Nieważność aktu prawnego dokonanego pod wpływem przymusu (kan. 125 § 1 KPK)

GINTER DZIERŻON

doi:10.21697/pk.2017.60.4.01

Opublikowane: 2018-10-07

Tom 60 Nr 4 (2017)

Nieważność aktu prawnego dokonanego pod wpływem przymusu (kan. 125 § 1 KPK)

GINTER DZIERŻON

Prawo Kanoniczne

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2017.60.4.01

Abstrakt

Z przeprowadzonych analiz nad treścią kan. 125 § 1 KPK wynika, iż pryncypium skodyfikowane w tej regulacji pochodzi z prawa naturalnego. „Ratio legis” tej zasady wynika z faktu, iż zastosowany przez sprawcę przymus sprzeciwia się pryncypialnej zasadzie miłości, godzi w godność osoby ludzkiej naruszając jej fundamentalne prawo do wolności decyzyjnej. Cechami charakterystycznymi mechanizmów ujętych w tej normie są: po pierwsze, działanie fizyczne skierowanie bezpośrednie na ciało ofiary; po drugie, brak możliwości podjęcia aktu ludzkiego; po trzecie, działanie zmierzające do kategorycznego ograniczenia wolności wyboru ofiary, czego skutkiem jest niezaistnienie aktu prawnego. Zdaniem autora, zasada określona w kan. 125 § 1 KPK jest oczywistością, dlatego nie widzi on potrzeby jej kodyfikacji. W jego przekonaniu, uczyniono to jednak ze względu na to, aby nie było wątpliwości do wyartykułowanych skutków jakie wywołuje przymus fizyczny w przypadku wystąpienia hipotezy określonej w tym kanonie.

Słowa kluczowe:

akt prawny, przymus, niezaistnienie aktu prawnego

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

DZIERŻON, G. (2018). Nieważność aktu prawnego dokonanego pod wpływem przymusu (kan. 125 § 1 KPK). Prawo Kanoniczne, 60(4), 3–13. https://doi.org/10.21697/pk.2017.60.4.01

Cited by / Share

Bibliografia

Źródła
Google Scholar

Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus-18.10.1990, AAS 82 (1990), s. 1045-1363; Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich promulgowany przez papieża Jana Pawła II, tłum. L. Adamowicz, M. Dyjakowska, Lublin 2002.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus-25.01.1983, AAS 75 (1983), pars II, s. 1-317; tekst polski, Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici Pii X Maximi iussu digestus Benediicti Papae XV auctoritatae promulgatus-25.01.1917, AAS 9 (1917), pars II, s. 1-593.
Google Scholar

PIUS XII, Litterae Apostolicae motu proprio datae Cleri sanctitate-2.06. 1957, AAS 39 (1957), s. 433-463.
Google Scholar

PONTIFICIA COMMISSIO CODICI IURIS CANONICI RECOGNOSCENDO, Coetus Studii «De personis phisicis et moralibus». Sesssio IV, Communicationes 21 (1989), s. 137-164.
Google Scholar

Opracowania
Google Scholar

AYMANS W., MÖRSDORF K., Kanonisches Recht, t. 1, Padeborn – München – Wien – Zürich 1991.
Google Scholar

DE PAOLIS V., D’AURIA A., Le norme generali di Diritto Canonico. Commento al Codice di Diritto Canonico, Roma 2008.
Google Scholar

CHIAPPETTA L., Il Codice di Diritto Canonico, t., 1, Roma 1996.
Google Scholar

DOSSETTI G., La violenza nel matrimonio in diritto canonico, Milano 19982.
Google Scholar

DZIERŻON G., Niezdolność do zawarcia małżeństwa jako kategoria kanoniczna, Warszawa 2002.
Google Scholar

FALCHI F., Violenza (en el acto jurídico), w: Diccionario general de derecho canónico, red. J. OTADUY, A. VIANA, J. SEDANO, t. 7, Pamplona 2012, s. 918.
Google Scholar

LITEWSKI W., Słownik encyklopedyczny prawa rzymskiego, Kraków 1998.
Google Scholar

MICHIELS G., Principia generalia de personis in Ecclesia, Parissis-Tornaci-Romae 19552.
Google Scholar

MOLANO E., Commento al can. 125 CIC, w: Codice di Diritto Canonico e le leggi complementa, red. J. ARRIETA, Roma 2007, s. 139-140.
Google Scholar

NAVARRETE U., La „vis vel metus”, difetto e vizio del consenso, w: La „vis vel metus” nel consenso matrimoniale canonico (can. 1103), Città del Vaticano 2006, s. 11-31.
Google Scholar

PREE H., Allgemeine Normen, w: Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, red. K. LÜDICKE, t. 1, Essen 1985, ad 125.
Google Scholar

REDAELLI C., Commento al can. 125 CIC, w: Codice di diritto canonico commnetato, Milano 20174, s. 173 - 174.
Google Scholar

REGATILLO E., Institutiones iuris canonici, Santander 1961.
Google Scholar

REHLIS T., Vis, w: Leksykon tradycji rzymskiego prawa prywatnego. Podstawowe pojęcia, red. A. DĘBIŃSKI, M. JOŃCA, Warszawa 2016, s. 388.
Google Scholar

ROBLEDA O., La nulidad del acto jurídico, Roma 1964.
Google Scholar

SOBAŃSKI R., Komentarz do kan. 125 KPK, w: J. KRUKOWSKI, R. SOBAŃSKI, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 1, Poznań 2003, s. 204 - 206.
Google Scholar

STANKIEWICZ A., Vizi della volontà: la violenza (can. 125 §§ 1- 2 CIC) e la „condicio sine qua non” (can.126 CIC), w: L’atto giuridico nel diritto canonico, Città del Vaticano 2002, s. 185-200.
Google Scholar

THÉRIAULT M., Comento al can. 125 CIC, w: Comentario exegético al Código de Derecho Canónico, red. A. MARZOA, J. MIRAS, R. RODRÍGUEZ – OCAÑA, t. 1, Pamplona 1996, s. 825-827.
Google Scholar

URRUTIA F., De normis generalibus. Adnotationes in Codicem: Liber I, Romae 1983.
Google Scholar

WERNZ F., VIDAL P., Ius Canonicum, t. 2, Romae 1923.
Google Scholar

GINTER DZIERŻON

redakcjapk@uksw.edu.pl

Afiliacja:

Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska

Biogram

Ks. prof. dr hab. Ginter Dzierżon – profesor zwyczajny, kierownik Katedr Katedry Historii, Teorii i Norm Ogólnych Prawa Kanonicznego na Wydziale Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Autor ponad 270 opracowań z zakresu prawa małżeńskiego, norm ogólnych prawa kanonicznego oraz teorii prawa, w tym sześciu monografii. Członek Consociatio Internationalis Iuris Canonici Promovendo (Rzym) oraz Stowarzyszenia Kanonistów Polskich.