Działania podejmowane przez władze diecezjalne w związku z dekretem Rady Państwa PRL z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych, na przykładzie wybranych diecezji

MAREK STĘPIEŃ

doi:10.21697/pk.2016.59.2.07

Opublikowane: 2017-01-21

Tom 59 Nr 2 (2016)

Działania podejmowane przez władze diecezjalne w związku z dekretem Rady Państwa PRL z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych, na przykładzie wybranych diecezji

MAREK STĘPIEŃ

Prawo Kanoniczne

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2016.59.2.07

Abstrakt

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wydała dekret z dnia 9 lutego 1953 r. o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych. Na mocy tego aktu prawnego władze komunistyczne w Polsce kontrolowały działalność duchownych Kościoła katolickiego, dowolnie interpretując ich zachowania i bardzo często uznając je za sprzeczne z przepisami obowiązującego prawa. Biskupi polscy podkreślali, że organy państwowe, wykonując te normy, nagminnie postępowały w sposób bezprawny. Episkopat wielokrotnie postulował wprowadzenie zmian w przepisach, aby uniemożliwić tego rodzaju bezprawne działania. W końcu 1956 r. władze państwowe podjęły rozmowy na forum Komisji Wspólnej przedstawicieli Rządu PRL i Episkopatu Polski. W konsekwencji Rada Państwa wydała dekret z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych.

Nowy akt prawny był mniej restrykcyjny w stosunku do duchownych, ale mimo to władze komunistyczne ciągle wykorzystywały zawarte w nim normy do instrumentalnego kontrolowania działalności księży. Przede wszystkim dotyczyło to kandydatów mających objąć stanowiska proboszczów i administratorów parafii. Wraz z wejściem w życie nowych przepisów władze państwowe nadal używały ich do bezprawnego wpływania na organizowanie i obsadzanie stanowisk kościelnych. Posługiwano się szantażem wobec Episkopatu Polski, sugerując możliwość wprowadzenia w przyszłości bardziej restrykcyjnych przepisów, w przypadkach, gdy strona kościelna nie zechce pójść na daleko idące ustępstwa w tej kwestii. W pierwszej połowie 1957 r. do Konferencji Episkopatu Polski napływały informacje z poszczególnych diecezji o niezgodnych z prawem postępowaniach organów państwowych w zakresie organizowania i obsadzania stanowisk kościelnych. Władze państwowe nagminnie posługiwały się w procedurze niesprawdzonymi, a wręcz fałszywymi informacjami, formułując zastrzeżenia w stosunku do kandydatów na proboszczów i administratorów parafii. Działalność organów państwowych skupiała się na dążeniu do uniemożliwienia mianowania na stanowiska proboszczów i administratorów parafii osób, które władze uważały za nieprzychylne ustrojowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

W latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku władze cywilne podjęły próby blokowania nominacji proboszczów i administratorów parafii poprzez sprawdzanie, czy osoby te przedkładały administracji państwowej sprawozdania z nauki religii i prowadzenia księgi inwentarzowej. Od złożonych deklaracji podporządkowania się tym wymogom zainteresowanych osób uzależniano odstąpienie od wydania zastrzeżeń przed nominacjami na stanowiska kościelne. Taki stan prawny dotyczący organizacji i obsadzania stanowisk kościelnych trwał aż do zmiany ustroju w Polsce w 1989 r., chociaż w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych władze państwowe postępowały w tym względzie mniej represyjnie.

Słowa kluczowe:

władze diecezjalne, dekret Rady Państwa PRL z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych, działalność duszpasterska, Kościół w Polsce

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

STĘPIEŃ, M. (2017). Działania podejmowane przez władze diecezjalne w związku z dekretem Rady Państwa PRL z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych, na przykładzie wybranych diecezji. Prawo Kanoniczne, 59(2), 109–140. https://doi.org/10.21697/pk.2016.59.2.07

Cited by / Share

Bibliografia

ŹRÓDŁA
Google Scholar

Dekret Rady Państwa z dnia 9 lutego 1953 r. o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych, w: Dz. U. 1953, Nr 10, poz. 32.
Google Scholar

Dekret Rady Państwa z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych, w: Dz. U. 1957, Nr 1, poz. 6.
Google Scholar

