Opublikowane: 2024-07-31

Rozproszony system człowiek-artefakt jako autonomiczny sprawca. Racje i wątpliwości

Barbara Tomczyk
Studia Philosophiae Christianae
Dział: Artykuły naukowe
https://doi.org/10.21697/spch.2024.60.A.02

Abstrakt

Zwolennicy poznania rozproszonego deklarują odchodzenie od indywidualizmu metodologicznego i poznawczego w stronę ujęcia systemowego, na gruncie którego poznanie traktowane jest jako własność całego szerokiego systemu, a nie pojedynczego człowieka. W artykule skupiam się na problemie sprawczości systemu człowiek-artefakt i wykazuję, że przyjęcie perspektywy indywidualistycznej jest przy jego rozpatrywaniu niezbędne, a ujmowanie go jako systemu rozproszonego nie stanowi przewagi wyjaśniającej. Analizy reprezentacji zewnętrznych, afordancji i dizajnu, przeprowadzone przez Witolda Wachowskiego w książce Poznanie rozproszone. Od heurystyk do mechanizmów (2022), nie odchodzą od podejścia skoncentrowanego na indywidualnym podmiocie, a zastosowana heurystyka „od kultury do mózgu” jest zgodna z podejściem podmiotowo-centrycznym. W artykule argumentuję, że wątpliwości wiązane z odrzuceniem indywidualizmu na rzecz ujęcia systemowego, przy analizie działalności poznawczej systemu człowiek-artefakt, przeważają nad racjami uzasadniającymi takie rozwiązanie.

-----------------------------------------

Zgłoszono: 22/03/2023. Zrecenzowano: 10/01/2024. Zaakceptowano do publikacji: 24/04/2024.

 

Słowa kluczowe:

autonomiczne działanie, umysł rozszerzony, szeroki system poznawczy, artefakt poznawczy, epistemiczna i moralna odpowiedzialność, doświadczenie sprawczości

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Tomczyk, B. (2024). Rozproszony system człowiek-artefakt jako autonomiczny sprawca. Racje i wątpliwości. Studia Philosophiae Christianae, 60(1), 43–78. https://doi.org/10.21697/spch.2024.60.A.02

Cited by / Share

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.