1995). Media culture: Cultural studies, identity, and politics between the modern and the postmodern. London: Routledge.
Google Scholar

Kmita, J. (1985). Społeczne uwarunkowania poznania: Wstęp do relatywistycznej filozofii kultury. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Lévy, P. (1997). Collective intelligence: Mankind’s emerging world in cyberspace. New York, NY: Perseus Books.
Google Scholar

Lisowska-Magdziarz, M. (2019). Media i komunikowanie społeczne: Federacja, ale jaka? Dalsze pytania o przyszłość dyscypliny. Studia Medioznawcze, 20(2/77). DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2019.2.104
Google Scholar

McLuhan, M. (1964). Understanding media: The extensions of man. McGraw-Hill.
Google Scholar

Mikułowski-Pomorski, J. (2012). Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym. Kraków: Universitas.
Google Scholar

Miller, D., & Slater, D. (2000). The internet: An ethnographic approach. Oxford: Berg.
Google Scholar

Rothenbuhler, W. (2007). Komunikacja rytualna: Od rozmowy codziennej do ceremonii medialnej (E. Tabakowska, tłum.). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Welsch, W. (2005). Estetyka poza estetyką: O nową postać estetyki (K. Wilkoszewska, tłum.). Kraków:
Google Scholar

Universitas. (Oryginał opublikowany w 1996 r.).
Google Scholar

Winkin, Y. (2007). Antropologia komunikacji: Od teorii do badań terenowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. van Dijck, J. (2013). The culture of connectivity: A critical history of social media. Oxford University Press.
Google Scholar

Dagmara Jaszewska

d.jaszewska@uksw.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-5880-9609

Affiliation:

Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

Dagmara Jaszewska – doktor nauk humanistycznych, kulturoznawca, socjolog; pracownik naukowy Katedry Komunikacji Kulturowej i Artystycznej (przy Instytucie Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa) Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Autorka książki „Nasza niedojrzała kultura. Postmodernizm inspirowany Gombrowiczem” (Warszawa 2002) oraz prac poświęconych perspektywie teologicznej w analizie kulturowej. Obecnie zajmuje się medioznawczo-kulturoznawczą analizą kina autorskiego, przede wszystkim filmami Roya Anderssona, rozwijając koncepcję komunikacji kulturowej oraz retoryki filmowej. Interesuje ją obraz nowoczesności w tekstach kultury i artystyczna krytyka nowoczesności.