Informacja o pozbawieniu przez Władze Państwowe Księdza Zygmunta Cisłowskiego stanowiska administratora parafii Łękińsko, pow. Bełchatowski. Ks. S. Zimorowicz, wikariusz generalny. Częstochowa, 12-04-1960. AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Instrukcja Nr 1. Minister Jerzy Sztachelski, dyrektor Urzędu do Spraw Wyznań (dokument z podpisem ministra bez daty). AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, uchwalonej przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r., w: Dz. U. 1952, Nr 33, poz. 232.
Google Scholar

Notatka bpa Z. Choromańskiego. Konferencja Episkopatu Polski. Warszawa, 1966 r. AKEP, sygn. I 013.
Google Scholar

Notatka Sekretariatu. Warszawa, 27-11-1956. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Okólnik w sprawie postępowania administracyjnego dotyczącego mianowania na stanowiska proboszczów i administratorów parafii. Urząd do Spraw Wyznań. Warszawa, 14-03-1962 (Nr 1.19/85/61). AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Bp K. Wojtyła do bpa Z. Choromańskiego. Kraków, 24-01-1963 (Nr 314/63). AKEP, sygn. I 10
Google Scholar

Pismo. Bp W. Jędruszuk do Komisji Wspólnej Rządu PRL i Episkopatu Polski. Drohiczyn, 16-08-1967 (L.1426/67). AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Pismo. J. Lech do abpa E. Baziaka. Warszawa, 08-07-1959 (Nr II-1a/64/59). AKEP, sygn. I 10-7.
Google Scholar

Pismo. J. Pietrusiński do bpa Z. Choromańskiego. Warszawa, 14-04-1962 (Nr. S.I-43/M/68). AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. J. Sztachelski do bpa Z Choromańskiego. Warszawa, 07-06-1960 (Nr II-1c/64/59). AKEP, sygn. I 10-7.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. J. Sztachelski do Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie. Warszawa, 16-01-1961 (Nr II-10/36/60). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Pismo. Ks. W. Karlik do bpa Z. Choromańskiego. Częstochowa, 03-04-1963 (L.1417). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Pismo. Kuria Białostocka do Sekretariatu Episkopatu Polski. Białystok, 29-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Chełmińska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Pelplin, 24-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Częstochowska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Częstochowa, 28-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Drohiczyńska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Drohiczyn, 28-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Gdańska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Gdańsk, 25-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Gnieźnieńska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Gniezno, 24-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Gorzowska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Gorzów Wielkopolski, 28-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Katowicka do Sekretariatu Episkopatu Polski. Katowice, 29-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Kielecka do Sekretariatu Episkopatu Polski. Kielce, 29-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Krakowska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Kraków, 24-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Lubelska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Lublin, 28-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Łomżyńska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Łomża, 26-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Łódzka do Sekretariatu Episkopatu Polski. Łódź, 26-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Opolska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Opole, 31-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Płocka do Sekretariatu Episkopatu Polski. Płock, 25-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Poznańska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Poznań, 28-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Przemyska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Przemyśl, 25-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Sandomierska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Sandomierz, 24-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Siedlecka do Sekretariatu Episkopatu Polski. Siedlce, 26-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Tarnowska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Tarnów, 24-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Warmińska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Olsztyn, 29-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Warszawska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Warszawa, 29-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Włocławska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Włocławek, 28-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Kuria Wrocławska do Sekretariatu Episkopatu Polski. Wrocław, 29-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. T. Żabiński do bpa Z. Choromańskiego. Warszawa, 14-04-1962. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Wikariusz Generalny (podpis nieczytelny) do bpa Z. Choromańskiego. Gdańsk, 25-01-1963 (L.dz. 944/63). AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pismo. Wikariusz Generalny (podpis nieczytelny) do bpa Z. Choromańskiego. Włocławek, 28-01-1963 (Nr 641/63). AKEP, sygn. I 10;
Google Scholar

Porozumienie zawarte między przedstawicielami Rządu RP i Episkopatu Polskiego. Warszawa, 14-04-1950 (uwierzytelniona kopia). AKEP, sygn. I 0304/I.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Abp E. Baziak do J. Sztachelskiego. Kraków, 22-04-1959 (L.1132/59). AKEP, sygn. I 10-7.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. A. Skarżyński do bpa W. Jędruszuka. Warszawa, 24-09-1968 (Nr KK-5001-52/68). AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Bp. W. Jędruszuk do Urzędu do Spraw Wyznań. Drohiczyn, 09-09-1965 (L.1153). AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Bp. W. Jędruszuk do Urzędu do Spraw Wyznań. Drohiczyn, 19-05-1967 (L.891/67). AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma Bp Z. Choromański do J. Cyrankiewicza. Warszawa, 13-02-1968 Nr 40/68). AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Bp Z. Choromański do T. Żabińskiego. Warszawa, 11-04-1962. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Bp Z. Choromański do J. Sztachelskiego. Warszawa, 01-10-1960. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Bp Z. Choromański do J. Sztachelskiego. Warszawa, 09-12-1960. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Bp Z. Choromański do J. Sztachelskiego. Warszawa, 04-01-1961. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Bp Z. Choromański do Kurii Diecezjalnych. Warszawa, 22-01-1963. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Bp Z. Goliński do Przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi. Łódź, 21-01-1959 (L.343). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Ks. S. Zimorowicz do J. Prymy. Częstochowa, 25-04-1960 (L.1852). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Ks. S. Zimorowicz do J. Sztachelskiego. Częstochowa, 19-05-1959 (L.2354). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Ks. S. Zimorowicz i ks. W. Karlik do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi. Częstochowa, 10-12-1958 (L.6930). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczona kopia pisma. Ks. W. Karlik do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Pajęcznie. Częstochowa, 09-01-1963 (L.86). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczona kopia odwołania. Ks. W. Marczuk do Urzędu do Spraw Wyznań. Miłkowice, 06-09-1965. AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Poświadczona Odezwa Biskupa Zdzisława Golińskiego do Księży i Wiernych parafii Sulmierzyce. Częstochowa, 09-01-1963 (L.88). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. A. Markun do Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie. Bydgoszcz, 07-02-1962 (Nr Wz.III-2-62). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp J. Bieniek do Urzędu do Spraw Wyznań. Katowice, 22-03-1962 (Nr LOVIII-91/62). AKEP, sygn. I 10-5.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp J. Czerniak do Urzędu do Spraw Wyznań. Gniezno, 13-02-1962 (L.dz. 978/62/W). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp J. Czerniak, wikariusz generalny do J. Sztachelskiego. Gniezno, 17-02-1961 (L.dz. 484/61/W). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp K. Wojtyła do Przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. Kraków, 09-04-1963 (Nr 1488/63). AKEP, sygn. I 10-7.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp L. Bernacki do Prezydium Wojewódzkiej Rady
Google Scholar

Narodowej w Poznaniu. Gniezno, 06-04-1961 (L.dz. 2237/61/W). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp L. Bernacki do Prokuratora Generalnego PRL. Gniezno, 13-02-1963 (L.dz. 1076/63/M). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp L. Bernacki do Prokuratora Wojewódzkiego w Poznaniu. Gniezno, 06-04-1961 (L.dz. 2237/61/W). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp S. Adamski do Urzędu do Spraw Wyznań. Katowice, 26-04-1961 (L. BIV-621/61). AKEP, sygn. I 10-5.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp S. Adamski do Urzędu do Spraw Wyznań. Katowice, 09-04-1963 (L. PT17-57/63). AKEP, sygn. I 10-5.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Bp Z. Choromański do abpa E. Baziaka. Warszawa, 29-03-1960 (Nr 280/60). AKEP, sygn. I 10-7.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. E. Łata do Kurii Diecezjalnej w Katowicach. Katowice, 09-03-1962 (Nr Wz.6/3/1/62. AKEP, sygn. I 10-5.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. J. Kubiak do Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie. Poznań, 31-03-1961 (Nr Wz.II-la/39/61). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. J. Pietrusiński, Biuro Skarg i Listów Urzędu Rady Ministrów do Kurii Diecezjalnej w Drohiczynie. Warszawa, 26-01-1966 (Nr.S.I-255/M/65). AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. F. Szczerbal, Przewodniczący Prezydium do Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie. Poznań, 14-02-1957 (Nr. Wz.II.la/22/57). AKEP, sygn. I 10-4.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. J. Pryma do bpa Z. Golińskiego. Łódź, 04-12-1958 (L.dz.WzKs-I-82/58). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. J. Sztachelski do abpa E. Baziaka. Warszawa, 21-10-1959 (Nr II-1a/64/59). AKEP, sygn. I 10-7.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. J. Wierusz-Kowalski do Kurii Diecezjalnej w Katowicach. Warszawa, 16-05-1963 (Nr II-1B/79/63). AKEP, sygn. I 10-5.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Ks. M. Krzywicki do J. Cyrankiewicza, Drohiczyn, 06-11-1965 (L. 1415/65). AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. Ks. M. Krzywicki do J. Cyrankiewicza, Drohiczyn, 14-02-1966 (L. 195/66). AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. L. Karwat do Kurii Diecezjalnej w Częstochowie. Łódź, 09-01-1959 (Nr.WzKs-I-1/59. Sprawa ks. F. Litewki). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. L. Karwat do Kurii Diecezjalnej w Częstochowie. Łódź, 09-01-1959 (Nr.WzKs-I-1/59. Sprawa ks. W. Sobonia). AKEP, sygn. I 10-2.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. T. Bujanowski do Kurii Diecezjalnej w Drohiczynie, Białystok, 06-05-1967 (Nr Wzn.283/67). AKEP, sygn. I 10-3.
Google Scholar

Poświadczony odpis pisma. W. Dyba do Kurii Diecezjalnej w Katowicach. Katowice, 17-04-1961 (Nr Wz.6/T/1/61). AKEP, sygn. I 10-5.
Google Scholar

Pro memoria. Dekret o stanowiskach. Sekretariat Episkopatu Polski. Warszawa, 22-06-1957. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pro memoria dla Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu w Warszawie. Wyżsi Przełożeni Zakonów Męskich w Polsce. Warszawa, 26-06-1957. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Pro memoria z Plenarnej Konferencji Episkopatu. Warszawa, 01-09-1966. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Protokół Komisji Wspólnej dn. 6 listopada 1958 r. AKEP, sygn. I 03050, s. 6. Zob. Protokół Komisji Wspólnej dn. 4 marca 1958 r. AKEP, sygn. I 03050.
Google Scholar

Uchwały Konferencji Plenarnych Episkopatu Polski 1946–1989. Teksty uchwał Konferencji Plenarnych Episkopatu według działów. AKEP, sygn. I 0130/III.
Google Scholar

Uchwały Konferencji Plenarnych Episkopatu Polski 1946–1989. Wykaz Konferencji Plenarnych Episkopatu Polski. AKEP, sygn. I 0130/III.
Google Scholar

Ustawy z dnia 19 kwietnia 1950 r. o zmianie organizacji naczelnych władz państwowych w zakresie gospodarki komunalnej i administracji publicznej, w: Dz. U. 1950, Nr 19, poz. 156.
Google Scholar

Załącznik. Komisja Wspólna. Warszawa, 04-12-1956. Projekt Dekretu z dnia ….. 1956 r. o organizacji i obsadzaniu stanowisk kościelnych. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Załączniki nr 5, 6, 7. Komisja Wspólna. Warszawa, 27-11-1956. AKEP, sygn. I 10.
Google Scholar

Zarządzenie Nr 61 Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 maja 1953 r. w sprawie wykonania dekretu o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych, w: M.P. 1953, Nr 43, poz. 522.
Google Scholar

LITERATURA
Google Scholar

Krawczyk M, Działalność Urzędu do Spraw Wyznań w zakresie tworzenia i obsadzania stanowisk kościelnych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach”. Seria: Administracja i Zarządzanie 24 (2013) nr 97, s. 143-167.
Google Scholar

Stępień M., Działania Konferencji Episkopatu Polski podejmowane w latach pięćdziesiątych w związku z dekretem Rady Państwa PRL z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych, „Warszawskie Studia Pastoralne” VIII 20 (2013) nr 3, s. 283-300.
Google Scholar

Stępień M., Działania Konferencji Episkopatu Polski podejmowane w latach sześćdziesiątych w związku z dekretem Rady Państwa PRL z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych, „Warszawskie Studia Pastoralne” VIII 20 (2013) nr 3, s. 301-325.
Google Scholar

Stępień M., Działania Konferencji Episkopatu Polski podejmowane w związku z dekretem Rady Państwa PRL z dnia 9 lutego 1953 r. o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych, „Warszawskie Studia Pastoralne” VIII 19 (2013) nr 2, s. 189-214.
Google Scholar

Stępień M, Pozycja prawna Konferencji Episkopatu Polski. Studium prawno-historyczne, Łomża 2014.
Google Scholar

MAREK STĘPIEŃ

wydawnictwo@uksw.edu.pl

Afiliacja:

Wydział Prawa KanonicznegoUniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska

Biogram

Ks. dr hab. Marek Stępień – adiunkt w Katedrze Kanonicznego Prawa Karnego Wydziału Prawa Kanonicznego UKSW w Warszawie.